Ideën III
(1876)– Multatuli– Auteursrechtvrij795.Nog immer gaan sommigen met hun verstand om, als sommige katholieken met hun zieleheil. ‘Dat is de zaak van den pastoor.’ Voor wysbegeerte worden de professers betaald. Als in de industrie, schynen velen ook in deze zaak zekere verdeeling van den arbeid wenschelyk te achten, en te gelooven dat het vergaderen van kennis, 't nasporen van den oorzaak der dingen, aan voorgangers kan worden overgelaten. Ieder ander zou volgens dit stelsel kunnen volstaan met z'n registerwerk over... delegatien of iets dergelyks. De gilden zyn - nog niet geheel! - afgeschaft. Alles roept en schreeuwt om vry-handel, vry-verkeer, vryen-arbeid, emancipatie... Alles is uitbundig in betuigingen van vryzinnigheid... En te-gelyker-tyd legt men voortdurend z'n verstand aan banden, door de begeerte om te weten, te kennen en te kunnen, optesluiten binnen de gehoorzalen van 'n akademie. Wie 't ploegen, zaaien, maaien, dorschen uitbesteedt, en zelfs 't malen en bakken... Tot het eten toe, inklusief... Bedenke dat-i toch altyd belast blyft met de ‘eigen digestie’ waarover ik me zoo verheugde in 338, 'n tekst waarvan ik nu geloof de strekking eenigszins te hebben toegelicht. |
|