Van Achilleus tot Zeus. Thema's uit de klassieke mythologie in literatuur, muziek, beeldende kunst en theater

Daphnis,

zoon van Hermes en een nimf, Siciliaans herder, dichter, bespeler van de panfluit en zanger, geldt als de uitvinder van de bucolische dichtkunst. Naar men aanneemt grijpt de verteller van het verhaal, Aelianus, rond 200 n.C. terug op een verloren gegane tekst van Stesichoros uit de 6e eeuw v.C. De mooie, jonge en begaafde Daphnis was de lieveling van de nimfen en de Muzen. Zijn vriend en halfbroer Pan leerde hem het fluitspel. Hij stond onder de bescherming van Apollo en begeleidde Artemis op haar jachttochten. Hij ging een liefdesverhouding aan met de nimf Echenaïs of Nomia en zwoer haar eeuwige trouw. Toen hij zich liet verleiden door een Siciliaanse koningsdochter, sloeg de nimf hem met blindheid. Kort daarop stierf hij.

Bij Theokritos en in Ovidius' Ars amatoria zijn varianten te vinden. Hij zou door de nimf in het water zijn getrokken of een geliefde hebben verloren. In een andere versie was hij juist afkerig van een liefdesverhouding. Aphrodite zou hem daarvoor hebben gestraft door hem te slaan met een onstilbaar liefdesverlangen dat hem deed wegkwijnen.

De pastorale vertelling van Longos uit de 2e eeuw n.C., Daphnis en Chloë - een vertelling die van de 16e tot in de 18e eeuw een grote invloed uitoefende op de pastorale literatuur - heeft met de mythe slechts de herdergestalte en de naam van Daphnis gemeen en wordt hier verder niet behandeld. Voor uitbeeldingen van Pan en Daphnis wordt verwezen naar »Pan. Behalve in die relatie is de herder niet voorgesteld.