Brieven. Deel 8. Multatuli-Busken Huet 1867

[p. 15]

Aan mevr. Douwes Dekker - van Wynbergen.

IX.

Keulen, 8 Februari 1867 's avonds.

Lieve beste Tine, beste meid! Dat ik lang niet schreef heeft z'n oorzaken. Ik heb hier in Keulen je brief poste restante gekregen. Myn adres is nu: Komödienstrasse 14^b.

Myn laaste brief was nog van Coblenz. Ik had toen hoop om vandaar den 15^den Jan. te vertrekken, maar het geld van van Helden kwam niet. Dus wachten! Eindelyk zyn we hier. Ik heb bittere ellendige dagen gehad. De reactie daarvan maakt me nog lam en zonder élan.

Maar zie, van Helden die zeer lief en hartelyk is, heeft zich ingespannen om het verzuim te herstellen. Ik zit hier nu heerlyk en hoop veel uittevoeren. Wy hebben een hanglampje gekocht boven myn schryftafel, een klokje van 3¼ thaler, je weet dat ik geen horloge heb, wat potten en pannen, een maand vooruit betaald, kortom allerlei dingen die in vergelyk met vroeger een weelde van rust aanbieden, en nog eens: nu hoop ik inderdaad te kunnen werken.

Myn brochure tegen Bosscha is af. (o, al lang, maar 't drukken ging langzaam.) Je moet twee ex. ontvangen. Ik denk dat van Helden ze over

[p. 16]

3, 4 dagen zal kunnen verzenden. Ik heb hem je adres opgegeven. Ik hoop en denk dat het je amuseren zal, ik vind hem flink geschreven, heel vlug en vol. Je hadt zoo lang niets van me gelezen.

Heb je onlangs die haarlemmer courant ontvangen? Die nieuwsberigtjes van den Ryn zyn daarom lastig wyl ze zoo vervelend zyn. Die courant kan alleen drooge feiten gebruiken. Ik mag er niets van my in doen. Als ik wat ideen wil binnensmokkelen zeg ik: men leest in de Mainzer-Beobachter... (NB. een blad dat niet bestaat.)

En ik heb een uitnoodiging gekregen om te spreken in den Cercle artistique, littéraire et scientifique te Antwerpen, voor fr. 200. Na eenig beraad (Willème, Mitciewicz!) heb ik aangenomen omdat ik weer geld noodig heb, en van van Helden op 't oogenblik niet meer durf vragen. Wèl als ik hem eerst een vel of tien druks zal gezonden hebben. Maar die heb ik nog niet, door dat getob van de laatste weken. Nu hoop ik dat te boven te zyn, en dan... vooruit! Als ik nu een beetje kalmte houd, waarop kans is, zal ik gauw van Helden zyn voorschot afdoen, en dan met fl. 40 per blad gaat het spoedig vooruit, zoodat ik er by blyf dat ik je zal kunnen verlossen en weer met je zyn en met de kinderen...

[p. 17]

Al den tyd dat ik zoo rondsukkelde schreef ik je niet. Ik begin nu wat tot bedaren te komen na al 't gewurm, schoon ik nog moeite heb met de policie, die absoluut een pas wil. Ik heb er om geschreven aan den minister van B.L. zaken, [Toen Heemskerk A^z] maar de lompert heeft niet geantwoord. Zulke nonsense dingen zyn vervelend en agitant. Ik zal voortaan zorg dragen altyd een pas te hebben.

Ik verzend dezen van avond niet, omdat ik juist geen zegeltjes heb. Je zegt wel: ‘frankeer niet’, maar ik weet niet hoe je dat schippert met je vyf frank 's maands! arme beste Tine! Nu ik hoop op beterschap. Als ik die Antwerpsche lezing doe, dan ben ik op 't oogenblik geheel vlot, en hoop gauw wat af te werken, zoodat ik met gerustheid over van Helden kan disponeren.

Verbeelje die d' Ablaing! Hy vordert voor het regt om myn werken uittegeven (Ideen,
[Namelyk bundel I en II.]
Minnebrieven, Vry-arbeid en Herdrukken) f 5000! N.B. na er reeds zooveel op gewonnen te hebben. Hoe rymt dat met z'n afrekeningen met my? En met het aanhouden van myn armoedig boeltje dat daar is blyven staan? Van Helden wou namelyk alles van hem koopen, maar die som is ongehoord, nadat er reeds zoo-

[p. 18]

veel verkocht is. 't Debiet moet haast uitgeput zyn. Voor my is 't vereerend, maar 't bewyst hoe slecht d' Ablaing my behandeld heeft, als hy nu, na reeds zooveel van myn geschryf te hebben verkocht, nog f 5000 vraagt voor 't kopyregt! En dan myn boeken etc. (kassian daarby is ook jou geslachtsboom!) aan te houden voor schuld van kamerhuur, rekening by de office de publieke en geleverde bloemlezingen (myn eigen werk) die ik ten geschenke gaf om de zaak (myn ander geschryf) te verspreiden!

Weet je wat verdrietig is, ik vind nergens myn maçonnieke papieren. Zyn die in Brussel gebleven? Zyn ze te Amsterdam? Dit is zeker, hier heb ik ze niet. Mimi meent ze in Amsterdam gezien te hebben, en dat ze dus niet in Brussel zyn. Als dat zoo is, hoop ik dat ze voor den dag komen, zoodra ik 't goed by d'Ablaing lossen kan.

't Zal me een heerlyk feest wezen zoodra ik je wat zenden kan. Ik hoop weldra. Kus de lieve kinderen.