Van Alexandros tot Zenobia. Thema's uit de klassieke geschiedenis in literatuur, muziek, beeldende kunst en theater

Tullia

is een dochter van Servius Tullius (tweede helft 6e eeuw v.C.). De Romeinse koning »Tarquinius Priscus had, met voorbijgaan aan zijn eigen zoons Arruns en Lucius Tarquinius, deze Tullius aangewezen als troonopvolger. Als gebaar van verzoening gaf de wijze en goede Tullius zijn twee dochters, beide Tullia geheten, ten huwelijk aan de twee koningszonen. De ene Tullia, gehuwd met de haars inziens te weinig ambitieuze Arruns, verbond zich met de aan haar smaak beter beantwoordende Lucius. Samen vermoordden ze Arruns en de andere Tullia. Daarna zweepte Tullia Lucius op om af te rekenen met de oude koning Tullius. Lucius zette de Senaat op tegen de koning en verwijderde de oude vorst, toen deze hem ter verantwoording riep, met harde hand uit de vergadering. Tullius, door iedereen in de steek gelaten, werd in de straten van Rome afgemaakt. Daarna liet de nu geheel losgeslagen Tullia de wagen waarmee ze door de stad vervoerd werd, over het lijk van haar vader rijden. Lucius oefende daarna onder de passende naam Tarquinius Superbus (‘de trotse’) een waar schrikbewind uit en verloor uiteindelijk zijn koningschap vanwege het schandaal rond »Lucretia.

Livius weidt breed uit over de tomeloze ambitie van Tullia en besluit zijn vertelling met haar beestachtige optreden jegens haar vader, welk relaas door Ovidius in zijn Fasti in even schrille bewoordingen wordt gegeven. Valerius Maximus neemt dit wangedrag op in zijn reeks exempla van wreedheid. In de nieuwe tijd wordt het verhaal onder meer verteld door Painter 1566.

In de beeldende kunst is Tullia's optreden weinig uitgebeeld, en dan vrijwel uitsluitend in de 18e eeuw: onder meer Tiepolo ca. 1718 (verloren gegaan), Bourdon 1735 en Bardin 1765.