Brieven. Deel 9. Te Wiesbaden 1870-1875

[p. 230]

XI.

Wiesbaden 26 Januari 1876.

Waarde Vriend! Ik ben wel met uw werk tevreden, maar niet erg met het myne. Na 't lezen van uw uittreksel, kwam me Idee zooveel in den zin: ‘als ik iets geschreven heb, en dat nalees, is m'n hoofdindruk over die zaak zou veel te zeggen wezen.’ My komt m'n betoog schraaltjes voor. Maar ik heb zeer groot vertrouwen op u, en als gy meent dat er genoeg in staat, om te dienen tot punt van uitgang voor debat, best! Dan moet ik maar trachten m'n achterstand in te halen by 't beantwoorden van uw repliek die ik met verlangen te gemoet zie.

Zou er ook door boosaardige uitleggers uit regel 4 te distilleeren zyn, dat ik alle opleiding voor 't Tooneel afkeur? Misschien ware dit te voorkomen door ‘uitsluitend noch aanvankelyk’ tusschen te voegen. Bevalt u de fraze niet, maak haar dan s.v.p. naar uw zin, als er maar blykt dat ik niet met tooneelopleiding beginnen wil. Deze meening vloeit wel uit het vervolg voort, maar de Van Vlotens zouden den tekst buiten verband aanhalen. Hy zelf (V. VI.) geneert zich wel niet, m'n woorden te verdraaien, doch 't is nuttig, dat verdraaien dan voor zyn rekening te laten komen.

[p. 231]

Och, 't is zoo verdrietig altyd te moeten verdacht zyn op zoo iets. Telkens voel ik me by 't weinigje vlucht dat ik nu en dan neem, neergetrokken door 't besef dat ik voor 'n zeer groot deel met onwelwillende lezers te doen heb. Dat volk maakt 'n poeet tot notaris. En ik, die slechts talent heb als ik hartelykheid voel en ontmoet!

Ik las dezer dagen in de ‘Kunstbode’ dat ik m'n ‘arme vrouw had weten diets te maken dat zedelykheid niet te pas kwam by genie!’ Hoe te bewyzen dat dit 'n leugen is? Zie eens hoe precies die vuile Van Vloten uitvoert, wat ik (slot van Idee 642) Kappelman in den mond leg. Profetisch!

In datzelfde nummer van z'n ‘Kunstbode’ haalt hy woorden van my aan, die hy door een valsche onderstreping en een tusschenzin de sa facture, geheel doet veranderen van zin. Ik had gezegd (en volgens 't verband met al 't voorgaande, ook bedoeld:) ‘Huet behandelt 'n schryver,’ Namelyk in tegenstelling van ongemotiveerd ‘mooi’ of ‘niet mooi’ vinden. Van Vloten laat me zeggen (en ‘met ronde woorden’ nogal!) ‘Huet behandelt den schryver.’ Om de onderstreping van 't laatste woord te versterken, en te doen in 't oog vallen dat ik daarmee niet z'n werk maar z'n persoon bedoel, voegt-i er tusschen: ‘- naar aanleiding van z'n geschriften. -’

[p. 232]

Och, 't is zoo verdrietig! Het banale voorschrift: ‘ik zou me zulke dingen niet aantrekken’ helpt me niet. Het is 'n waarheid dat ik 't me wèl aantrek, als ik word uitgemaakt voor 'n slecht mensch, en tevens dat dit me hindert in m'n werk. De vraag is niet, of ik kans zie, zoo'n Van Vloten ‘op z'n plaats te zetten’ zoo als 't heet. O ja! Maar wat dan? Wat belet hem of anderen van zyn soort, op nieuw zoo'n gemeene kampanje tegen my te openen? Dan kan ik weer beginnen! Intusschen derf ik de stemming die noodig is om iets goeds voorttebrengen. Bovendien, de stryd is niet gelyk. De Van Vlotens zyn onkwetsbaar door hun grofheid, en ik ben zeer gevoelig. Als ik hem geef wat-i verdient (wat zoo moeielyk niet is!) lyd ik zelf meer dan hy. Niemand weet wat het me kost, wreed of ruw te zyn. En dan 't aanroeren van intieme verhoudingen! Och, 't is zoo bitter!

Zie, als proef op de som van de bewering dat zulke dingen me zoo schaden, dit briefje! We waren aan Tooneel en aan uw excerpt van m'n brief, en ik ... schryf over Van Vloten! In Gods naam.

........................