Volledige werken. Deel 15. Brieven en dokumenten uit de jaren 1872-1873

[29 juni 1872
Aantekeningen van Mimi in Dagboek]

29 juni 1872

Aantekeningen van Mimi in Dagboek I. (M.M.)

Zie in verband met deze ontmoeting ook V.W. V, blz. 200-204 en 321-322.

Zaturdag 29 Juni 1872.

Voor een 14 daag heeft D in 't museum van oudheden alhier kennis gemaakt met d^r. Riecke. Sedert ziet hy dien byna dagelyks. D^r R. is zeventig jaren oud, maar gezond opgewekt en frisch als een jong mensch. Zyn special studie is: celtische spraakvorsching, voornamelyk toegepast op plaatsnamen. Ierland frankryk zwitserland en duitschland heeft hy doorreisd meest te voet en is dikwyls uren gegaan om een dorp te zien en de vorm ligging of eenige andere eigenaardigheid te toetsen aan den naam. Hy heeft vele boeken geschreven maar erkent zelf dat die eenvoudig eene ophooping zyn van materiaal. Dek vindt zyne studie hoogst interessant maar hy met zyn ruime blik neemt de zaak nu in 't breede op. R spreekt van Tauriers Celten en Slaven D. gaat terug tot 't sanskriet - of liever in zyn geest zoekt hy 't verband tusschen alle talen.

Het schynt dat 't ook voor d^r R een bonne fortune is iemand ontmoet te hebben die als D genegen is hem te volgen. Hy klaagt steen en been over academie-geleerden en 't lydt geen twyfel of hy is werkelyk zeer miskend. Na ons eten zes uur half zeven komt Dr R gewoonlyk hier. dek leert hem hollands lezen en dan spreken zy over

[p. 258]

allerlei. Daar Dr R.'s werk hier zoo weinig gelezen worden en ook byna nergens te krygen zyn daar de recensenten van tydschriften een parti pris hebben aftekeuren wat hen vreemd is - zeide D. gister dat hy trachten wilde de zaak in Holland ingang te doen vinden. ‘ik moet eerst zelfs daarvoor nog zeer veel studeeren, zeide hy, in uw werken vooral, maar zeide hy als ik de zaak by voorbeeld zoo voordroeg. Ik stelde verschillende tydperk.

Eerste tydperk.

Een man zoo en zoo gekleed zat. Een ander komt aan en zet zich by hem. ze spreken niet.

Tweede tydperk. Zooveel duizend jaar later.

Een man zat daar. Een ander komt. hy gaat by hem zitten. De man die zat vraagt: Van waar? - dit dan in hun taal en noten er onder. - De ander wyst met de hand een rigting. -

Och neen daar had hy nog een tableau tusschen. dan had hy er nog een waar de komende sprak van ma wat zoo'n ryk woord is. Enfin hy gaf een helder idee van de wyze waarop hy de zaak behandelen wilde. Maar daar daarby elk woord gewikt en gewogen moet worden is het zeer een zaak van studie, en arme D heeft zoo weinig tyd! Ook sprak hy daarover dat de woorden moesten allen ingedeeld worden in tydvakken. Klaarblykelyk is dat zilver voor augenzauber oneindig jonger is dan ma, dan bron en dergelyke. enfin door duizend op en aanmerkingen geeft hy zooveel bewys de zaak te verstaan dat ik begryp hoe dit een genot is voor dien lieven ouden man die zoo weinig anerkennung heeft gevonden.

Reeds sinds velen dagen loop ik met 'n boekje by my waarin ik al de woorden noteer die D my opgeeft. meest verwante, ook soms om als voorbeeld van omzettingen te dienen.

's avonds.

D. is nr een lezing die dr. R. unentgeltlich voor lehrer houdt. Hy zat by de thee couranten te lezen voor 't open raam. Kwart voor acht zeide ik - Dek 't zal tyd worden je te kleeden. 't is digt by (Saal bau Schirmer) maar je moet je nog kleeden.

- Zoo, antwoordde hy lachend, ik was 't geheel vergeten.

Terwyl ik hem zn goed aangaf zeide hy: Ja ik wil graag gaan ook om de opmerkingen te hooren van die onderwyzers, en dan om te hooren wat het oude mannetje zegt. Ik vind het een lief mensch. Ik weet wel, honderdmaal in 't leven maakt men zoo'n oppervlakkige kennis

[p. 259]

waarvan je naderhand zegt: wie had dat van dien man kunnen denken, maar dat hy een goed mensch is daarvan houd ik my overtuigd. 't Was mogelyk dat we naderhand hoorde hy geen bekwaam geneesheer was - dat was mogelyk. maar als mensch - ik vraag je is er in iemand die als hy zulk een liefhebbery heeft en die er zoo van vervuld is, die er zooveel voor over heeft, plaats voor iets anders? Neen immers.-

In 't byvoegsel van de rott. van 26 Juni 1872 staat:

H.C. te H. is heden door de rechtbank alhier veroordeeld tot eene gevangenisstraf van 2 jaren. Deze man is 60 j. oud en heeft meer dan de helft van zyn leeftyd in 't tuchthuis doorgebracht tot het ondergaan der straffen waartoe hy by acht vonnissen en arresten successievelyk is veroordeeld geweest. by een daarvan te pronkstelling. Nadat hy in 't laatst van april uit de gevangenis te Hoorn was ontslagen, is hy in 't begin van Juni op zyn zwerftocht hier aangekomen, en heeft hy door armoede gedrongen van de uitstalling van den winkel van J.J. Kreling, op de hoogstraat twee stukken goed weggenomen waarmede hy zich naar 't politie bureau heeft begeven, om zoodoende weder in zyn gewoon verblyf de gevangenis te worden opgenomen.

Ik noteer dit als na twee jaar wy by machte zyn, dan zal die man niet meer behoeven te stelen om geborgen te zyn. daar zal ik dan D mee verrassen.

Voor een pr dagen kwam hier een jong mensch bedelen gewoonlyk zeggen die lui: ein armer Reisende... dat is degoutant. Deze klopte, trad binnen, deed de deur achter zich digt en zeide dat hy door nood gedreven hulp kwam inroepen. Hy was tooneelspeler (had ook papieren) maar door bloedspuwingen genoodzaakt geweest het tooneel te verlaten. hy kon niet meer zyn stem uitzetten. De arme jongen zag er naar uit. Hy had werk gezocht by een boekdrukker waar hy een zwaar rad draaien moest wat hem bloed deed opgeven. hy kon 't niet langer doen. Nu had hy niets. Ik kan toch niet op straat liggen? zeide hy. Zulke dingen zyn zoo snydend. D. voelt ze zoo!