Forum: brieven, citaten, dokumenten en knipsels
(1969)–Willem Mooijman– Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 41]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Brits-IndiëActies tegen grondbelasting en boycot van Engelse goederen. Gandhi, Nehroe en honderden anderen worden gearresteerd. Hindoes en Moslims vechten met elkaar in Bombay. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ChinaDe oorlog met Japan, in 1931 begonnen, duurt voort. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
DuitslandIn januari heeft de nazi-partij van Adolf Hitler een miljoen leden. De regering van de katholieke premier Heinrich Brüning verbiedt de naziweerkorpsen SA en SS en neemt maatregelen tegen ‘goddeloze’ organisaties (communisten en atheïsten). Generaal Paul von Hindenburg, sinds 1925 president, wint de presidentsverkiezingen met 53 procent van de stemmen; Hitler kreeg er 37. Als Hindenburg op advies van zijn Pruisische adellijke adviseurs het vertrouwen in de regering opzegt, treedt het kabinet af en benoemt hij de katholiek Franz von Papen tot rijkskanselier. Die regeert met een kabinet van Pruisische Junkers volgens ‘het principe van de autoritaire staatsleiding’ en streeft naar ‘een conservatieve dictatuur op nationale grondslag’. Von Papen zet de socialistische regering in Pruisen - waar de nazi's overweldigend gewonnen hebben in de landdagverkiezingen - af en benoemt zichzelf tot rijkskommissaris voor Pruisen. In juli ontnemen de nazi's bij de Rijksdagverkiezingen de sociaal-democraten de meerderheid. Von Papen ontbindt de Rijksdag en na de verkiezingen van november hebben de nazi's 195 zetels (33,2 procent), de sociaal-democraten 121 (20,7), de communisten 100 (17) en de katholieke centrumpartij 70 (11,9). Hitler weigert rijkskanselier te worden als hem die functie niet onvoorwaardelijk en met presidentiële volmachten wordt aangeboden. Generaal Kurt von Schleicher wordt rijkskanselier. Op 7 december komt de nieuwe Rijksdag bijeen onder bloedige botsingen van communistische en nationaal-socialistische afgevaardigden. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
EngelandCockroft en Walton splitsen lithiumatomen. Sir Oswald Mosley sticht de Britse Unie van fascisten. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
FinlandEen staatsgreep van de fascistische Lappopartij wordt verijdeld. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
FrankrijkIn één jaar vallen twee kabinetten Pierre Laval, het kabinet André Tardieu, het kabinet Edouard Herriot en het kabinet Joseph Paul-Boncour. De Russische immigrant Paul Gorgoelof schiet president Paul Doumer dood en wordt in september terechtgesteld. Albert Lebrun wordt president. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ItaliëDe tiende verjaardag van Mussolini's machtsovername wordt gevierd. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 42]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Franklin D. Roosevelt na zijn verkiezing
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 43]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mussert in Berlijn
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
NederlandOp 14 december 1931 stichten ir. A.A. Mussert en C. van Geelkerken de Nationaal-Socialistische Beweging. J. de Kadt en anderen treden in maart uit de SDAP en stichten de Onafhankelijk-Socialistische Partij. Overal voert de overheid loonsverlagingen in. De bezuinigingscommissie-Welter adviseert drastische bezuinigingen, vooral bij onderwijs, justitie en waterstaat, geen belastingverhoging. Rembrandt wordt geëerd met een grote tentoonstelling in het Rijksmuseum, Spinoza met een internationaal congres in Den Haag, en de tachtigjarige opperbevelhebber uit de Wereldoorlog, generaal Snijders, met een grootse hulde in Scheveningen. Frits Hopman, Frederik van Eeden, Israël Querido en Carry van Bruggen overlijden. Actie tegen de VARA onder het motto ‘de politiek uit den aether’. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
NoorwegenHet Storting besluit geen Nobelprijs voor de vrede toe te kennen. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
OostenrijkDe universiteit van Wenen wordt tijdelijk gesloten wegens antisemitische rellen. Op 20 mei wordt de anti-nationaal-socialistische fascist Engelbert Dollfuss bondskanselier. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
PolenIn november zijn er antisemitische onlusten. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
PortugalDe minister van financiën, Antonio de Oliveira Salazar, wordt premier en krijgt nog meer bevoegdheden. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Verenigde StatenFranklin D. Roosevelt verslaat in de presidentsverkiezingen met grote meerderheid de republikeinse president, Herbert C. Hoover. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
VolkenbondIn Genève begint een internationale ontwapeningsconferentie die tot de Tweede Wereldoorlog blijft vergaderen. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ZwedenDe luciferskoning Ivar Kreuger pleegt zelfmoord; zijn financieel imperium stort ineen. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 45]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 46]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
INHOUDGa naar voetnoot*)
INHOUDGa naar voetnoot*)
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[pagina 47]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
forum maandschrift voor letteren en kunst Onder leiding van Menno ter Braak [,] E. du Perron [en] Maurice Roelants [;] redactie-secretaris Everard Bouws Nijgh & Van Ditmar N.V. Rotterdam |
|