Uit mijne sportportefeuille

Ieder Huis zijn Paard.

We moeten met een oud liedje beginnen.

Zoo dikwijls hebben wij 't al gezongen, dat de bekoring der nieuwheid er af is.

Maar al is 't dan ook niet nieuw meer, wáár is 't toch.

En zóó waar is het, dat het de inleiding, de ouverture vormt van allen lof, dien men het rijwiel toezingen wil.

Dat oude liedje luidt aldus: het rijwiel is geen voertuig uitsluitend tot vermaak of ontspanning meer: - het is een modern middel van vervoer geworden, van groot nut, ja onmisbaar.

Het rijwiel is ingeburgerd in ons maatschappelijk leven; in ambt beroep en bedrijf heeft het zijn plaats, zijn niet meer te vervangen taak gekregen; bijna is het in elk gezin een stuk huisraad geworden, welks aanwezigheid even noodzakelijk is als een kachel, een lamp, een klok of een stoel.

De tijd zal komen, dat er geen huis gevonden wordt, waar het rijwiel zal ontbreken: - de tijd, dat ieder zijn eigen paard zal houden.

Het paard der democratie dus?

Ja zeker, want hoe langer hoe meer zal dit stalen ros van zijn oorspronkelijke bestemming (een stuk speelgoed voor rijkelui's kinderen) vervreemden, om te worden het vervoermiddel, waarmee een ieder zich over eenigszins groote afstanden gaat voortbewegen.

[p. 36]

Ieder huis heeft dan zijn paard.

Een paard, dat nooit moe is, altijd opgezadeld, en dat geen voedsel noodig heeft.

Ja juist, geen voedsel, maar wel.... stalling.

En over die stalling wenschen wij een enkel woord te zeggen.

* _* *

In den beginne dus was het rijwiel een luxe-paard, een kind der weelde.

Zijn eigenaar behoorde tot de gefortuneerde standen der maatschappij, omdat hij over tamelijke bedragen gelds moest beschikken om er een dergelijken stalen hardlooper op na te kunnen houden.

Aan stalling was dus geen gebrek, want de rijke eigenaar woonde in groote huizen, waar breede gangen, ruime portalen, en ongebruikte zijkamertjes te vinden waren, waar het kon worden neergezet. In de huizing van den rijkaard was er dus gelegenheid tot stalling; daar was gelegenheid genoeg om het uit den weg te zetten en zoo te plaatsen, dat het niemand hinderde. Een dienstmaagd of huisknecht was altijd in zijne nabijheid, om het met plumeau of stofdoek schoon en glanzend te houden, opdat het in goede conditie zou zijn als de zoon des huizes het voor zijn vermaak eenige oogenblikken mocht willen bestijgen.

Maar nu het niet alleen meer het paard der aristocratie maar ook dat der democratie geworden is, zijn natuurlijk zijn levensomstandigheden ook veranderd.

Het heeft niet uitsluitend meer zijn rustige stalling in de breede gangen, ruime portalen en rustige zijkamertjes zijner oorspronkelijke eigenaars en houders, maar moet tegenwoordig ook zijn plaatsing vinden in de moderne boven- en benedenhuizen der nieuwere stadswijken, in de magazijnen van den winkelstand, ja, zelfs soms in arbeiderswoningen.

En ieder, die de bouworde onzer moderne woningen kent, met hare kippentrappen, hare speelgoeddoosgangen en poppenkamertjes, weet ook, dat daar weinig ruimte voor een rustig plaatsje voor onzen stalen vriend te vinden is, en dat hij mitsdien dikwijls naar de slechtere of vochtige hoekjes van kelder of zolder verwezen wordt. Ook heeft men meermalen kunnen zien hoe hij in de winkels van bakkers, slagers, kruideniers en vischhandelaren wordt gewrongen en geperst tegen toonbanken, bij lekkende waterkranen, dwars achter deurtjes of half verpletterd onder stapels goed. In de woningen van den arbeiders-

[p. 37]

stand kan hem natuurlijk hoogst zelden een stalling zijner waardig worden aangeboden.

Voor al deze gebruikers is hij in den werkelijken zin een sta-in-den-weg. Zoolang hij buiten rijdende is, heeft men hem lief, omdat hij niet hindert maar genot en gemak verschaft, maar zoodra hij thuis komt en om stalling vraagt, is hij de onwelkome vriend, die menig hard woord moet hooren en zich menig ruwe behandeling moet laten welgevallen.

* _* *

Veelvuldig zijn dan ook de klachten van hen, die den last ondervinden het rijwiel bij uitgaan en thuiskomst de smalle trappen hunner woningen op te moeten sjouwen, of die zich dagelijks ergeren over de ruimte, die het in hun reeds zoo beperkte vertrekken of winkels in beslag neemt. Menigmaal spraken wij particulieren en neringdoenden, die het betreurden geen rijwiel te hebben of in gebruik te kunnen nemen, en zich daarbij beriepen op hun gebrek aan plaatsruimte en berging. Wel konden zij, wanneer zij zich eene machine aanschaften, deze in de buurt ergens bij een rijwielhandelaar of winkelier ter stalling geven, maar dit was toch altijd een inconvenient, omdat men ze niet altijd bij de hand heeft, ze soms niet te allen tijde bereiken kan, terwijl zulks bovendien extra kosten veroorzaakt.

Is hierop dan niets te vinden? Hebben de groote vernuften, die zich met de constructie van het rijwiel bezighouden, dan nog niets uitgedacht, dan nog niets gevonden om aan dit bezwaar tegemoet te komen? Of hebben de ingenieurs der rijwielfabrieken dit punt, dat van zooveel belang is nu het rijwiel ook een plaats in de kleinere woningen komt vragen, soms over het hoofd gezien?

Neen! Van tijd tot tijd zijn er wel degelijk kleine en bescheiden pogingen gedaan om iets uit te denken, waardoor het rijwiel, met behoud zijner tegenwoordige constructie, zoo gemaakt zou kunnen worden, dat het binnenshuis, dus in ongebruikten toetand, in mindere mate een sta-in-den-weg zou zijn.

Bescheiden, ja, erg bescheiden waren die pogingen, want men heeft het tot voor korten tijd niet veel verder gebracht dan tot een beweegbare stuurstang, die men (wanneer men de machine niet bereed) kon losmaken en dwars zetten in de richting der machine, waardoor dit meest uitstekende, dus hinderlijkste deel, in ongebruikten, toestand zou vervallen.

Maar dit was nog vrij omslachtig en lastig, daar het losmaken en vastdraaien van moeren tijd en arbeid kost, de deelen doet slijten en de machine beschadigt.

[p. 38]

Dit was nog niet wat men zocht. Er moest nog iets ánders gevonden worden, iets beters en dat toegepast kon worden met minder moeite en arbeid.

En dat ándere en bétere is o.i. thans gevonden. Het bestaat uit een opvouwbaar rijwiel van Amerikaansche constructie en is genaamd de ‘Folder.’

Deze machine kan in het midden van haar frame worden dubbel geslagen, zoodat de beide wielen over elkander komen te liggen, terwijl men door het omslaan van de stuurstang in de lengterichting der machine haar afmetingen als het ware tot een minimum reduceert.

Wij hebben gezien, dat het dubbelvouwen van het frame en het dwars zetten van de handlebar in 6 à 7 seconden kon geschieden en zoo eenvoudig in zijn werk ging, dat de grootste leek het in enkele oogenblikken kan leeren. Ook het weder in staat van berijding brengen geschiedt in weinige tellen.

Is het rijwiel dubbel gevouwen, dan beslaat het niet meer plaatsruimte dan een groot handvalies. Men kan het op zijn schouder dragen door den arm in het dubbel gevouwen frame te steken en het alzoo de trap zijner woning opgedragen; ook de jager en de militaire wielrijder kunnen het gemakkelijk met zich voeren, door het zich door middel van een riem op de schouders te bevestigen; de winkelier kan het achter zijn toonbank wegzetten; de patroon of kantoorbediende schuift het achter zijn lessenaar; en de particulier kan het in werkelijkheid aan zijn kapstok of aan een daartoe aangebrachten haak geheel uit den weg hangen.

Een alzoo opvouwbaar rijwiel behoeft niemand meer te hinderen of in den weg te staan; kleinbehuisdheid kan geen argument meer zijn tot niet-aanschaffing; het ruimtebezwaar is bij deze constructie vervallen.

Nu de tijd meer en meer schijnt te naderen, dat ieder huis zijn paard zal hebben - al is het ook een stálen paard - mag men niet nalaten de aandacht van de gebruikers van het rijwiel te vestigen op alles wat strekken kan tot vereenvoudiging en vergemakkelijking der stallings-kwestie. En daar wij werkelijk meenen, dat deze Amerikaansche uitvinding iets kan bijdragen tot oplossing van dit, in onze moderne huizen, winkels en kantoren moeilijk vraagstuk, dachten wij goed te doen door in bovenstaande regels op eene nieuwe toepassing van het beginsel van opvouwbaarheid der rijwielen te wijzen, en onzen lezers iets aan de hand te doen, waarnaar velen onder hen mogelijk al lang gezocht hebben.

Met dit opvouwbare rijwiel kan een wensch en een noodzakelijk-

[p. 39]

heid der toekomst - het ieder huis zijn paard - mogelijk spoediger zijne verwezenlijking bereiken.