De kleine pligten (4 delen)

XXIV. Brief.
Emilia P. aan Karolina van L.

Retraite bij Brussel, 15 Jaauarij 1811.

Is uw lief jongetje weder hersteld? leive karolina! deze vraag, met welke ik mijnen brief begin zal u waarschijnlijk bevreemden, want gij weet niet, dat ik weet, dat gij in het laatst der verloopene maand voornemens waart, hem door de heilzame vaccine tegen het krijgen van eene der ijsselijkste ziektens te behoeden. En nu zult gij vragen hoe ik dat weet? door kaatje wilkes, die mij op hare wijze eenen vriendelijken brief geschreven heeft, op welken het antwoord hier nevens gaat, hetwelk ik u verzoek aan haar te geven. Mij dunkt waarlijk dat gij als eene zorgvuldige moeder gehandeld, en eene wijze keuze gedaan hebt, daar gij u boven alle vooroordeel verheffende, gebruik hebt gemaakt van een behoed middel, hetwelk men als een geschenk des Hemels kan aanmerken; vele menschen denken nog, zoo als kaatje schijnt te

[p. 100]

doen, dat men onzen lieven Heer niet mag vooruit loopen. De dwaasheid van zulk eene redenering in het geval waarvan wij spreken, tracht ik haar in mijn' brief onder het oog te brengen; wat zou er toch van het menschdom worden, indien ieder een God vooruitloopen (eene dwaze uitdrukking in zich zelve) noemde, wat tot afwending van gevaren immer gebezigd wordt? Wel begrijp ik dat ouders in twijfel kunnen staan met betrekking tot het meer of min verkiesselijke van de vaccine of de inenting zoo als die in vroegere dagen gedaan werd, maar de zaak op zich zelve, moest toch, dunkt mij, nooit als iets ongeoorloofds, of God's Voorzienigheid beleedigends aangezien worden. O wanneer toch zullen alle menschen een zuiver inzigt krijgen in hetgeen Godsdienst en rede, die altijd één zijn, leeren? Men poogt wilde, aan het uiterste der wereld wonende volkeren, zuiverer begrippen dan zij tot nu toe hadden, van het Opperwezen in te prenten, dit is goed, dit is edel, ver van mij dat ik het laken zou, maar moest men niet tevens de bij ons bestaande dwalingen trachten uit te rooijen, en de vooroordeelen, met welke zoo vele menschen behebt zijn, te vernietigen? Er is nog zoo veel in onze nabijheid te doen en te verbeteren, dat het mij altijd leed doet wanneer ik bemerk dat dit aan het oog dergenen die verbeteringen konden te weeg brengen, ontsnapt.

Buiten hetgeen ik van u door kaatje weet, heb ik in eenen brief van mijne schoonzuster gezien, dat

[p. 101]

gij elkander dikwijls bezoekt en hier en daar ontmoet. Dat christine wederom in de blijde verwachting verkeert van haar geleden verlies vergoed te zien, is mij bij uitstek lief, het is geloof ik voor jonge vrouwen goed als zij eenige gewigtige bezigheid te huis krijgen, gij weet bij ondervinding hoe sterk een kind de moeder aan huis verbindt, en het is toch te huis, dat eene vrouw het best op hare plaats is. Ik heb thans ook veel bezigheden, wel niet zoo belangrijke als die van de gelukkigen mijner kunne, die eigen kinderen te verzorgen en op te voeden hebben, maar toch zulke, die mij goed doen, en opbeuring verschaffen, wijl zij mij tot iets nuttig maken. Ik help namelijk Mevr. R. in het opbrengen van een meisje, hetwelk zij uit Parijs medegebragt heeft en van twee jonge dames van aanzien, welke haar door derzelver ouders te Brussel, toevertrouwd zijn. De karakters van die drie aankomelingen zijn zeer verschillend en vereischen ieder eene bijzondere manier van behandeling, die mijne oplettendheid bij uitstek gaande maakt. Zacht, gevoelig, eenigzins tot mélancholie overhellende is de dochter van den Graaf de B. Deze moet met alle omzigtigheid geleid en op alle wijzen aangemoedigd en vervrolijkt worden. De andere, de eenige dochter van de douairière W. is altijd met hare vijf broeders opgevoed, en heeft iets woests, iets vrijpostigs in hare manieren, dat noodzakelijk uitgerooid moet worden, zij bekommert zich weinig over stille deugden en bekwaamheden, maar munt in te paard

[p. 102]

rijden, schermen! enz. uit. Het Parijsche meisje van eene burgerlijke afkomst, is met hare nieuwe gezellinnen verlegen, en evenwel gevoelig genoeg aan eigene waarde, om niet gaarne voor eene van beide onder te willen doen, te meer daar zij dikwijls bemerkt, dat zij meer kunde bezit dan de nieuw aangekomenen. Het is aardig te zien hoe Mevr. R. de balans tusschen alle in het evenwigt weet te houden, in zoo ver dit geschieden moet behoudens het verschil van rang en vermoedelijke bestemming der personen. Het zou u dikwijls vermaken indien gij bij de gesprekken aan tafel bij voorbeeld tegenwoordig waart, of ons op onze wandelingen vergezeldet. Misschien zal ik in het vervolg (zoo u zulks niet verveelt) u wel eens het een of ander daaromtrent naauwkeuriger afschilderen, thans is het nog te vroeg, en zijn mijne opmerkingen te oppervlakkig om er veel van te melden. - Laat mij weldra, mijne lieve, eens weder tijding van u bekomen, ik ben hier zeer naar mijn genoegen en wel te vreden, maar mijne oude betrekkingen liggen mij na aan het hart, en de vreemden, die mij omringen, schoon mijne oplettendheid tot zich trekkende, zijn niet instaat mijne herinneringen uit te wisschen, noch mij mijne vrienden in het lieve Vaderland te doen vergeten, dus denk gij ook aan mij en ontvang mijne hartelijke groete.

Uwe emilia P.