Volledige werken. Deel 24. Brieven en dokumenten uit het jaar 1887. Nagekomen brieven en dokumenten uit de jaren 1839-1886
(1995)– Multatuli–
Auteursrechtelijk beschermdMultatuli.Multatuli, hij die veel gedragen heeft, is niet meer. Multatuli, die vol moed den strijd aanvaardde tegen de ellendige Nederlandsche Droogstoppels, en Indische Slijmeringen, die in wegslependen stijl de rechten van den armen, uitgezogen Javaan verdedigde, hij is niet meer. | |
[pagina 162]
| |
Weemoed beving ons, toen de treurmare ons oor bereikte: Multatuli is dood. Wat zullen de Droogstoppels zich verheugd hebben! Wellicht hebben ze den ‘God van Nederland’ op hun knieën gedankt, omdat de edele strijder voor recht en waarheid nu niet meer de pen kan voeren om hunne schanddaden te hekelen. Halt! gij Droogstoppels, zoo ge nog niet in koffie gestikt zijt, halt! gij vieze Slijmeringen en lamzalige Wawelaars, halt! Hij is dood, maar zijne werken leven, zullen eeuwig leven om uwe laagheden in al heure naaktheid aan de kaak te stellen, om de menschheid te ontkerken, te ontleugenen, te doortrekken met den zuurdeesem der waarheid. Multatuli! Volk van Nederland! leest zijn Max Havelaar en bewonder zijn edel hart, zijne onbaatzuchtigheid, zijn moed. Lees zijn ‘Ideën’ en bewonder de scherpte van zijn verstand, de diepte van zijne gedachten. Volk van Nederland! ‘dat nog niet geheel verleugend is,’ wees er trotsch op, dat hij, Multatuli, een zoon is van het eertijds vrije Nederland; tracht zijne nagedachtenis te eeren door ‘mensch te zijn,’ door het goede te doen omdat het goed is. Maar gij, die hem, den grootsten denker zijner eeuw, hebt gesmaad en gehoond, die zijn moed hebt beloond met honger, zijn geestdrift met lauwheid en lamlendigheid; gij, allen, die u tegen hem verbonden hebt; wendt u af en schaamt u, zoo daar nog schaamte huist in uwe verdorvene ziel! Een van zijn grootste deugden was, dat hij u verachtte. En gij, armen en verdrukten, die treurt omdat een waar vriend des volks in den kerker zucht en een goed mensch is gestorven, treurt, maar schept moed. Ziet op het voorbeeld van beiden en strijdt voort. Eens rijst de dag aan de kimme, waarop uwe slavenboeien geslaakt worden. DemophilusGa naar eind1.. |