Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 10

[Mastricht, Petrus van]

MASTRICHT (Petrus van), geb. te Keulen in Nov. 1630, overl. te Utrecht 10 Febr. 1706. Zijn ouders waren Thomas Coning (volgens Glasius) of Thomas Schoring (volgens van der Aa) en Jeanne le Planque. Zijn vader had, als vluchteling uit Maastricht naar Keulen, in zijn toevluchtsoord den nieuwen familienaam aangenomen. Hij studeerde voorbereidend te Duisburg, daarna in de godgeleerdheid te Utrecht, Leiden en Heidelberg, om zijn studiën na een reis naar Engeland te Utrecht te voltooien. Vooral onder leiding van Voetius (zie dl. VII, kol. 1279-1282) werd hij een anti-Coccejaan, hoewel niet blind voor de verdiensten van Coccejus (zie dl. I, kol. 616-618). In 1652 werd hij proponent, en daarna predikant te Xanten en te Gluckstadt (Holstein), in 1664 werd hij hoogleeraar te Frankfort a.d. Oder en in 1667 te Duisburg. Hier verkreeg hij den titel ‘artium liberalium magister’ en ‘theologiae doctor’. Hij had geschreven: Vindiciae veritatis Sanctae Scripturae contra Christophorum Wittichium (Traj. ad Rhen. omstr. 1659); De fide salvifica syntagma theoreticopracticum.... (Duisb. 1671) en Novitatum Cartesianarum gangraena,.... seu theologia Cartesiana detecta (Duisb. 1677; Amst. 1678). Hierop werd hij benoemd tot hoogleeraar te Utrecht als opvolger van Voetius. Zijn inaugureele rede was: Oratio de Academiae Ultrajectinae voto symbolico: sol justitiae illustra nos (Traj. ad Rhen. 1677). Zijn voornaamste werk was: Theologia theoretico-practica.... (1655, twee deelen; herdr. Amst. 1682, twee deelen; Traj. ad Rhen. 1699, twee deelen; 1713 en 1724). Dit werk is nog in het

[p. 592]

Hollandsch verschenen als: Beschouwende en praktikale godgeleerdheit (Amst., Utr. 1749), en kostte toen 16 gulden. Nog schreef hij: Contra Beckerum (Traj. 1692). Henricus Pontanus gaf een lijkrede, over hem 24 Febr. 1706 uitgesproken, in het licht als: Oratio funebris (Traj. ad Rhen. 1706).

Zijn door H. van Veldhoven geschilderd portret is in de universiteit te Utrecht; gegraveerde portretten door J. Folkema, J.G. Mentzel en door P. van Gunst naar G. Hoet.

Zie: B. Glasius, Godgeleerd Nederland II ('s Hert. 1853), 470 v.; Kobus en de Rivecourt, Biogr. handwoordenboek II (Zutphen 1870), 265; R. Arrenberg, Naamregister van nederduitsche boeken tot 1787, 340; Bibliotheca theologica et philos. (Lugd. Bat., Burgersdijk en Niermans 1900), 786 (no. 581 v.); L. Knappert, Gesch. der Ned. Herv. Kerk II (Amst. 1912), 18; J.J. Herzog, Realencyklopädie XVIII (Leipz. 1906), 757.

Knipscheer