Een aendachtig leerling van den Heere Jezus, door Hem zelf geleert, zonder hulp van menschen

Kapittel XIII.

HOe zoude ik weten wat hy my leeren woude, op dat ik daer over zyne onderwyzinge verzochte?

Leert kennen wat u meest ontbreekt om een oprecht, of om een rechtschapen Christen te zyn, dat wil Iesus u altyt wel leeren. Ia hier toe hoortet altemael: maer ik zag op het onder-

[p. 60]

scheit in de trappen van 't Christelyk leven: Het en behoort altemael niet tot het wezen van een Christen, daer toe behoort byzonder zyne oprechtigheit voor den Heere, en in al zyn doen: dat hy is 't gene hy schynt, en dat hy schynt het gene hy is, dat het allerwegen waerheit zy:

Als hy het byzonder hier op zet om die te leeren van den Heere, dan zal hem de Heere door zyne goetheit wel onderwyzen, en verder leiden, om leeringen te zoeken voor zyn Christelyk welwezen, voor zyn vorderinge in genade, en in kracht van godzaligheit en deugtzaemheit.

Dat hy alsdan zig in alle neerstigheit allerwegen uitlegge en daer nae poge, arbeide, en trachte om zig zelven wel te leeren kennen, om Godts geboden te onderscheiden, welke ten opzigte van hem en zyn plicht hem meest op 't herte en op de conscientie leggen, dat gezigte zal hem wel leren wat hy byzonder eerst begeren zal om te leren.

Dat geestelyk licht dat zoodanigen Christen in zyn ziele heeft, en waer nae zig de conscientie reguleert, dat zal hem welonderwyzen, dat zal hem leren, en wel leiden, dat hy daer maer acht op slae: dat zal zig ontrekken als hy te hooge wil, als hy verder wil leeren als 't zyns Heeren wysheit als noch goet vint, hy zal dan wel zien dat hy te groote dingen voor hem als nog, beschouwen, en weten, of doen woude.

En wederom, dat licht zal hem weer verschynen, en geleiden, als hy binnen zyn palen, en in zyn spoor blyft, dat hy daer acht op slae, en dat wel zoeke te kennen, en zy onderkent of hy het volgt of verlaet, en zig in duisterheit begeeft.

[p. 61]

Niet alleen moetmen dat licht volgen, maer ook men moet zig by dat licht houden, en het bezet en gestadig volgen, daer, en zoo lange als ons dat leidet en lichtet: men moet zig niet inbeelden dat dat Licht onze optochten en schielyke begeerten volgen zal, en dat wy alzoo van de eene zaek op de ander lopende (daer doch elk een byzonder licht eist) over al dat licht terstont zouden klaer schynende hebben, neen, de Geest werkt zoo verstandig, dat hy doet dat doet hy terdege, en doet het gelyken het werk van alzulken wyzen Leermeester, 't zy korter, 't zy langer, na hy dat verstaet, en na zyn licht dan leydet.

Maer die begeerten om al van 't een op het ander te springen, en als men begonnen heeft het eene (verstaet zoo gezettelyk) van hem te leeren, en aldaer is dan het licht ons leidende: doch daer komen schielyke andere begeerten om als dan wat anders te leeren, die zyn te suspecteren, hoewel zy over zeer geestelyke dingen mochten gaen, want des Geestes werk is eenvoudig.

Doch evenwel heeft onze Heere niet alleen die macht, maer ook wel zomtyts die gewoonte, dat hy zyne leerlingen van 't een in 't ander doet overgaen, eer zy 't eerste voor haer oordeels behoefte genoegzaem gevat, of begrepen en geleert hebben: en daerom en is alle veranderinge niet verdacht te houden; maer die, alsmen in 't eene te leeren byzondere verlichtinge geniet, en men gaet tot yets anders, dat minder is in der daet, 't zy dat onze zin, 't zy dat yets anders ons abuseert.

Maer alsmen overstapt van yets minders in yets meerders, en ziet aldaer dan licht en lust,

[p. 62]

zoo mach 't niet alleen, maer 't moet gevolgt werden, 't is een leidinge des Geestes, die het voorige en afgebrokene leren wel een zegen toedienen zal, en dat de ziele indrukken zoo verre zy 't gevat hadde, eer hy haer verder leyt, verstaende dat haer wat anders nodiger of nutter is alsdan te leren.

En behaegt het hem haer te leyden van yets meerders, tot yets minders, dat in der daet minder is, zoo geeft hy haer een gewigtiger eynde, en een meerder nootzakelykheit aldaer in 't ooge, en alzoo een meerder waerom, waer aen wy konnen zien dat het zyne leidinge is, en niet een schielyke optocht, die te suspecteren, ja te myden en te verlaten is.

Ia maer het eynde en den uytslag en weet men immers niet, hoe zoude die of dat ons dan vrymoedigeit geven tot veranderinge van leren te zoeken?

De uytslag zoo alsze gewis vallen zal, en weetmen uyt het werk niet: maer wy spreken van het eynde dat wy beoogen en dat ons gaende maekt tot dat werk, welk eynde in het beoogen van 't meeste gewigt is: maer alsmen dat zoo nauw zomtyts niet doorzien kan, zoo ziet waer uwe verplichtinge naest is, waer uwe conscientie u meest vryspreken, of meest beschuldigen zal, waer gy Godt meest verheerlyken, en op 't welbehagelykste dienen zult, en gaet maer rezoluit voort: dat gy na zoodanig onderzoek niet uytvinden kont, en dat beyde een werk van des Geestes geleydinge is, daer is zoo veel zwarigheyt niet eens in, ja de schrupulen die gy aldaer aen de hant zoudt houden, zonden u maer beletten om noch 't een noch 't ander, of beyde gebrekkelyk te doen.

[p. 63]

Verloochent daer ook die ingebeelde precizigheyt, en brengt u te binnen uwes Heeren gewoonte, die de zyne door genoegzaem licht leeren en leyden wil, en leert in en door die duysterheyt maer kennen uw onverstandig afdwalen van zyn genoegzaem licht.

Maer als 'er evenwel noch scrupulen blyven? Laet'er scrupulen blyven, indiender geen scrupulen bleven, zoo zoude uw verstant volkomen verlicht zyn, en dat hebt gy op aerden niet te verwachten.

Als gy weet dat uw werk goet is, voor u best is, profytelykst is voor uw geestelyk leven, Gode en Christo behaegelyk is, gae dan maer voort, en blaes de scrupulen weg, gy moet in een vryen Geest Godt dienen.

Ia maer alsmenze niet weg blazen kan? zoo zoektze niet te achten, immers en laetze u in uw goede werk niet hinderen, noch voor al niet beletten; beelt u dan in, dat gy door een smalle weg gaende in de sonneschyn, een hoop muggen om 't hooft hebt vliegen, zoudet gy om dier quellinge evenwel niet voortgaen? Zoo ook als Christus die Zonne der gerechtigheyt u beschynt en in en door zyn licht leydet, zoo en laet geene scrupulen die gy niet weeren kont u beletten om voort te gaen.

En hoe gy der rasser en moediger zult mede en onder voortgaen, hoe zy u minder quellen of hinderen zullen in uwen weg: en vallen zy u wat moeyelyk, verloochen daer weer uw zin om maer voort te gaen, en in Christi licht te wandelen zoo klaer of zoo bezet als 't hem behaegt u het zelve mede te deelen; het zal wel eens opklaeren, en zonder eenig beletzel u beschynen, hoopt daer op.