[Remkes, Nathan]
REMKES (Nathan), Dr., in 1724 diaconie-dokter te Groningen, man van niet geringe bekwaamheden, die in 1747 mederedacteur werd van het maandschrift De Groningsche Nouvellist en in 1748 van de Groninger Courant, die beide verschenen op de pers van den uitgever Jacobus Sipkes, en in dienst stonden van de orangistisch-democratische beweging. In 1747 verklaarde hij aan de burgemeesters van Groningen, dat, voor het geval de Groninger Courant verboden bleef, hij niet in staat was in zijn onderhoud te voorzien en genoodzaakt zou zijn, ‘dit zijn tweede vaderland te verlaten, en elders, alwaar hem meer vrijheid vergund werd, zijn noodwendig bestaan te zoeken’. Hij schijnt toen reeds een bejaard man te zijn geweest, want hij zegt ergens, dat hij reeds bij den vrede van Utrecht tegen Frankrijk had geschreven. Al te kiesch in de middelen om aan den kost te komen, was hij blijkbaar niet. Men leert hem kennen als een bewonderaar van het engelsche regeeringsstelsel, dat hij kende uit de engelsche bladen, bovenal Craftsman, het orgaan van Bolingbroke en de jongere Whigs, en de Morning Post en engelsche brochures, die hier te lande werden verspreid. Toen de Nouvellist werd verboden, werd de Reyzende Nouvellist, die te Kampen verscheen, zijn orgaan, ten doel hebbende een geheele hervorming van het belastingstelsel. Hij wilde den stadhouder dictatoriale macht geven als dengene, die redding en herstel bracht. Met de Doelisten stemde hij in en dorst schrijven wat anderen ternauwernood durfden zeggen. Hij gaf de regeering den raad al het andere op zijde te zetten en alleen aan de belastingzaak te denken. Hij was een meester in het z.g.n. ‘Groote Gilde der
Financiers’, en verklaarde zich voorstander te zijn van het alkmaarsche plan, dat was ontwikkeld in Plan van een evenredig hoofd- en familiegeld over de provintie van Holland en West-Friesland van Michiel Breda (Alkmaar 1749), en inkomstenbelasting bedoelde. Ook had hij de hand in een poging te Amsterdam, welke daar in Aug. 1749 beproefd werd, om de Doelenvergaderingen opnieuw in het leven te roepen, want de Mercurius en de Nederl. Jaerboeken zijn het er beide over eens, dat een stuk in de Groninger Courant de aanleiding daartoe was.
Zie: G.A.J. Franke, Het Groote Gilde der Financiers in 1748 in Programma van het gymnasium te Groningen (Groningen 1894).
Wumkes