| |
Kapittel. VII.
MAer hoe, kan een ziele al dichte by de Heere zyn, en al byzonder licht in haer inwendigste genieten, en noch zoo veel duisternissen by haer hebben, wort zy dan niet verlicht als zy by de Heere is?
Om dat zy byzonder licht ontfangt zoo ziet zy haer duisterheden klaerder, dat licht spreit zig ook daer over uit, te weten, over hare duisternissen, en zoo ziet zy die: dan leert hy haer ook daer moet meer liefde wezen in haer herte, en dat haer goede daden noch zoo weinig goetheit by haer gehat hebben om dat 'er zoo weinig liefde by geweest is, dat 'et altemael noch al uit geheel andere bewegingen moet voortkomen, dat 'er meer geestelykheit en meer inwenigheit moet by zyn: dat wist zy te vooren wel, maer nu ziet zy het, nu is zy der meer mede verlegen, zy ziet dat dat haere gemeinschap met de Heere in de weg is en belet.
Zy ziet daer moeste inwendiger liefde zyn, geestelyker liefde zyn, zuiverder liefde zyn, de liefde moeste meer waerheit by zig hebben, meer kracht by zig hebben, meer yver by zig hebben, meer vertrouwen by zig hebben, meer licht by zig hebben, meer innerlikke bewegingen voortbrengen, zy moeste al geheel andere werken, 't moest al een geheel andere liefde zyn als die de natuerlyke menschen wel hebben konnen, (namentlyk, dat men maer liefhebbe den Heere of de menschen om het goede dat men der van | |
| |
geniet 't welk maer eigen liefde is,) maer dat men den Heere lieve om het volmaekte goet dat hy in zig zelve bezit, ja dat wy hem daerom lieven wouden, ja al woude hy ons in de helle werpen, dat wy ook dan noch die volmaekte en heilige, en zuivere rechtveerdigheit Gods, waer door hy dat gedaen hadde, wouden lief hebben, al schoon wy ons verderf noch mogen, noch konnen beminnen.
Zoo ziet zy moeste haere liefde zyn, en zoo ziet zy is haere liefde, dat ziet zy nu niet zoo zeer, of niet met het licht van haer verstant, maer met dat, en by dat inwendige licht, dat in haere ziele is: met dat licht dat als de zonne warmte en kracht van veranderinge by zig heeft: by dat licht ziet zy ook hoe veel dat 'er gebreekt in de liefde tot Christus, hoe weinig dat die haer dringt om hem te gehoorzamen en te dienen en te verheerlyken, hoe weinig, ja hoe weinig dat die haer zoo inwendig bedroeft maekt om dat zy hem zulken lyden heeft aengedaen, en hoe weinig blyde om dat hy zoo verheerlykt is aen de rechterhant Gods verhoogt zynde: dit ziet zy dat haer verblyden moeste al en had zy daer geen deel aen.
Zoo wederom de liefde tot de menschen, maer byzonder de liefde tot de godzalige, hoe weinig zy
ook tot hoope van dat 'er waerheit was zien mocht, en hoe lief most zy die evenwel hebben, die
Christus zoo lief gehat heeft dat hy 'er voor gesturven is, gelyk zy na de liefde oordeelen mach: hoe zuiver moeste die liefde gaen om dat beelt Gods dat zy 'er in zach, 't zy dat zy der voordeel of geen voordeel van genoot, en genoot zy 'er voordeel van, zoo moeste nochtans die liefde | |
| |
zoo zuiver rusten in dat beelt Gods, en daer op onbedenkelyk meer reflectie nemen, als op haer voordeel, dat ziet zy is alzoo de waerheit, en die waerheit lieft zy, wenscht zy, en zoekt zy door dat licht waer mede zy die ziet, dat zielveranderende licht, dat zig met geen speculatien en contenteert.
Zoo ziet zy, der moesten meer innerlikke bewegingen der liefde zyn, onze naesten lief hebben als ons zelven: door de liefde tot ons zelven worden wy tot dat en dat bewoogen, en die liefde maekt onze innige bewegingen gaende daer en daer toe, zoo moest 'et hier ook zyn: 't moest alles uit die innige bewegingen der liefde voortkomen, die innige bewegingen moesten over al by zyn, en dat inwendige beginsel, en dat inwendig mede-werk moeste al het uitwendige voortbrengen en bestieren.
Deze liefde leert de Heere Iesus haer zoo abzoluit nootzakleyk te zyn, dat zonder de zelve alle werk geen Christen-werk heten mach, hoe schoon, hoe opgetoit, hoe overvloedig het zig ook vertoonen mocht: en wederom, indien zy in deze liefde met goede stappen voortgaet en vordert, dat zy dan niet alleen meest, maer ook best vorderen zal allezins in 't geestelyke leven, en dat zy alzoo eerst en best van hem leeren zal: en als zy deze lesse wel onthout, dat hy haer dan liefst leeren wil.
Dit drukt hy haer zoo diepe in, en hy doet het haer zoo klaer zien door dat inwendige licht, dat zy geen hope en behout om iets te vorderen door zyne onderwyzinge, ten zy dat zy 't hier op zette, om deze liefde die zy nu ziet, dat niet alleen zoo abzoluit nootzakelyk, maer ook zoo zuiver | |
| |
wezen moet, te behertigen, en te zoeken, en te oeffenen met al haer macht, en niets goet en keure, ten zy dat deze liefde het beginne, het voortbrenge, het bestiere, het voltrekke, het volmake; ten zy dat zig deze liefde verspreide, ja boven uit vertoone in begin, voortgank en einde.
Dit doet hy haer niet alleen zien door dat licht dat in de ziele is, en de waerheit zien zoo alsse in Christo Iesu is, hy doet het haer ook niet alleen gelooven, maer hy doet het haer liefhebben, zoo ook dat zy 't liefst hebben wil, om dat hy het noodigst oordeelt en liefst zien wil: niet alleen doet hy 't haer lief hebben, begeeren, zoeken, maer hy toont haer ook door dat licht, en door die liefde, dat hy niet tot nu toe gewacht heeft om het haer te leeren, maer dat hy haer de beginsteltjes al gegeven heeft, en doet haer dan in zyn licht zien dat hy 't zelve voltrekken zal, tot dat die liefde haere volkomenheit bekome, en dat zy noch eens zal onberispelyk voor hem gestelt werden, ook in die liefde, die hy daer nu leert hem, de Vader, de Geest, de kinderen Gods, Gods gebooden, en al wat daer wezen zal, lief hebben met het geheele herte, met geheel de ziele, en geheel het verstant, en dat onveranderlyk, eeuwigdurende.
Maer ook leert hy haer in deze liefde zulken uitnementheit en zulken voortreffelykheit zien, dat zy haer zelve verfoeit, dat zy geen meer liefde tot die liefde heeft, zy ziet dat liefde by uitnementheit het beelt Gods en Christi is en vertoont, zy ziet dat daer in de kracht, het pit, de keern, de geestelykste zuiverheit van al haer bedryf leit, en hoe nootzakelyk, en hoe profy- | |
| |
telik dat zy is, en zy ziet daer zulken heerlykheit en zulken voortreffelykheit in, meer als zy begrypen of weer uitdrukken kan, en zoo krygt zy daer al meer en meer trekt toe, en bedroeft haer, dat zy zoo weinig daer van heeft, twyfelt of 't al een recht begin heten mach, doch ziet dan op die volmaekte liefde Iesu, die de haere bedekt en voltrekken zal: en daer op hoopt zy, daer na verlangt zy, die wacht zy: dan leert hy haer door dat licht, dat zy door gestadig zoeken en 't gebruik van alle middelen de zelve meerder zal zoeken te verkrygen, en dat zy de zelve echter niet verkrygen zal, tenzy dat hyze door zyn Geest uitstorte in haer herte, en tenzy dat hy begint zyn kracht te werk te stellen, en haer te leeren als machthebbende: op die zyne macht en goetheit doet hy daer hoopen, en daer na verlangende uitzien, en hy doet haer zien dat die zyne macht voor haer is, en dat zyn herte voor haer is, en dat zyn wysheit voor haer is om haer door en in zyn liefde ter rechter tyt, en in de mate zyner gave, daer in voor haer te helpen.
Leert haer onder en tusschen die zoo nootzakelyke, die zoo voortreffelyke liefde in 't oog houden, en doet haer des zelfs profytelykheit in 't oog krygen, als ook dat het een hebbelykheit van de ziele is, die door veel oeffenen verkregen wort, en dat het zyne wysheit goet vint, dat zy door haer arbeit ryk zal worden, en dat zy voor hem en voor haer zelve toonen zal, dat zy die liefde lief heeft, hoog acht, heerlykheit en beminnelykheit daer in ziet: en dat zy derhalven die met al haere macht zoekt, en alzoo des Heeren raet dient.
| |
| |
En dat zy 't geloof dat 'er in de liefde byzonder profyt leit voor al haere wyt uitgestrekte begeerten tot heiligmakinge, dat zy meer liefde krygende zeer licht allerhande deugden meer krygen zal, en alle andere deugtzaemheden meer krygen zal, alzoo de liefde het voornaemste is, en daerom alleen blyven zal als andere deugden ophouden.
De liefde, ziet zy, zal haer wel leren God verheerlyken, God dienen in yver en oprechtigheit van haer ziele in alle tegenstant, de liefde zal haer wel zachtmoedigheit, en nedrigheit, en lydzaemheit, en vergenoegen allezins leren, de liefde zal haer wel geestelyke wysheit geven in alle dingen, de liefde zal 't altemael wel bestieren wat 'er te doen is, want zy heeft zulken licht by haer, wie kan het uitdrukken?
God zelve is enkel liefde, en het alderonbegrypelikste zuivere licht, en dat is eenvoudig in die onbedenkelyk heerlyke God, als dan die groote Heere door zyne goetheit zyne volmaektheden aen zyne kinderen in Christo mededeelt, zoo geeft hy, mach men 't zeggen! zig zelve aen haer, en dat is, ik zal uw God zyn: en die onze God is eenvoudig, en wat in God is, is God zelfs, en is die eenige Heere, als hy dan iets van zyne mededeilbare eygenschappen mededeelt, zo deelt hy mede al wat in hem mededeelbaer is.
En derhalven als hy zyne liefde mededeelt, zoo deelt hy ook van zyn licht mede aen zyne gunstgenoten, en zoo moet 'er nootzakelyk by die liefde Gods die in 't herte uitgestort wort, mede uitgestort of meegedeelt worden van zyn licht, en zoo moet die ziele die dat licht heeft, dat de werelt niet en kent, die de liefde heeft, die de werelt | |
| |
niet en kent, die uit dat licht liefde vermeerdert, ook weder door de liefde licht vermeerdert, en zoo volgt dan, dat als 'er veel liefde komt, dat 'er met een veel licht komt, want God zelve die enkel liefde en enkel licht is, die komt geheel in haer, want hy is eenvoudig. Och wat is dit onbegrypelik! en wie is om zig zelven geheel te verliezen en alzulks mediteren bequaem!
Datmen het dog in alle eerbiedigheit en diep ontzach voor die Heere der heerlykheit bedachte. Hoe derft gy daer zoo verre inzien, myne ziele! steekt uwe neuze in 't stof, en verheerlykt die groote, machtige, en goede God met al uwe krachten nu en eeuwiglyk: maer hoe zult gy evenwel een goede portie van deze zoo kostelyke liefde krygen, myne ziele? gy kontze immers zoo veel niet ontbeeren als gy ziet datze u mankeert.
Och dat het de Heere Iesus behaegde u dit te leeren, en zoo te leeren dat gy het vinden mocht, hoe groot zoude u geluk dan wezen! och! hoe geerne woude ik dit leeren! En zoude dan myn goede leermeester niet wel zoo willig leeren willen, als ik geleert woude zyn? immers ja, alleene stel hem geen perk, wanneer, of hoe verre, laet dat zyn trouwe wysheit bevolen, zoo zy het.
Maer och dat hy my wat veel hier van leerde, te weten, zoo als machthebbende, dat myne ziele hoe langer hoe meer haere zuchten na die liefde zont om dat zy de zelve hoe langer hoe beminnelyker zien mocht, en zoude niet de Heere Iesus die ernstige zielzuchten hooren, beantwoorden, ja vervullen? hoopt volkomelyk, myne ziele, en zoektze als een verborgen schat, | |
| |
en de Heere zal met uwe hope zyn, en de zuchtingen van zyn Geest wel hooren.
|
|