Uit mijne sportportefeuille

Daar kunt gij zelf wat aan doen.

‘Meneer, ik begrijp niet hoe de menschen klagen kunnen over de behandeling, die zij als wielrijders op het platteland ondervinden!.... Kijk nu's, ik rijd nu al acht jaar fiets, ik ben overal geweest, ja, ik mag wel zeggen dat ik het heele land heb afgereisd, maar ik heb nog niet dàt gehad....’

En de man knipte met zijn vingers in de lucht.

‘Maar wil ik u eens wat zeggen?’, ging hij voort. ‘De lui die klagen.... 't is meestal hun eigen schuld. Ze spelen op tegen de boeren als ze niet uitwijken; ze schelden ze uit voor kaffers en weet ik wat meer! Ze maken zich boos.... En dat is glad verkeerd! Je moet niet boos worden op een boer; je moet hem niet uitschelden.... Als hij wat kwaads in zin heeft, spreek hem dan toe, net als een ondeugend kind, en dan is hij zoo koest als...

[p. 30]

een mensch. Heusch, geloof me meneer, ik heb nog nooit iets op den weg met een boer gehad, nooit!’

We keken den spreker eens aan: hij was het type van een dikken, gezonden Hollander - een gezellig embonpoint gaf hem iets deftigs; hij had roode wangen, vroolijke oogen, een vriendelijken mond. Hij maakte den indruk alsof hij zich de aardsche dingen niet te sterk aantrok en alles op zijn tijd over zijn kant kon laten gaan - juist de persoon om zich in het onvermijdelijke te schikken, zijn humeur niet noodeloos te bederven en met niemand ruzie te krijgen.

Op zoo iemand kan men niet boos worden - dat zou wreed zijn geweest, en de stijfkoppigste boer zou 't hem niet opzettelijk lastig hebben kunnen maken ook!

Dat deze persoon als wielrijder dus niet over de boeren te klagen had, begrepen wij gemakkelijk - iemand, die geen vlieg kwaad doet, zal ook door anderen niet gehinderd worden.

* _* *

Zeker, de man was door de omstandigheden wel wat optimistisch, maar in het wezen der zaak had hij toch in zijn spreken gelijk.

Wij willen niet ontkennen, dat vele wielrijders buiten hun schuld menigmaal het slachtoffer zijn geworden van vélo-kannibalen. Nog te dikwijls worden wij op onze landwegen als vogelvrij verklaarde wezens beschouwd, en met woord en daad beleedigd. Helaas, maar te veel hebben wij in sommige streken of gemeenten van ons land te kampen met vooroordeel, afgunst, baldadigheid, onverdraagzaamheid en vernielzucht. Meermalen zijn wij het mikpunt geweest van ophitsing, bekrompenheid van inzicht en stompzinnig conservatisme.

De gevallen van aanranding en mishandeling, waarbij wij geheel slachtoffer waren en waartoe wij geen aanleiding gaven, zijn legio. In negentig percent der gevallen van bemoeilijking van wielrijders waren dezen lijdende en geen provoceerende partij.

Maar wat wij eigenlijk wilden doen uitkomen is dit - dat menige bemoeilijking, die tot onaangename gevolgen voor een der beide partijen aanleiding heeft gegeven, door eenigen meerderen tact, wat meer gemoedelijkheid, wat meer humaniteit te voorkomen ware geweest.

Wij moeten elkander in onze kringen van wielrijders niet opwinden, elkaar wijs maken dat wij altijd ongelukkige slachtoffers zijn, of 't elkander napraten dat de heele niet-wielrijdende maatschappij samenspant om 't ons lastig te maken. Neen, laat ons de hand op het hart leggen en eerlijk bekennen, dat de schuld en aan-

[p. 31]

leiding ook wel eens aan onze zijde ligt en dat wij 't er soms ook naar gemaakt hebben.

Sommige ‘stadsheertjes’ bewegen zich op de landwegen alsof zij de heeren der schepping waren; ze zijn aanmatigend, trotsch, niet inschikkelijk, twistziek (wij spreken van de slechtsten onder ons, maar die 't juist voor de goeden bederven) en geven alleen door hun irriteerende verschijning al aanleiding tot kregeligheid van de zijde der plattelandsbevolking.

Als de bestuurder van een boerenwagen niet vlug genoeg voor hen wijkt, maken zij hem uit voor ‘boer’ of ‘kaffer’; zij gedragen zich wild tegenover de kerkgangers, houden geen rekening met hun verschil van inzicht en opvoeding, en voegen hun leelijke woorden toe; zij voeren een hoog woord tegen de geleiders van vee, tegen de wachters bij spoorweg-overgangen, tegen sukkelige voetgangers en langzame vrouwen of kinderen. En bij het minste wat hun overkomt, hebben zij den mond vol van hun ‘rechten op den weg.’

Zeker, recht op den weg hebben zij, maar geen uitslúitend recht, geen monopolie; dat recht deelen zij met anderen, met voetgangers met bestuurders van voertuigen, met geleiders van vee. En welk recht zij ook mogen bezitten, het recht van schelden, schreeuwen en beleedigen hebben wij toch in geen geval.

De wielrijder behoort zich op de landwegen als de man van ontwikkeling, van beschaving te gedragen; zijn meerderheid kan niet door zijn rijwiel, maar wel door zijn geest blijken; schelden is een bewijs van zwakte en slechte opvoeding, vriendelijkheid en inschikkelijkheid daarentegen een bewijs van supérioriteit,

Weest daarom supérieur!

Ziet gij, dat de bestuurder van een boerenwagen niet voor u wijken wil, kijk hem dan aan en vraag beleefd of hij u wil laten paseeren. Dit helpt wel niet altijd, maar heeft toch dikwijls een onverwacht, kalmeerend effect, en in allen geval helpt 't zeker meer dan den man bij voorbaat uit te schelden. Rijdt gij hem achterop, waarschuw hem dan; komt gij hem tegen, wensch hem dan goeden morgen. Hebt een groet over voor den wachter bij een spoorwegovergang, een vriendelijk woord voor den daglooner, die u zwaar bepakt voorbij komt, een kwinkslag voor de frissche jonge deern, en een hupsch knikje voor de spelende kinderen.

Kijk, dan maakt gij een vriendelijken indruk als wielrijder bij alle deelen der plattelandsbevolking. Gij ontwapent menigmaal stuurschheid, gij voorkomt lompheid, en gij neemt bij velen de impressie weg van te zjjn de geweldenaar uit de stad, de plager

[p. 32]

op een rijwiel, de schender der tradities van 't dorp, de arrogante vermeesteraar van den openbaren weg.

Weest als de gemoedelijke Hollander, die ons verklaarde nooit last van de boeren te hebben, omdat hij zelf vriendelijk was, de menschen toesprak en iets over zijn kant liet gaan. Doet als hij, en 't zal ook u wel gaan.

Aan de verhouding tusschen wielrijders en plattelandsbevolking is hier en daar nog wel wat te verbeteren. Maar tot die verbetering kunnen wij zelf veel bijdragen, vooral daar vriendelijke woorden niets kosten.

Al rijdt gij trots daarheen op uw prachtige fiets van driehonderd gulden, vergeet niet dat de arbeider op zijn klompen, de boer met zijn zweep, de spoorwachter met zijn seinvlaggetje, de knecht met zijn spade, de meid, die de koeien melkt en de diepgebogen daglooner, die gij voorbij snort, ook menschen, uwe medemenschen, zijn.

Spreekt dus tot hen de taal der menschen en niet die der beesten.