[Plüschke, Johan Gottlieb of Joannes Theophilus]
PLÜSCHKE (Johan Gottlieb of Joannes Theophilus), geb. te Rohnstock, een dorp in Silezië, 20 (28?) Aug. 1780, overl. te Amsterdam 19 Aug. 1846 (24 Aug. begraven in de oude Luthersche kerk). Hij studeerde te Halle en te Leipzig, waar hij promoveerde in de wijsbegeerte en de godgeleerdheid, en werd aldaar privaat-docent en in 1817 buitengewoon hoogleeraar. In 1818 werd hij benoemd tot hoogleeraar van het pas te Amsterdam opgerichte seminarie voor de luthersche gemeenten in Nederland. Hij begon zijn lessen in Oct., en hield zijn inaugureele rede 19 April 1819: Oratio quibus potissimum rationibus Scriptura Sacra si recte in usum adhibeatur, magistra generi humano divinitus data censeri debeat. Hij is door F.J. Domela Nieuwenhuis (zie dl. IV, kol. 1026-28) herdacht in de Algemeene en Nieuwe Konst- en Letterbode IV (1846, no. 36 en 38), 145, 186. ‘Hij was de rationalistische richting toegedaan, maar werd door ieder als een geleerd, nederig en beminnelijk mensch hoog geschat’ (Loosjes). Hij schreef: De verbo perfecto et de radicum linguae Hebraicae natura nominali commentatio grammatica, quam lectionibus suis academicis per semestre aestivum habendis praemisit J.T.P., ph. dr..... (1817); De psalterii Syriaci Mediolanensis a Cajetano Bugato editi peculiari indole ejusdemque usu critico in emendando textu psalterii Graeci septuaginta interpretum (Bonnae 1835); De emendando Pentateucho Graeco septuaginta interpretum et inde Hebraico addito codicum Holmesianorum recensu et textus Graeci denuo castigati specimine (Bonnae 1837); Lectiones Alexandrinae et Hebraicae, sive de emendando textu Veteris Testamenti Graeci
septuaginta interpretum et inde Hebraico (Bonnae 1837).
Zijn portret is gegraveerd door D. Sluyter.
Zie: B. Glasius, Godgeleerd Nederland III ('s Hert. 1856), 106, 679 v.; F.J. Domela Nieuwenhuis, Gesch. der Amsterdamsche luthersche gemeente (Amst. 1856), 240 v.; J. Loosjes, Gesch. der luth. kerk in de Ned. ('s Gravenh. 1921), 103, 218-220; Bibliotheca theologica et et philosophica (Lugd. Bat., Burgersdijk en Niermans, 1900), 792 (no. 714); Godgel. Bijdragen X, 178-193; Catalogus van de bibl. der Ver. dpsgz. gem. te Amsterdam 1 (Amst. 1885), 31 v.
Knipscheer