Volledige werken. Deel 14. Brieven en dokumenten uit de jaren 1870-1871

[24 december 1871
Brief van Wintgens aan Multatuli]

24 december 1871

Brief van W. Wintgens aan Multatuli. Dubbel velletje postpapier, geheel beschreven. (M.M.)

penetreert weinig: dringt weinig door.

grandes utilités: grote ondergeschikten; bruikbare figuren van de tweede rang.

sGravenhage 24 Dec. 71.

WelEdelgeboren heer:

Ik moet U verschooning vragen dat ik niet vroeger Uwe brieven van 15 & 16 dezer beantwoord en UEG alleen teken van leven heb gegeven door U ook mijne laatste speeches van 8/9 Dec. te zenden (in originali) die ik hoop dat evenals die van 13 nov. door de post zullen zijn tot U gekomen en waaruit men ziet hoe de dagbladen mishandelen en karikaturen maken van tgeen in hun kraam niet te pas komt.

Uwe definitie van het Kultuur stelsel - Javaansche zeden in staatsbladtermen - is zooals U zal blijken de tekst geweest van mijn betoog van 8 Dec en voorts zal het U niet ontgaan dat ik op parlementaire wijs getracht heb toen den heer fransen vdPutte de waarheid te zeggen even als op 13 Nov. aan den hr Thorbecke. Waarschijnlijk zal (zooals mij ook uit Uwe brieven blijkt) die parlementaire manier (dat is: de pil in een ouwel) bij U niet veel goedkeuring vinden - maar dat is nu eenmaal de regel op dat terrein waar men dan ook ‘un chat un chat’ noemende tot meer dan een woordenstrijd zou geraken - en misschien ook minder uitwerking zou doen. Van dat laatste maak ik mij overigens weinig illusie: ons volk - ook onze Kamer - penetreert

[p. 662]

weinig in dergelijke schermutselingen die misschien een paar dagen worden opgemerkt en dan weêr vervliegen met alle andere ephemère wereldsche zaken. Het voornaamste genoegen dat men er van heeft is als men bij enkelen weerklank en sympathie vinden mag en wel bij degenen waarop men zulks waardeert en dat dit voor mij bij U het geval is zult UEg. wel willen aannemen.

De Kamer is nu uiteen tot half februarij: komt er dan wêer een nieuwe strijd dan hoop ik UEg te toonen dat ik van de denkbeelden in Uwe brieven aan mij gerigt gebruik weettemaken. UEg. zult echter daarbij en in het algemeen wel willen observeren dat ik op dat terrein toch niet meer ben dan een dilettant en dat mijn eigenlijk terrein van beweging elders ligt: maar in een Kamer waar de Indie-mannen aan onze zijde geheel ontbreken moeten de ‘grandes utilités’ zich soms belasten met hoe dan ook een ‘premier rôle’ te beproeven

Hoogachtend

UEg dw^e

Wintgens