De kleine pligten (4 delen)

LVI. Brief.
De heer Alexander P. aan den heer Z.

Zeist, 13 Junij 1808.

Mal moertje, mal kindje, is een oud en op waarheid en ondervinding gegrond spreekwoord. Mal vaartje, mal kindje, is dikwijls even waar. Ik beklaag u mijn vriend! uit den grond van mijn hart, maar wat baat beklag; hadt gij eerder gehoor gegeven aan hetgeen ik u zoo dikwijls geraden heb, de zaken waren misschien niet gekomen tot de hoog-

[p. 145]

te op welke zij thans zijn. Gij waart te goed, gij hebt uw willemientje te veel haren zin gegeven, te veel toegelaten, haar hoofd te vullen met allerlei zotte romaneske liefdesgevallen. Streng moet een vader jegens zijne kinderen zijn, deze mogen en moeten pligtshalve ons wel lief hebben, maar het voegt hun voor ons te sidderen. Onze teederheid jegens hen moet in ons hart verborgen blijven, ten minste zich nooit ongesluijerd vertoonen. Niemand kan zijne kinderen inniger beminnen dan ik doe, maar zij weten niet hoe vurig die liefde is, en daardoor vreezen zij mij, en doen alles wat ik verlang. Emilia is mijn oogappel, zij is mijne meeste achting en teederheid waard, maar nimmer toon ik haar geheel wat er in mijn hart omgaat, en ook zij beeft voor mij. Mijn zoon willem heeft bij uitstek wel gestudeerd, is met zeer veel lof gepromoveerd, en blijft mij steeds onderdanig. Mijn jongste zoon heeft er niets tegen ingebragt, toen ik hem zeide: dat ik hem in Zwitserland op een instituut plaatsen zou. Zoo moet het wezen, zoo blijft elk op zijne plaats. Geleed ik iets, het wordt zonder tegenspraak gedaan; verbied ik iets, het wordt even bereidwillig gelaten, geef ik eens iets toe - dan is het alsof na vele donkere dagen de zon doorbreekt, zoo verheugd zijn dan alle. Maar juist dit komt doordien het niet dikwijls gebeurd. Ware ik altijd lieftallig en toegevend, de kinderen zouden mij over den kop zitten, en dat moet nimmer plaats hebben. Maar is het eens zoo - dan is goede raad duur. Ik weet in waarheid niet wat ik, mijn ongelukkige

[p. 146]

vriend, in uwe plaats doen zou. Ware uw kind Roomschgezind, ik zou zeggen sluit haar voor een jaar of twee in een klooster op, maar haar thans op eenige school te doen, daarvoor is het te laat. Een van de volgende twee dingen, komt mij het raadzaamst voor, of wel, tracht eene bedaarde en verstandige vrouw te vinden, die kwanswijs als gezelschaps-juffer, inderdaad als gouvernante met uwe dochter overal op en neder ga, geef die al uwe wettige magt in handen, en gedoog dat zij strengelijk uw kind tot betere inzigten zoeke te brengen, of begeef u met wilhelmina op reis, doe haar nieuwe voorwerpen, nieuwe tooneelen aanschouwen, en leid daardoor hare gedachten van al waaraan zij te huis gewend is, af. Misschien, dit valt mij juist in, ware het mogelijk, genoemde twee voorstellen te vereenigen, voor eenen tijd het vaderland te verlaten, en zulks te doen in gezelschap van eene persone, die een onmiddelijk wakend oog over wilhelmina hield. Gaarne zoude ik een troostwoord bij mijne gebrekkige raadgevingen voegen, maar inderdaad, ik heb er geen, alleen een' wensch, dat de Hemel het hart van uw wederspannig kind venmurwe, en haar eens eenigzins naar mijne emilia doe gelijken - Vaarwel.

Uw deelnemende vriend

alexander P.