Langs Holland's stroomen

[p. 6]

De oorzaken.

WELKE zijn nu de oorzaken dat, niettegenstaande een treinenloop van 55 per dag op het traject Rotterdam-Dordrecht en van 26 op dat tusschen Gorinchem en Dordrecht, zelfs niettegenstaande de lage en telkens gereduceerde spoortarieven, de stoombootonderneming Fop Smit & Co. nog steeds een leeuwenaandeel in het verkeer behoudt, dat haar bedrijf zich telkenjare nog uitbreidt, zóó dat successievelijk het bootenaantal moest worden vergroot?

Welke zijn de oorzaken, dat men, inplaats van koppige uithoudingskracht, van taai-willen-blijven-leven, dat bij aanvallen als deze onderneming te doorstaan had en waarbij zij 't niet opgaf, men wèrkelijk spreken kan van een behoefte, van een voorzien in een nood, van een onmisbaarheid, van een steeds stijgenden bloei?

Een drietal zullen we er aangeven en trachten te motiveeren.

In de eerste plaats dan zijn nog tal van dorpen op den linkeroever van de rivier tusschen Gorinchem en Dordrecht, en op den rechteroever tusschen Gorinchem, Dordrecht en Rotterdam niet aan den spoorweg aangesloten. Zij zouden, zonder de booten, dus nog gansch geïsoleerd liggen. Noemen wij slechts Werkendam en het geheele complex van dorpen in het industriegebied aan den Noord. Verder liggen

[p. 7]

enkele stations veelal ver van de kom der dorpen; wandelingen van meer dan een half-uur moeten daar gemaakt worden om uit het dorp de stations of de halten van den Spoorweg te bereiken, terwijl de booten met goedgekozen aanlegplaatsen de volkrijke buurten en centra, gewoonlijk ook aan het water gelegen, onmiddellijk bereiken. De Spoorweg voorziet daar dus nog slechts voor een déél in de verkeersbehoeften.

In de tweede plaats ligt de vaartweg van de booten door het mooiste deel van het Water-Holland. De rivieren zijn hier in haar statierijkste pracht. Tot een bezoek aan Holland behoort voor den vreemdeling zeker niet in de laatste plaats een tocht met deze booten. En zelfs de landgenoot kent zijn land niet als hij de heerlijkheid dezer rivieren niet genoten heeft van het paradedek der salonstoomers van de firma Fop Smit & Co.

In de derde plaats moet een der oorzaken gezocht worden in de wijze waarop de vaart der booten is geregeld: - punctueel in aankomst en vertrek aan alle stations, wat men van den spoorweg zeker niet altijd zeggen kan! - Er wordt snèl gevaren; de booten loopen tevens gemakkelijk en rustig. En vooràl, ze zijn ingericht met een luxe, met een smaak en met een comfort, die elk der stoomers - en de salonbooten bovenal - tot kleine drijvende lunchhuizen maakt, waarin het gezellig reizen is. Om de booten alleen is reeds de reis een genot. De ‘mooiheid’ van de bekende Duitsche Rijnbooten is bont vergeleken bij de smaakvolle eenvoud van de Dordtsche booten.

Waar nu de taak op ons rust eene beschrijving te geven van de reis en daarbij de bewijzen te leveren voor de beweringen, die we in onze inleiding gaven, willen we eerst, hier en daar gebruik makend van de gegevens in Dr. H. Blink's boek ‘Nederland en zijne bewoners’ en in ‘De strijd om het bestaan’ door A.A. Beekman, een en ander mededeelen van het stroomgebied waarover de vaart dezer booten gaat.

_* * _*

Van Rotterdam tot even voorbij Slikkerveer draagt de rivier den naam van Nieuwe Maas; dan begint De Noord tot Dordrecht, en vandaar tot Gorinchem heet ze de Merwede.

Elk dezer drie riviervakken heeft zijn eigen belangrijkheid.

Allereerst