Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 10

[Lom, Johan van (1)]

LOM (Johan van) (1), bijgenaamd de Oude, vermeld 1486-1529, overl. te Roermond (volgens het necrologium der Munsterabdij op 29 Maart), vermoedelijk in 1538 of 1539, zoon van Johan v. L., schepen van Venlo 1455-73, en van Elisabeth van Stalbergen. Wij vinden hem het eerst in oorkonden vermeld 21 April 1486, toen hij als momber zijner moeder optrad in een rechtsgeding tegen zijn neven Peter van Eggenray, Reyner van Holthusen en Steven van Egeren (schoon)zoons van Gebel van Stalbergen, zuster zijner moeder, weduwe van zaliger Reyner van Holthusen. Den 22. Juli 1488 wordt hij in een overdracht genoemd met zijn broeder Arnt (Arnold) en zijn zwager Willem Vinck en diens echtgenoote Baetz (Beatrice) van Lom; van 1499 tot 1503 was hij richter of scholtis te Venlo. Hij was eerst gehuwd met Catharina (Katryne) (van Eijll?) met wie hij evenals zijn dochter Mechtildis (Mette) in een overdracht van Venlo dd. 2 Maart 1500 voorkomt. Hij was schepen van Roermond, burgemeester aldaar in 1517; hij had omstreeks dien tijd aan zijn dochter Catharina, die als religieuse in het klooster Mariëndaal of ingen Oede bij Venlo was getreden als uitzet of dote meegegeven een stuk land van 5 roeden, gelegen in het gericht van Velden. Aangezien hij echter later dat goed weer beschud had, verkocht hij het op St. Jorisdag (23 April) 1517 aan genoemd klooster met toestemming van zijn zoon Johan en van zijn schoonzoon Dirick van Cruchten, scholtis van Roermond. Den 3den Mei 1519 kreeg hij van Jacob III graaf van Hom en diens gemalin Claudina van Savoye in pand 14 bunder griend en aanwas, gelegen bij Roermond tusschen de Oude en Nieuwe Maas. Hij is vooral bekend geworden door zijn stichtingen. Op Pinksterdag (24 Mei) 1523 schonk hij met toestemming van zijn schoonzoon Diederik van Cruchten, scholtis van Roermond, als man en momboir van Mettelen (Mechtildis) van Lom, zijn huisvrouw, en Johan van Lom, zijn zoon, aan de O.L. Vrouwe-Broederschap Op ter Poorten, waarvan hij met zijn echtgenoote en kinderen lid was, een erfrente van 48 hornsche postulaatsgulden, staande op Schoemeckershof te Bracht, welke som besteed werd voor de stichting van zes wekelijksche H. Missen te lezen op het O.L. Vrouwe-altaar in de moederkerk of H. Geestkerk. Wijlen zijn echtgenoote had eveneens gesticht een spinde of uitdeeling aan de armen op alle vrijdagen in de quatertemperdagen. De uitdeeling moest geschieden door de O.L. Vrouwe-Broederschap, terwijl voor haar een gezongen requiemmis met gedachtenis, in het O.L. Vrouwekoor moest opgedragen worden. Op 8 Sept. 1526 was Johan van Lom met zijn gelijknamigen zoon en anderen medebezegelaar van het huwelijkscontract, gesloten tusschen Diederik Hoeufft en Catharina Vercken. In dat jaar stichtte

[p. 525]

hij ook in de H. Geestkerk te Roermond een jaargetijde voor zich en zijn echtgenoote, dat op 16 Aug. moest gehouden worden en waarvoor hij betaalde een som van 40 gouden philippusgulden. Op 12 Maart 1527 had hij ook gesticht een fondatie van drie erflampen in het O.L. Vrouwekoor en een spinding of uitdeeling van kolen aan de armen. Den 9den Juni 1529 vestigde of belegde hij een jaarlijksche rente van acht hornsche gulden op de huizen van Areth Passerts, het een de Sterre en het andere de Lelie genaamd, naast elkander op den hoek van de Kaelstraet gelegen en dat in behoeve der erfmissen door hem op het O.L. Vrouwe-altaar gesticht, en waarvoor de hof te Bracht veronderpand was. Johan van Lom, die den 23sten Jan. 1523 als erfgenaam van zijn broeder Arnt met den hof gen Holte te Kessel (Lb.) werd beleend, was voor de tweede maal gehuwd met Margaretha van Vernich of Verningen (overl. vóór 1523), weduwe van den roermondschen schepen Herman of Geerman Heesmans of Heysmans. Hij had bij zijn eerste echtgenoote de volgende kinderen: Johan (2), bijgenaamd de Jonge (die volgt); Mechtildis, huwde met Dirk van Cruchten, scholtis van Roermond 1472-1548; Catharina, religieuse in het klooster Mariëndael of ingen Oede te Venlo, vermeld als procuratrix 17 Maart 1540; en Geertruid; zij kreeg in 1525 van haar vader zes goudgulden op de stad Roermond, waarvan er drie stonden op het huis van Gielis Kremer en drie andere op dat van Willemken van Meelre; zij wordt vermeld met Johan van Lom, natuurlijken zoon van haar broeder Johan (2) in een overdracht van Roermond dd. 18 Febr. 1558.

Zie: Cartularium Huisarmen Roermond; Cartularium Kruisheeren Venlo 1402-1538, kol. 28 verso; Protocollen Venlo 1499-1501; Maasgouw (1881), 477-479; Inventaris van het Oud-Archief der Gemeente Roermond (nieuwe bewerking van April 1912), 48, 53, 55-56; Genealogie Hoeufft, 37; Em. Janssen, Register van de O.L. Vrouwebroederschap Op Ter Poorten in Limburg's Jaarboek XXXIV (1928), 6, 24-33, 88-89, 124-125; G.D. Franquinet, De kloosters Trans Cedron te Venlo in Maasgouw (1879), 195; J.B. Sivré, Het Necrologium der adellijke abdij van O.L. Vr. Munster te Roermond in Publ. de la soc. hist. et arch. dans le duché de Limbourg XIII (1876), 202; dez., Het memorieboek van het voormalige kapittel van den H. Geest te Roermond in Publ. etc. XX (1882), 121; J.J.S. Sloet, Register op de Leenaktenboeken van het vorstendom Gelre en graafschap Zutphen (Overkwartier) (1904), 145; Inventaris Stadsarchief van Venlo no. 1721; Protocollenregister van Roermond, 1548-91, fol. 113; J. Verzijl, Johan van Lom, bijgenaamd de Oude, schepen en burgemeester van Roermond in Maasgouw (1934), 10-12.

Verzijl