Lees je wijs! Hoe bevorderen we leesplezier bij kinderen?

Creatieve verwerkingsvormen bij Surinaamse kinder- en jeugdliteratuur

[p. 235]

Bijlage 6
Achtergrondinformatie
‘De Goslar’ en ‘De Wayanpop’

De Goslar

Op 10 mei 1940 vielen de Duitsers Nederland binnen. Op dat moment was Suriname, als deel van het Koninkrijk der Nederlanden, ook in oorlog met Duitsland. Nog diezelfde nacht ging men over tot internering van Duitsers in Fort Zeelandia, onder hen de bemanning van het schip de Goslar, dat in de haven lag. Op 5 september 1939 had het schip zijn toevlucht gezocht tot de haven van Paramaribo. De bemanning, 16 Duitsers en 38 Chinezen werden met rust gelaten. De Chinezen werden later teruggezonden naar hun land. In de nacht van 10 mei 1940 werden de Duitse bemanningsleden dus wel geïnterneerd. De commissaris van politie Van Beek gaf de mannen een half uur de tijd om hun bagage bij elkaar te zoeken. In die tijd hebben ze het schip laten zinken. Nooit heeft men sindsdien de Goslar kunnen bergen. Het staat ook bekend als het ‘Van Beek eiland’.

Bron: Ben Scholtens: Suriname tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Paramaribo: Anton de Kom Universiteit van Suriname, 1985

Wayan

Informatie van Hillary de Bruin, hoofd van de afdeling Cultuurstudies van het minov:

Wayan is een poppenspel dat vroeger bij de Javanen is ontstaan in Nederlands Oost-Indië. Er kunnen houten poppen zijn of platte poppen van leer. Ook mensen kunnen wayan spelen als een soort toneel. In Suriname kennen we poppen van leer, het spel heet wayan kulit.

Bij wayan kijk je niet naar de poppen zelf, maar naar hun schaduwen op een groot wit scherm. Achter het scherm zit een verteller, de dalang, die het verhaal vertelt en alle poppen laat bewegen, zingen, dansen en vechten. Hij zingt veel en wordt begeleid door een groot gamelanorkest.

De verhalen gaan over goed en kwaad en spelen zich af in de oude koninkrijken van het huidige Indonesië. Er zijn ook verhalen over helden van vroeger. Poppen met een goed karakter zijn fijngesneden, de kwade poppen zijn groot en dik. Knappe en lieve poppen hebben lichte, rustige kleuren met smalle spleetogen, terwijl de ruwe poppen felrood met zwart zijn, met bolle ogen en grote witte tanden.

De afdeling Cultuurstudies heeft een kist met vele soorten wayanpoppen.

Er is ook een bibliotheek met informatie. (Voor gegevens: zie bijlage 4)