Wat opa Rudi niet vertelde

[p. 67]

Wat opa Rudi niet vertelde

Nadat oma Nel was overleden, bezocht ik mijn opa Rudi vaker dan voorheen. Hij was een geboren verteller. Zijn verhalen gingen vooral over zijn kinderjaren. Het gebeurde nogal eens dat hij een tori begon met:

‘Dat de banken van die trein hard waren en dat die reis uren duurde, kon ons niet schelen.’ Ik wist dat er dan een verhaal over Republiek ging volgen. Opa Rudi's ouders waren stadsmensen, maar hadden door hun voorouders banden met de vroegere plantages Republiek en Bersaba. Zij hadden er een stuk grond gekregen en daarop een vakantiehuisje gebouwd. Iedere grote vakantie zwommen ze in de Coropina, voeren met de korjaal, hengelden op krobiya en kumapari en wandelden door het bos en langs de spoorbaan.

Wat hield ik van de avonden die opa Rudi en ik samen op zijn balkon doorbrachten. Ik ben de gesprekken die wij voerden nooit vergeten. Eens vertelde hij mij een verhaal over iets vreemds dat hem en zijn jongere broertje Leo tijdens zo'n vakantie in Republiek overkomen was. Hij had het nooit aan iemand anders verteld. Het was een geheim geweest tussen Leo en hemzelf. Zij hadden afgesproken het met niemand te delen. Ik zal een jaar of vijftien zijn geweest toen opa Rudi het mij toch toevertrouwde. Voor hij met zijn verhaal begon, benadrukte hij dat ik vooral in

[p. 68]

gedachten moest houden dat Leo en hij altijd samen waren opgetrokken. Dat zij behalve broertjes ook elkaars beste vrienden waren geweest.

‘Ik weet zeker’, zei hij, ‘dat Leo het niet erg gevonden zou hebben dat ik het jou nu vertel. Ik ben al oud en ik zou niet willen dat dit verhaal verloren ging.’

‘Ik heb al eerder verteld dat Leo en ik op Republiek 's nachts nooit binnen op een bed sliepen. Dat deden wij thuis. Veel spannender vonden wij het om buiten in de hangmatten te slapen. Toen onze ouders en de andere volwassenen op een avond naar bed waren, lagen Leo en ik nog lekker te schommelen in onze hangmatten. Het was al vrij laat toen wij besloten een beetje aan de waterkant te gaan zitten. De maan had de vorm van een schijf watermeloen. Het donkere bos werd er nauwelijks door verlicht. Wij namen dus onze olielamp mee die onder het huis hing. Er hing mist boven het water en tussen de bomen. In het begin spraken wij luid en lachten om elkaars grappen. Wij voelden echter dat de sfeer van de kreek en het bos anders was. Overdag was de kreek onze grote vriend waarmee wij alles konden doen. Nu, in het donker, leek die vriend van overdag een vreemdeling. Wij zwegen tenslotte. Wij luisterden alleen nog naar de bosgeluiden. Naar die van de krekels, de grote padden met hun zware kraakstemmen en de kleine kikkersoorten met hun hogere geluiden. De roep van een uil. Zij waren alle klaarwakker, want dit was hun tijd van leven. Het geluid van het water begeleidde zachtjes de dierengeluiden. In de bomen aan de overkant zagen wij vuurvliegjes. Zelfs de geur van het bos was anders dan overdag. Leo en ik waren maar met ons tweeën. Geen van ons wilde toegeven dat hij zich niet op zijn gemak voelde in die vreemde, nachtelijke sfeer. Af en toe durfden wij wel voorzichtig iets te fluisteren.

‘Eeeh... Leo, die boom aan de overkant lijkt op een bosgeest met grijparmen, hij gaat je komen pakken.’

‘Rudi, luku, die bigi todo zit naar jou te loeren.’

‘Er drijft een lijk in het water...’

‘No man', het is een boomstam.’

‘Bubulazen Rudi, bubulazen, luku nô, daar aan de overkant. Die zijn stiekem met de trein meegekomen.’

‘Hou op Leo, laten we teruggaan naar het huis!’

[p. 69]

Zo probeerden wij elkaar bang te maken, maar eigenlijk vonden wij het spannend, zodat wij toch bleven zitten.

Totdat opeens de bosgeluiden wreed werden verstoord. Er klonk gebrul, geloei, gekrijs, gekerm. Het kwam uit de kreek, het was boven de kreek, op de andere oever, overal om ons heen in het bos. Wij zaten er middenin. Versteend, als aan de grond genageld. De golfjes van de kreek waren van het ene moment op het andere veranderd in golven die tegen de beide oevers sloegen. Het leek alsof enorme monsters onder het water met elkaar vochten. Noch Leo, noch ikzelf durfde te bewegen. Het duurde waarschijnlijk maar enkele minuten, maar het leken uren. Het helse kabaal bereikte plotseling een hoogtepunt. Uit de Coropina rees een wezen op dat half mens-half vis leek in de felle lichtflitsen die uit de bomen aan de overkant schoten. Het monster had een mannenkop met horens waar lange, natte haarslierten omheen slingerden. Het strekte zijn armen, knoestig als dode boomtakken, dreigend naar ons uit. Ik had genoeg verhalen gehoord over de watramama met haar gouden kam om te weten dat zij het in geen geval was. Het monster kreeg blijkbaar na enige tijd genoeg van de bangmakerij. Want even onverwacht als de vreemde gebeurtenissen begonnen waren, hielden zij op. De Coropina was weer glad als een spiegel, met een rimpeltje hier en daar. De lichtflitsen aan de overkant waren weer vuurvliegjes. De normale bosgeluiden klonken alsof er niets was gebeurd.

Hoe ik zo snel daarna weer in mijn hangmat onder het huis terechtkwam? Ik wist het niet. Ik was helemaal de kluts kwijt. Hoewel ik bibberde van angst, stond ik toch op. Ik zag Leo in de hangmat naast de mijne liggen. De olielamp hing aan de haak waaraan hij altijd hing. Maar ik kon dit toch onmogelijk gedroomd hebben? Het was te echt geweest. Ik wilde Leo wakker maken, maar die lag op zijn zij in de hangmat met zijn benen opgetrokken en zijn hoofd op zijn borst. Zijn handen hield hij tegen zijn oren gedrukt.

‘Waar is het monster? Ooh, ooh, ooh, die vreselijke geluiden’, kreunde hij. ‘Ooh Rudi, ik ben zo bang. Ik heb zo akelig gedroomd. Ik wil niet alleen slapen, ik wil bij jou slapen vannacht.’ Het was een raadsel. Zou het mogelijk zijn dat Leo en ik tegelijkertijd dezelfde droom hadden gehad? Op dat moment had

[p. 70]

ik er geen verklaring voor. Pas toen ik ouder werd ging ik er dieper over nadenken. Ik kwam tot de conclusie dat dit inderdaad een mogelijkheid kon zijn. Misschien wel door de hechte band die er tussen ons was. Ook al is Leo allang en veel te jong overleden, bestaat die band tussen ons tot de dag van vandaag. Leo en ik sliepen die avond samen in een hangmat, met onze armen om elkaar heen.

De volgende ochtend verwelkomde de kreek ons weer als een vriend, zoals alle dagen ervoor.

‘Kom maar zwemmen, kom maar varen, kom maar hengelen, ik ben immers jullie vakantievriend. Voor mij hoeven jullie nooit bang te zijn’, zong hij. En al zul je het misschien niet geloven, ik zweer je dat ik hem verstond.

Het vreemde was dat wij ook niet bang waren en gewoon gingen zwemmen. Bij daglicht leek het immers onzin. Aan onze ouders hebben wij nooit iets verteld. Maar vanaf die dag hadden Leo en ik, behalve de vele die we al hadden, een speciaal geheim.’

Opa Rudi is vredig in zijn slaap overleden, niet lang nadat hij mij dit bijzondere verhaal had toevertrouwd. Pas na zijn dood kwam ik er toevallig achter dat hij iets had verzwegen. Hij had mij niet verteld dat zijn broertje Leo, hoewel die kon zwemmen als een vis, een jaar later tijdens hun volgende vakantie op onverklaarbare wijze in de Coropina was verdronken.

Cobi Pengel