in dat soort van werptuig tegen het Congres aangericht de oude veeren te doen spelen van francmaçonnerie, godslastering, verloochening van Christus, die ongelukkiglijk, beginnen te verroesten en den dienst zoo goed niet meer doen als voorheen. Er staat die rechtzinnige strijders voor God en kerk ook nog een voornaam hinderpaal in den weg waar zij moeielijk over kunnen:
Verscheiden priesters hebben door hunne tegenwoordigheid in het Congres eene soort van goedkeuring gegeven aan alles wat daar gebeurde. - ‘Zij zijn verdwenen, verontwaardigd verdwenen, zegt de Beurzen-courant.’ - Inderdaad zij zijn verdwenen, maar op den laatsten dag, en omtrent op het laatste uur, gelijk menige andere. In het Congres eigentlijk heeft de dolle jacht dier lieden op onderwerpen voor hunne stichtelijke artikelen dus anders niets opgeleverd dan het gedicht van den heer De Geyter, dat zij wel zullen doen te lezen eer zij er verder over spreken.
Hun geliefkoosd stokpaardje in heel deze polemiek, is de conferentie van Multatuli. Zij zoeken rechts en links naar eene gegronde reden om daarover den vloek van het welmeenende publiek te halen, en te verhinderen dat voortaan nog zulke gespierde taal hen kome ontmaskeren: want daar inderdaad is de geesel gezwaaid geworden waardoor zij zich getroffen voelen; daar heeft een man van diepen overtuiging de oude huichelarij krachtig aan de kaak gesteld. - Het was wel wat onbeschaamd geweest om die reden God, de kerk en de wereld beledigd te verklaren; ook heeft men naar andere middeltjes uitgezien. Iemand, die groote ooren moet hebben, heeft uit de woorden van den redenaar de uitdrukking meenen te mogen opvisschen: De dwaze van Nazareth. Wij weten nu niet of de misgreep afhangt van de ooren van dien persoon of van zijne opgejaagde verbeelding, stellig is er anders niet gezegd dan: Jezus van Nazareth, en wij willen daar geen ander bewijs voor leveren dan de bewondering welke Multatuli op iedere bladzijde zijner schriften voor Christus blijken laat. Hij die uitroept: Er is maar een weg ten hemel, Golgotha! - kan niets dan eerbied gevoelen voor hem die Golgotha beklommen heeft.
Dan is er ook nog de opschudding door de rede van prof. Vreede te weeg gebracht in diezelfde conferentie. Het is jammer voor den heer Vreede dat die zaak zoo veel aantrekkelijkheid heeft gehad voor mannen die, onder voorwendsel van hem te verdedigen, anders in