Brieven. Deel 4. De Havelaar verschenen 1860

XXIII.

Aan Mevr. Douwes Dekker-Van Wynbergen.
Amsterdam vrydag avond (21 Juni 1860)

Lieve beste Hart! Nog kan ik geen geld zenden. Lees bygaanden brief dien ik heb ontvangen. Pleizierig is 't niet. Ik weet niet wat te doen, en kan maar niet tot een besluit komen. Ik vind van Lennep heel lam en koud en dien brief. Enfin!

V. Hasselt by wien ik van morgen geweest ben, was hartelyk en lief, maar wat helpt dat?

De zaak is geld! Max maakt goeden opgang. Hier minder dan in Rotterdam, maar dat zal nog komen, denk ik. De recensie in den Economist is heerlyk, geheel naar myn zin. Nu komt nog Gids, Dageraad en Ind. Tydschrift. - De Dageraad was niet van meening het daarby te laten blyven. Het was alleen een bewys van ontvangst. Ook het Ned. Ind. Tydschrift heeft op den omslag gezegd: ‘multatuli, wy hebben uw boek

[p. 83]

met genoegen gelezen en later meer’. Ook zal 't nog in het Handels- en Effecten-blad komen. Ik gis dat het hier in Amsterdam, waar alles langzaam gaat, nog de tyd niet is voor enthousiasme.

Ik kan u niets bepaalds zeggen, ik denk en praktiseer. Ziedaar alles. Al ware er questie van eene nationale inschryving, het oogenblik is nog niet daar.

Ik heb van Lennep nog niet gesproken. Hy was op reis en heden is hy terug gekomen. In verband met zyn brief (drokte!) heb ik het indiscreet gevonden hem te gaan spreken, en bovendien ik verlies er, vind ik, niets by.

Zyne phrase van ondankbaarheid jegens de Ruyter vind ik in één woord bespottelyk. Heden kreeg ik een brief van een uitgever te Zutphen die zich in de gunst rekommandeerde. Hoe de man my heeft uitgevonden weet de hemel, maar dat noem ik vigileeren. En die de Ruyter!

Ik zit te denken iemand uittevinden die al de voorradige exemplaren koopt om naar Indië te zenden.

Maar daartoe is geld noodig. Ik wilde dat zoo graag om een 2^en druk te doen volgen.

Lieve hart, schryf my Poolsche koffyhuis Amsterdam.

[p. 84]

De Economist zegt: ‘als je nog meer wil schryven van Sjaalman die niet wist hoe laat het was, als je blieft. (letterlyk) Maar asjeblieft ook wat anders. (cyfers!) Je kunt dat heel goed, maar je moet niet eerst de menschen dronken maken.’

Dat is een mooye recensie. 't Is niet weinig gezegd dat ik de menschen dronken heb gemaakt met myn boek.

God weet hoe je 't maakt met geld! Ik ben dol-verlangend naar tyding. Kus de lieve kinderen. Dag lieve beste, dag beste Tine.

Om de positie in een woord te beschryven, 't is veel gepraat en weinig baat, daarop komt het neer, helaas.

Maar ik heb wel moed dat het anders zal worden als 't eerst wat meer rond is in Amsterdam. Het gaat hier alles zoo langzaam.