[5 februari 1880
Verslag voordracht Kampen in de Kamper Courant]
5 februari 1880
Verslag van de voordracht van Multatuli te Kampen van 31 januari in de Kamper Courant, no. 4438. (K.B. 's-Gravenhage; afschrift M.M.)
Voor een verslaggever is zeker niets moeilijker dan een kort overzicht te geven van een voordracht, door een man als Multatuli gehouden. Niet dat hij ooit den draad van zijn onderwerp uit het oog verliest, maar door tal van uitwijdingen, uit zijn rijken schat van kennis geput, drukt hij juist op zijn voordrachten den stempel van zijn onnavolgbaar talent, maar maakt het daardoor ook tevens onmogelijk om slechts een gering denkbeeld te geven van den indruk, dien hij noodzakelijkerwijze op zijn toehoorders maakt.
Wij zullen ons daarom bepalen tot de eenvoudige mededeling dat zijn voordracht gewijd was aan de beantwoording der vraag: Waarom zijn wij geboren? of liever waartoe? want op het waarom? zou het antwoord eenvoudig luiden, dat alles wat is het gevolg is van wat vroeger geweest is en zoo tot in het ideaalverleden toe. Minder gemakkelijk vindt men het antwoord op de vraag, die van moedeloosheid en van verwijt getuigt,... waartoe? Spreker bracht ons bij de Indiërs, Aegyptenaren, Grieken en Romeinen en vond bij hen de oplossing, dat de mensch leeft om den Goden plezier te doen. Ook het Christendom stelt deze taak aan het menschdom. Wij behoeven niet te zeggen, dat spreker hier ruimschoots gelegenheid vond om zijn gevoelen, zooals dat uit al zijn geschriften iedereen bekend is, omtrent het Opperwezen nogmaals duidelijk te maken. Hij kwam dan ook tot de slotsom dat dit nooit 's menschen levenstaak kan zijn, maar dat men integendeel te school moet gaan bij de Catechismus der Natuur; dáar kan men kracht putten in moeilijke omstandigheden, dáar kan men stiptheid, eerlijkheid en trouw leeren, dáar leert men om gelukkig te leven, om te genieten, want geluk is identisch met genot. Wij zijn geboren om te streven ons te volmaken als ons model... de natuur.
Aan het eind zijner causerie werd de spreker luide toegejuicht.
Auteursrechtelijk beschermd