Volledige werken. Deel 12. Brieven en dokumenten uit de jaren 1867-1868

[23 augustus 1867
Bericht in de Beurzencourant]

23 augustus 1867

Bericht in de Beurzencourant. (U.B. Gent; fotokopie M.M.)

Men leest in eene bijzondere correspondentie der Amsterdamsche Courant:

‘Zooals gewoonlijk, hadden de Congresleden ook gister avond weder gelegenheid tot het bijwonen van verschillende feesten. In de koninklijke maatschappij der Melomanen had een schitterend feest plaats, waardoor zij, die het door zijne schoonheid en uitgebreidheid eenige gebouw der maatschappij met zijne heerlijke gobelins, Chineesche en damasten behangsels, zijne reusachtige spiegels en muurschilderingen nimmer gezien hadden, zich te goed konden doen, al wilden zij ook juist de prachtige illuminatie bewonderen, het bal bijwonen of naar het concert luisteren.

Ik en vele onzer landgenooten waren voornemens het laatste te doen. Plotseling kwam echter het denkbeeld bij ons op om even uit te breken, en een kijkje te nemen in het Van Crombrugghe's Genootschap, eene hoogstnuttige vereeniging tot zedelijke en verstandelijke ontwikkeling van den werkman, waar eveneens een feest ter eere der congresleden zou worden gegeven. Daar had een voorval plaats, dat door velen in Nederland met leedwezen zal worden vernomen. Het bestuur van het genootschap had den heer Douwes Dekker tot

[p. 385]

het houden eener voorlezing uitgenoodigd. De redenaar had opzettelijk, zooals later door den voorzitter aan het auditorium werd medegedeeld, een geheel afgetrokken onderwerp gekozen. Het zoeken naar waarheid. De spreker had zich met veel talent, en wellicht met nog meer tact van zijne taak gekweten. De heer Dekker had zijne redevoering geëindigd. De voorzitter en de heer Vuylsteke hadden ieder den spreker bedankt, en zoo doende eene meer duidelijke beteekenis gegeven aan de daverende toejuichingen, waarmede de redenaar was beloond.

Op dat oogenblik kwam de heer Vreede, hoogleeraar aan de Hoogeschool te Utrecht, in de zaal. Hij kwam van een feestmaal terug, dat door den voorzitter van het Congres aan eenige leden dier vergadering was aangeboden.

Hij beklom het spreekgestoelte, en, zonder de verhandeling van den heer Douwes Dekker te hebben gehoord, liet hij zich daarover zeer ongunstig uit, hetgeen tot tusschenkomst van den voorzitter en anderen, en krachtige demonstratiën van het publiek aanleiding gaf, en eindelijk, tot de verwijdering van den hoogleeraar.

Waarschijnlijk zal dit voorval nog protesten en manifestatiën van verschillende zijden ten gevolge hebben.’

De gewone correspondent van het Amsterdamsch Handelsblad is de heer Maurits Van Lee, te Brussel, die, als lid van het Congres, waarschijnlijk de conferentie bijwoonde. - Zooals men ziet, komt zijn verhaal nagenoeg overeen met de inlichtingen, door ons eerst medegedeeld.