Volledige werken. Deel 9. Brieven en dokumenten uit de jaren 1846-1857

[p. 414]

Brieven en dokumenten.

[Bijlage I
Missive van 14 juni 1852 inzake karbouwroof]

Bijlage I

Afschrift van een missive, door de Assistent-Resident van Lebak, Bekking, op 14 juni 1852 gezonden aan de Resident van Bantam, Wiggers. Dubbel foliovel, waarvan door de tekst drie bladzijden worden gevuld. (M.M.) Voor de Maleise woorden zie men de alfabetische lijst.

Afschrift

No. 104.

Rangkasbetoeng 14e Junij 1852.

Ik vereer mij Uwedg. hierbij aantebieden een door den Djaksa alhier gehouden onderzoek tegen den inlander Kiat, Loerah en hoofd van de dessa Bodoer district Paroeng Koedjang, welke beschuldigd word.

1. van in den nacht van den 21 op 22 Januarij van dit Jaar de inlanders Armadien, ingezeten van de dessa Kadogawier, Markam en Sagien, beide laatste panglakoes van de dessa Tjibongbong te hebben gelast, een karbouw het eigendom van den inlander Dieng van de dessa Moearabinoeangan, district Tjilangkahan, welke zich in de dessa Kadogawier ophield om aldaar sawavelden te bewerken, uit de stal weg te halen, terwijl de eigenaar afwezig was - Dat door hun hieraan is gevolg gegeven, zijnde die karbouw welke bezit was door hem geslacht -

2. van op den 8e September 1851 het dessa's hoofd van Kadoedomas last te geven een karbouw, aan den inlander Asiema toebehoorende te gaan halen en bij hem te brengen. - Niettegenstaande de Eigenaar met zijne buffel is medegegaan en hem dringend heeft verzocht dezelve te mogen blijven behouden, daar het zijn eenigste was welke hij bezat om zijn veld te bewerken, heeft hij zich daaraan niet gestoord maar dezelven geslacht.

3. van den 27 Junij 1851 van den inlander Kaimien, van de dessa Kadoegawier een karbouw te hebben afgenomen onder belofte hem daarvoor vrij te stellen van Heerendiensten waaraan door

[p. 415]

hem niet is voldaan, en is die karbouw door hem verkocht aan de Panghoeloe Taijieb, van de dessa Ojibongbong, district Paroengkoedjang welke dezelve nog in bezit heeft.-

4. van op den 26 Julij 1851 een karbouw van den inlander Masieh aftelaten nemen, door de Kapetengan Sariman en die daarna te slachten.-

5. van een karbouw welke door Raden Poerawidjaija schrijver van het district Paroengkoedjang van den inlander Ardain voor 9 real was gekocht, die daarvoor eene andere karbouw in betaling had gegeven aan den Loerah Kiat, die denzelven niettegenstaande de eigenaar daarvan herhaaldelijk aan Raden Poerawidjaija had gevraagd welke hem steeds tot de Loerah heeft verwezen, niet aan den eigenaar heeft gegeven, maar voor zich heeft behouden.

Uit de bekentenis van den beklaagde zelve en duidelijke verklaring van de getuigen is het bewezen hij zich aan knevelarij heeft schuldig gemaakt.

Aangezien het uit het bovenstaande blijkbaar is dat er door de hoofden nog grove misbruiken plaats vinden is het wenschelijk de bevolking welke reeds in zulk eene armoedige staat verkeerd zooveel mogelijk voor knevelarij der hoofden te beschermen en om deze daarvoor vrees inteboezemen noodzakelijk tot voorbeeld van anderen degeen die zich aan zulke misdrijven schuldig maakt gestreng te straffen.

Tenslotte heb ik de eer Uwedg. te berigten dat met voorbijgaan van het districthoofd en de Regent de bij dat onderzoek als getuigen gehoorde personen zich op eene bedekte wijze met die klagten over de Loerah Kiat zich tot mij hebben gewend, en de meesten mij verzekerd hebben zich meermalen daaromtrent te hebben beklaagd bij het districtshoofd van Paroenkoedjang, welke een schoonzoon is van den Regent, doch dat die hun steeds op een terugstootende wijze heeft afgewezen, terwijl het districtshoofd hiervan geen melding heeft gemaakt en zich schijnt te houden of hem hieromtrent niets bekend is.

De Adsistent Resident van Lebak

(w.g.) Bekking.

Aan Den Resident van Bantam