Volledige werken. Deel 2. Minnebrieven. Over vrijen arbeid in Nederlands-Indië. Brief aan Quintillianus. Ideeën, eerste bundel

Kort hoofdstuk zonder Ideeën. De Hollandse graven in verband met de pryzen van 't vlees, en de ongegronde verdenking van Pennewips eer. Leentjes onzichtbaar talent om kleren en zielen te herstellen.

376.

Aldus had ieder z'n grieven tegen 't arme Leentje. Maar Wouter hield veel van haar, en was met niemand buiten haar in huis gemeenzaam, misschien wel omdat de anderen niet van hem hielden, en hy dus wel genoodzaakt was, of genoopt althans, z'n troost te zoeken by haar. Want alle aandoening zoekt 'n uitweg, en er gaat niets verloren, evenmin in de zedelyke als in de stoffelyke wereld. 'k Had hierover Ideeën kunnen schryven met afzonderlyke nummers, maar dat wil ik nu niet, omdat er 'n orgelman onder m'n venster staat, die me overlaadt met onnodige indrukken tot byna-gekwordens toe.

Wouters moeder noemde hem: ‘die jongen’. Z'n broers - er waren er meer dan Stoffel - beweerden dat-i vals en gniepig was, omdat hy weinig sprak, en niet van knikkeren hield. Maar als-i wat zei, verweet men hem een geheel onbewezen verwantschap met de kat van koning Salomo. De zusters verklaarden hem voor ‘sleets’. Ik weet niet hoe ze 't spelden, omdat ik het alleen heb van horen-zeggen. Maar by Leentje kon onze Wouter altyd terecht. Zy troostte hem, en vond het schande dat men niet meer ‘werk maakte van 'n jongen als hy’. Zy scheen dus te hebben ingezien, dat-i niet 'n kind was als 'n ander. En dit vind ik ook. Anders zou ik niet de moeite nemen z'n geschiedenis te vertellen.

[p. 543]

Tot kort na de expeditie naar ouwebrug, Hartenstraat en aspoort, was Leentje Wouters enige vertrouwde. Haar liet-i de verzen lezen, die versmaad waren door lange Ceciel. Haar klaagde hy z'n smart over de onrechtvaardigheid van meester Pennewip, die hém ‘redelyk’ gaf, en ‘uitmuntend’ met 'n krul, aan 't roodharig Keesje. Aan Keesje, die geen ‘som’ alleen wist te maken, en altyd steken bleef in de Hollandse graven.

- Arme jongen, zei Leentje, je hebt wel gelyk. Ze kwamen in 't huis van Beieren... 't is wel schande! En dat om 'n duit op 't pond.

Zy beweerde namelyk dat Pennewip goedkoop vlees kreeg van Keesjes vader die slachter was, en dat er alzo knoeiery plaats had met die graven, en hun gedurig verhuizen.

Later heeft Wouter haar verdacht van vrome leugen op dat punt, omdat Pennewip, wel beschouwd, er niet uitzag als iemand die misbruik maakt van biefstuk. Maar in die dagen nam hy de lichtvaardige verdenking van 's mans eer gretig aan, als pleister op de zyne, die gekrenkt was door Keesjes voorzitterschap. Want waar onze eer in 't spel is, of wat we daarvoor houden, geven we minder om die van 'n ander.

Of, als z'n broers hem plaagden met 'n sarrend ‘professor Wouter’... of, als de zusters op hém de schuld wierpen van dat ‘mal gekrabbel op 't behangsel’... of, als z'n moeder hem strafte voor dat opsnoepen van de rystebry die gister overschoot, en nog juist zo goed zou geweest zyn voor morgen... dan was 't altyd Leentje die Wouters gemoed in evenwicht bracht op dezelfde handige manier, als ze den winkelhaak in z'n kleren onzichtbaar maakte met 'n onnavolgbaar ‘heen-en-weertje’.

O, lelyke, vuile, scheve, kwaadtongige Leentje, wat heeft Wouter je lief gehad! Wat al troost straalde hem tegen uit je koperen vingerhoed, wat al bemoediging lag er in je maasbal, wat 'n zalving in je liefderyk:

- Daar heb je 'n naald, en 'n draad, en 'n lapje... naai 'n zakje voor je griften, m'n jongen, en vertel me nog eens van al die graven die gedurig overgingen van 't ene huis in 't ander.