De kleine pligten (4 delen)

LXXXV. Brief.
Emilia P. aan Karolina Wed. van L.

Weenen, 29 October, 1814.

Ik dank u, lieve beste karolina, daar gij het op u hebt kunnen verkrijgen, om aan mij te schrijven in oogenblikken als die, in welke gij u steeds bevindt, oogenblikken van regtmatige droefheid, welke het vestigen van de gedachten op eenig ander voorwerp dan dat, waarover men treurt, zoo bijzonder moeijelijk maken. Evenwel ik billijk den raad welke julie u gaf, om te schrijven, niet om mij, maar om u zelve, want niets is beter in smart, dan zijne smart als het ware in eenes anderen boezem over te storten, en gij weet toch, hoe mijn hart altijd open is, om uwe gewaarwordingen op te vangen en er in te deelen? Er zijn sommige menschen, die veel met vriendschap op hebben, en

[p. 110]

altijd over de zoetheid van dat gevoel spreken, maar die evenwel onder vriendschap niet anders verstaan dan eene zekere gelijkheid van smaak in deze of gene bezigheid, of soort van uitspanning; waarlijk deze verlagen de beteekenis des woords, en hechten veel te weinig waarde aan het edelste gevoel, hetwelk tusschen menschen bestaan kan. Indien men niets dan mededeeling in genoegens van eene vriendin te wachten had, dan ware het inderdaad niet der moeite waardig eenen bijzonderen naam te geven aan iets, dat men zoo dagelijks en zoo gemakkelijk vinden kan, maar wanneer men begrijpt, dat eene vriendin iemand is, die hartelijk in ons geluk belang stelt, in onze smart even veel deel dan in onze blijdschap neemt; iemand, aan wie men gerustelijk over al wat ons op het hart ligt spreken kan, zonder dat men voor lastige bemoeizucht, of onbezonnene overprating aan eene derde persone, behoeft beducht te wezen, dan wordt het een zeldzaam geluk zoo iemand te vinden, dan stelt men natuurlijk zeer grooten prijs op haar bezit, dan is het gevoel, hetwelk zij ons inboezemt, een middel ter verbetering van ons hart, een bewijs van onze eigene goede gezindheden, en eene aandoening der ziele, welke met Godsdienst en rede te eenemale overeenkomstig is en rijke vruchten voor de eeuwigheid belooft. Lieve! ik heb in dagen van druk u gevonden zulk eene vriendin te wezen; schoon gij toen voor u zelve oorzaak tot blijdschap hadt, treurdet gij gewilliglijk met mij en beurdet mij op

[p. 111]

zoo veel het in uw vermogen was. Van mijnen kant heb ik, wanneer wij bedroeft waart, ook getracht eenigen troost te geven, wij hebben dus wederzijdsch getoond, dat wij vriendinnen waren. Maar ik begrijp, dat er omstandigheden kunnen wezen, in welke zelfs de hartelijkste deelneming, ons laf schijnt, en de beste pogingen om te troosten, geen' indruk maken; dan betaamt het eener vriendinne zich niet te veel op te dringen, zich niet gebelgd te toonen over wat misduiding van hare goede oogmerken, of onverschilligheid omtrent dezelve schijnt aan te duiden, maar met beleid te werk te gaan en geenszins te klagen. Allengs bedaart het grievende gevoel der smarte; de bedrukte bespeurt weder eenige behoefte naar deelneming en ziet uit naar hare vriendin. Zoo ras deze dit gewaar wordt, staat zij daar gereed om de gevraagde hulp te bieden, met opene armen, en met een bereidwillig hart. Dan voelen beide op nieuw hoezeer zij elkander noodig hebben, en de tranen, die uit beider oogen vloeijen, zijn als het ware, het cement van een verbond, hetwelk de dood alleen kan breken of kan opschorten, om in een beter leven weder en schooner nog te worden aangeknoopt! - Lieve karolina gij zijt thans in het geval van door uwe billijke droefheid neder gebogen, geene heul in de woorden der u het meest liefhebbbende personen zelven te kunnen vinden, maar de tijd zal komen, wanneer gij anders gestemd zult zijn. Ware ik thans bij u, het zoude u geloof ik

[p. 112]

weinig baten, maar over eenige maanden vlei ik mij u weder te zien, dan zal ik u misschien van nut kunnen wezen, en hartelijk gaarne daartoe mijne beste pogingen aanwenden. Intusschen ben ik in mijne gedachten gestadig met u bezig en begin noch eindig nimmer eenen dag zonder uwe belangen aan te bevelen in de handen van Hem, die als een vader (gelijk het ons eenmaal blijken zal) al ons wedervaren beschikt. Ontvang de verzekering van mijne opregte genegenheid.

emilia P.