[Willem IV]
WILLEM IV, graaf van Henegouwen, Holland en Zeeland 1337-45, zoon van Willem III en Jeanne de Valois, gehuwd met Johan na van Brabant. Aanvankelijk hield hij zich aan het engelsche bondgenootschap, dat zijn vader had gesloten maar liep in 1338 naar de Franschen over, die zijn hulp echter afwezen. Eerst in 1343 stelde hij zich geheel aan de fransche zijde. In de diocesen Utrecht en Cambrai trachtte hij te behouden, wat zijn vader had bereikt, maar hij geraakte daardoor in 1340-41 in conflict met den Paus. Doordat hij in Cambrai toegaf, verkreeg hij de benoeming van Jan van Arkel in Utrecht, 1342. Uit zucht naar ridderlijke avonturen maakt hij in 1343-44 een groote reis naar Palestina en Pruisen en in 1345 nogmaals naar Pruisen. In een conflict met de stad Utrecht in 1345 sloeg hij het beleg voor die stad en wist haar tot aanvaarden van vernederende voorwaarden te dwingen. Zijn tocht naar Friesland in 1345 mislukte geheel: zijn schepen werden door den storm verspreid, zijn oom Jan van Beaumont werd gewond en hijzelf sneuvelde in den slag bij Warns, Sept. 1345 en werd in het Cistercienserklooster Bloem kamp begraven.
Zie: H.S. Lucas, The low countries and the hundred years war 1326-47 (1929); S.A. Waller Zeper, Jan van Henegouwen, heer van Beaumont (1914); R. Post, Geschiedenis van Nederland I 1935 381-390.
Post