De kleine pligten (4 delen)

[p. 57]

CIII. Brief.
Emilia P. aan Karolina M.

Zeist, 26 September 1808.

Veel, lieve karolina! heb ik op uwen brief te antwoorden, daarom heb ik hem naast mij gelegd, en zal stuksgewijze te werk gaan, steeds in acht nemende hetgeen gij mij aan het einde zegt, namelijk, dat ik u mijne aanmerkingen moet mededeelen, iets, waartoe ik dan ook de vrijheid zal uitstrekken over het geheele beloop van den brief. Eerst iets nopens hetgeen ons huisselijke betreft. Ja, mijne moeder is gekomen. Onze eerste ontmoeting had plaats te Utrecht, waar mijn Vader, om mij zoo niet op eens met eene vreemde persone, gelijk men zegt op het dak te vallen, afgestapt was. Allerminzaamst werd ik ontvangen; Mevr. P. is klein van persoon, zij ziet er vrij jeugdig uit, heeft eene gezonde kleur, heldere oogen, zeer witte handen, eene goede houding en smaakvolle manier van zich te kleeden. Verleden donderdag is zij zich met mijn' Vader hier komen nederzetten, wij hebben toen alle te zamen, mijn oudste broeder mede, hier zeer genoegelijk gegeten. Het huis en de gemaakte schikkingen, schijnen wel te bevallen, ook het dorp

[p. 58]

en de omstreken, doch mijn Vader heeft meer dan ik de eer van de wandelingen te laten zien, want mijne tegenwoordigheid bij die soort van uitstapjes, wordt niet altijd meer, gelijk voorheen, vereischt. Daar mijne moeder tot nog toe laat opstaat, en mij de zorg voor de huishouding nog voor eenen onbepaalden tijd heeft aanbevolen, zien wij ons des ochtends dikwijls slechts en oogenblik. Na het eten blijven wij te zamen, maar 's avonds heb ik somtijds de vrijheid om een uurtje naar mijne kamer te gaan. Ik heb van haar een zeer lief klein gouden horologe, met eene lange fijne, zoogenaamde chaine de venise, present gekregen. Aan willem heeft zij een groot goud repetitie-horologe gegeven. Fredrik heeft, hoor ik, een dergelijk van haar ontvangen. Die lieve afwezende broeder komt dikwijls op het tapijt, en als van hem de rede is, vraag ik zooveel, dat, dan althans, mij te antwoorden, alleen stofs genoeg tot onderhoud van het gesprek verschaft, trouwens wij hebben over het algemeen veel te praten, mijn Vader over zijne reis, zoo hij als mijne moeder over Zwitserland, en ik over het een en ander hetwelk in dit land, of wel mij bijzonder betreffend voorgevallen is.

Het tweede artikel van uwen brief, betreft, ik zou wel zeggen, uwe mij zeer vleijende verveling op den dag na mijn vertrek. Dan, schoon ik verheugd ben te zien, dat mijn lang verblijf, aan uwer moeder huis, niet tot last is geweest, zou het mij nog aangenamer zijn te vernemen, dat mijne lieve

[p. 59]

karolina (mag ik het zeggen) eenigermate door dat verblijf, geleerd had, aan zich zelve genoeg te hebben, zonder in de noodzakelijkheid te wezen, van steeds door uitgaan zich over eenig gemis van gezelschap te troosten. Wat uw bezoek bij lucie O. aangaat, ik beken dat het van hare zijde hoffelijker zou zijn geweest, indien zij alle hare nuttige bezigheden had laten varen, om met u wat van nietsbeduidende dingen te kouten, maar in hare opregtheid vind ik niets dat kwalijk kan genomen worden, indien men erkent (hetgeen ieder redelijk mensch toch doen moet) dat er voor eene huismoeder althans oogenblikken kunnen bestaan, in welke zij de wellevendheid aan de uitvoering van haar werk pligtshalve dient op te offeren. Gij kwaamt bij lucie enkel om den tijd te korten, zij had dien tijd noodig, waarom mogt zij dan niet zoowel tegen u zeggen: ach laat mij mijnen schat! als gij stilzwijgende haar mogt verzoeken: ‘Ei spil dien schat te mijnen gevalle?’ Wij waren te zamen met het lezen in den Bijbel, in het oude Testament gekomen tot aan het XXIV hoofdstuk van de spreuken salomons; het is jammer dat wij niet één kapittel verder zijn gevorderd, want dan hadt gij juist op den dag van welken wij spreken het XXV gelezen, en zoudt daar in het 17de vers iets gevonden hebben, dat u mogelijk belet had, zonder noodzaak bij eene uwer vriendinnen te gaan, de plaats die ik bedoel, is deze: ‘Spaart uwen voet van het huis uwes naasten, opdat hij niet zat van u worde.’

[p. 60]

Dan, genoeg over deze zaak. Wat voorts het besteden van uwen tijd betreft - daar zullen wij voor ditmaal maar, gelijk men zegt, een speldje bij steken, gij weet reeds genoeg hoe ik over die zaak denk. - En nu eindelijk iets over hetgeen gij als het lekkerste beetje tot het laatst gespaard hebt Daar het mij toegeschenen heeft, dat gij niet geheel onverschillig aan de oplettendheden van den Heer van L. waart, verheug ik mij daarover, dat hij u op eene niet dubbelzinnige wijze heeft doen verstaan, dat ook hij ver van onverschillig over u denkt. Ik had u wel willen zien toen hij met de vinkenhartjes en de rébus bezig was, bedrieg ik mij niet, zoo zal uwe houding, zoo zullen uwe oogen, hem wel min of meer gerust hebben gesteld. Evenwel, ik vind niets laakbaars in uw gedrag en indien gij waarlijk den man lief hebt, o! dan wensch ik van heeler harte dat alle hinderpalen voor u beide zwichten mogen, en dat gij welhaast in elkanders genegenheid, door het huwelijk verbonden, dat geluk smaken moogt, hetwelk niet iedereen te beurt valt! - De Heer S. is (om de gewone spreekwijze eens te gebruiken) mijn man niet. Zijne wijze van doen bevalt mij zelden, en wat hij aan het soupé deed en zeide, heeft ook mijne goedkeuring geenszins. Daar er dan toch ten nadeele van louise een gerucht in omloop is, ben ik regt blijde dat zij niet mee aan tafel zat. Zoo gij het wel bedenkt, zult gij het met mij eens zijn; één oogwenk van den Heer S., misschien toevallig op haar gerigt, had

[p. 61]

haar in verlegenheid kunnen brengen, ja achterdocht in Mevr. S. kunnen opwekken; hadden de gasten iets aan haar bemerkt, en eene bijzondere aandacht op haar gevestigd - hare onschuld zelfs zou haar niet beschermd hebben tegen kwade uitleggingen van hare minste gebaren. - Uw postscriptum alleen vereischt nu nog een antwoord; hadt gij eens naar het kind van Mevr. d'E. laten hooren, gij hadt wél gedaan; waart gij de verlegene moeder eens gaan bezoeken, nog beter. Zeker het leven van het kind waart gij niet in staat te behouden, maar gij hadt deelneming aan de ouderen kunnen betoonen, en dat is altijd iets, het is veel voor iemand die deelneming van anderen tot eigen opbeuring noodig heeft. - En hier mede basta. Groet Mevrouwe moeder mijnentwege, en bedank haar voor de mij op nieuw betoonde vriendschap. Zoo ras het bewuste ambt verkregen en uwe hand dadelijk gevraagd zal zijn, hoop ik zulks van u te vernemen. Wees verzekerd dat ik steeds in hetgeen u betreft een hartelijk deel neem. Vaarwel!

Uwe Vriendin

emilia P.