Cryptogram

Een zingende dochter

Onze samenleving, waarvan het gezin een der grondpijlers heet te zijn, wordt door datzelfde gezin onophoudelijk in zijn grondvesten bedreigd. Iedere morgen moeten vaders zich van vrouw en kinderen losscheuren om aan het werk te gaan, hoewel zij de dag liever in bed of in de speelkamer zouden doorbrengen. Zonder mijn vrouw en dochters zou ik half zo hard hoeven te werken. Ik zou een zee van tijd overhouden om mij te vervelen. Binnen enkele weken zou ik kennismaken met een flink meisje. Ik zou mij met haar verloven, haar trouwen en kinderen krijgen, twee meisjes, veronderstel ik. Ik zou het weer te

[p. 81]

druk hebben om met mijn vrouw naar het bos te gaan of om met mijn dochters luchtkastelen te bouwen. Ik zou snakken naar het bed, dat het heerlijkst is wanneer je wakker bent geworden en waaruit ik eerst mijn vrouw en dochters voorgoed zou moeten verwijderen om ongestoord, niet geplaagd door geldzorgen, maar ongelukkig, te kunnen blijven liggen. Nu sta ik op om de kachel door te porren en thee te zetten, om de machine van ons samenleven op gang te brengen. Ik denk weemoedig aan de pot met wormen, waarin ons bed veranderd wordt zodra Alissa en Adrienne bij ons onder de dekens kruipen. In het bed is alles mogelijk. Je kunt er alles van maken: een vliegmachine, een restauratiewagen, een café, een ouderwets rijtuig met een wit of een zwart paard ervoor, een doos met een deksel, de tent van een eskimo, een schip en een ijsschots. Je kunt er alles doen: jagen, bergbeklimmen, zwemmen en duiken, schooltje spelen, liefhebben, baren, dieren temmen, naar goud zoeken en meten wie het grootst is. Het bed is een onweerstaanbare verleiding tot animaliteit. De bakker zou zijn brood niet aan de voordeur, maar in de slaapkamer moeten afleveren. Onderworpen aan ons gezin door de noodzaak om voor vrouw en kinderen te werken, putten wij zoveel vreugde uit het gezinsleven dat het werk er ons door wordt vergald. Het is een kringloop waaruit wij pas op onze oude dag bevrijd worden. De kinderen hebben dan ons huis verlaten en het werk is ons uit de hand genomen. Het moet gek zijn om gepensioneerd in bed te liggen.

Wij moeten leren hoe langer hoe minder te werken en hoe langer hoe meer van vrouw en kinderen te genieten. De verwerkelijking van een dergelijk ideaal is belangrijker dan de overwinning van de klassenstrijd en de komst van een gereglementeerde heilstaat, waarop goedbetaalde politici zich blind staren. Wij zouden kunnen beginnen door op ons leven te bezuinigen. Onze huizen staan vol met duurbetaalde gebruiksvoorwerpen die wij zelden nodig hebben, met afschuwelijke meubelen waarop woekerwinsten worden behaald, met machines die onze tijd doden. Wie zijn ogen de kost geeft, hoeft geen fototoestel te kopen. Wie een zingende dochter bezit, kan het zonder een radioapparaat stellen. Humor kan men aankweken, zodat men niet naar een cabaret behoeft te gaan. De bijbel kan men thuis lezen. Een handvol knikkers is voldoende voor een gezelschapsspel. De wereldliteratuur bestaat uit twintig delen die men voor een krats bij de antiquair kan kopen. Met een beetje smaak vindt een vrouw het grootste deel van haar kleren overbodig. Met wat meer vertrouwen in

[p. 82]

haar man behoeft zij haar nagels niet te lakken. Zij zou moeten begrijpen dat de meeste kapsels haar lelijk staan en dat het in Frankrijk en Italië de armste meisjes zijn die er het aardigst uitzien. Onze gezondheid zou op slag verbeteren, wanneer wij wat langer op ons eten zouden moeten wachten en de keuze van onze broodbelegging ons niet in verlegenheid zou brengen. Op kantoor en in de fabriek zouden wij wat harder moeten werken om eerder naar huis te kunnen gaan. De rompslomp zou verdwijnen en ons leven zou doorzichtiger worden, met mooie zonsondergangen in de huiskamer. Wij zouden kunnen uitslapen, met open ogen en met onze kinderen naast ons in bed.

Op het ogenblik is het zo gesteld dat de mens, buiten de vrije beroepen, niet zelf zijn arbeidstijd kan regelen, wat toch een van zijn eerste vrijheden zou moeten zijn. Acht uur per dag staat hij in de fabriek, zit hij in een kantoor of loopt hij in een uniform over straat. Hij komt vermoeid thuis en kijkt verstrooid naar zijn kinderen, die al bijna naar bed moeten en van wier leven hij slechts een vluchtige indruk krijgt. Hij ziet ze aan tafel verschijnen met vuil onder de nagels en als het een redelijke vader is, dan mogen zij onder het eten nu en dan een woordje zeggen. Voor de meeste vaders zijn kinderen kleine slapers en grote eters. Tegen de tijd dat zijn kinderen groot worden is hun vader van ze vervreemd.

Waarom kan een man niet zelf bepalen hoe lang hij wil werken, een halve week of een halve dag? Niet langer dan nodig is om zijn gezin te laten uitslapen? Op de rand van de armoede leeft men het aangenaamst. Zonder die hevige drang om naar galanteriewinkels, afschuwelijke kledingmagazijnen en garages te lopen, zouden onze vakanties veel langer kunnen zijn. Er zouden fabrieken verdwijnen en kantoren gesloten worden. Vaders van kroostrijke gezinnen zouden misschien eindelijk inzien dat het niet in het grote aantal zit en dat het bezit van een mager kind reeds een levenstaak betekent, een bron van genot en een moeilijke leerschool. Op het ogenblik lijdt de mensheid aan een roekeloze verspilling van kinderlevens, een gedachteloze voortplanting die haar dwingt de afstand tussen ouders en kinderen steeds groter te maken. Laten wij minder werken en meer tijd overhouden, minder kinderen bezitten en er meer plezier van hebben. Op den duur zouden de Russen en de Chinezen het ons nadoen.