Volledige werken. Deel 23. Brieven en dokumenten uit de jaren 1884-1886

[22 november 1886
Briefkaart van Multatuli aan P.H. Ritter]

22 november 1886

Briefkaart van Multatuli aan P.H. Ritter. Met poststempels Nieder-Ingelheim 22-11-86 en Utrecht 23 nov 86, geadresseerd aan WEWZgel. Heer Dr. P.H. Ritter V.D.M. Maliebaan Utrecht Holland (U.B. Utrecht; fotokopie M.M.)

Een misverstand! M'n zet e4 - e3 zou niet terstond volgen op 36) Sf1 - d2 maar later als Uw K, om z'n pionnen te bereiken, zich achter den S plaatste. Dan nl. zou S vast staan. Daarom zei ik: ‘bedreigen en nemen’. 't Was alzoo 'n waarschuwing dat die zet met uw S. den K niet helpen zou in 't oversteken van den Rubicon^1. althans niet zonder groot offer.

Mocht ge, by gebrek aan beter dan, nu 36) f1 - d2 volhouden, dan

1. Rubicon: grensrivier tussen Italië en Gallië in de oudheid, destijds door Caesar met zijn legioenen overgestoken in de richting van Rome, in strijd met een bestaande wet; begin van een machtsstrijd, tenslotte door Caesar gewonnen; de Rubicon oversteken: een onherroepelijke beslissing nemen.

[p. 742]

zou myn 36e zet zyn: f4 - f3† waaruit óók alweer 't verlies van uw S. voortvloeit. Ontvingt ge gister m'n br. aan Dr v. M.^2., met de seurige byblaadjes?

Hart. gegr., DD

Drukte-O! Uitlegging^3. van 't doorgehaalde volgende kaart.

2. Zie 14 augustus 1886.

3. Uitlegging: oorspr. voorafgegaan door een zin, door Multatuli onleesbaar gemaakt.