Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 9

[Krieger, Wilhelm Leendert]

KRIEGER (Wilhelm Leendert), geb. te Amsterdam in 1748, overl. te 's Gravenhage 12 Febr. 1822. Hij was eerst hulpprediker van Ds. R. Schutte te Amsterdam en werd predikant te 's Graveland in 1780, te Zwolle in 1781, te Nijmegen in 1784, te Utrecht in 1785, te 's Gravenhage 30 Nov. 1791; emeritus in 1821. Hij was te 's Gravenhage ook hofprediker van koning Willem I. Op 28 Mei 1815 werd hij benoemd tot lid van de toen ingestelde commissie van twintig personen voor een kerkelijke regeling, die tien zittingen hield en 5 Nov. met haar werk gereed was. Een concept-reglement op het bestuur van de Nederlandsche hervormde kerk werd den Koning ter bekrachtiging aangeboden. Na advies van een commissie uit den Raad van State, werd dit concept het Algemeen Reglement van de kerk, op 6 Jan. 1816 door Willem I goedgekeurd. J.D. Janssen (zie dl. VIII, kol. 920) had het belangrijkste aandeel in dezen voorbereidenden arbeid gehad. Nadat in Aug. 1816 Java weer onder nederlandsch bestuur was gekomen en ook daar de kerkelijke belangen konden behartigd worden, trad ter vervanging van wat vroeger de classen Middelburg en Amsterdam hadden gedaan een commissie van advies op, waarin ook Krieger zitting had, en waaruit (sinds 7 Dec. 1820) de nog bestaande Commissie tot de zaken der protestantsche kerken in Ned. Oost- en West-Indië is voortgekomen. Van de eerste synode, die 3 Juli 1816 werd geopend met een preek van Krieger, werd hij terstond daarna voorzitter. Ook was hij voorzitter van de drie volgende synoden in 1817, 1818 en 1819. Hij schreef reeds in 1777 een Handleiding ten dienste van eerstbeginnende leerlingen, die later, meermalen ook met gewijzigden titel, herdrukt is. Daarna gaf hij uit: Verklaring over het I. hoofdstuk van den brief aan de Hebreërs (Amst. 1782); Gesprekken

[p. 555]

en overdenkingen over het lijden en sterven van onzen II. Jezus Christus (Amst. 1783; herdr. met portret 1793); Twee leerredenen (Utr. 1787); Leerrede over Ps. 126:3 en 4 ('s Gravenh. 1792); Gesprekken en overdenkingen over de geboorte van J. Chr. (Amst. 1801) .... over de opstanding van J. Chr. (Amst. 1803); .... over de hemelvaart en het pinksterfeest (Amst. 1804); De heerlijkheid van J. Chr. in eene verklaring van Hebr. 1 (Amst. z.j.); Dank- en biduur bij de inhuldiging van Z.M. den Koning der Nederlanden (Amst. 1814); Kerkelijke redevoeringen en aanspraken bij de opening en sluiting van het algemeen synode van de Hervormde Kerk in Nederland (Amst. 1816); Kerkelijke rede bij den doop van den eerstgeboren zoon van den Prins van Oranje ('s Gravenh. 1817).

Zijn portret is gegraveerd door R. Vinkeles en een onbekend kunstenaar en in zwarte kunst door Ch. Hodges.

Zie: Kerkelijk Handboek (1903) Bijl., 145, (1907) Bijl., 119, (1908) Bijl., 114, (1910) Bijl., 167, (1912) Bijl. 158; B. Glasius, Godgeleerd Nederland II ('s Hert. 1853), 315v.; R. Arrenberg, Naamregister van Nederd. boeken tot 1787, 290; Alphab. naamlijst van boeken enz. (1790-1831), 324; Bibliotheca theologica et philos. (Lugd. Bat., Burgersdijk en Niermans 1900), 783, no. 504; Handelingen van de Alg. Christ. synode der Herv. Kerk .... in den jare 1816 ('s Gravenh. 1821), 6 en passim; .... in den jare 1817 ('s Gravenh. 1822), 6 en passim; .... in den jare 1818 ('s Gravenh. 1822), 6 en passim; .... in den jare 1819 ('s Gravenh. 1819), 4, 6 en passim; J. Reitsma, Gesch. v.d. Hervorming en de Herv. Kerk der Ned., 3e dr. (Utr. 1916), 743; L. Knappert, Gesch. der Ned. Herv. Kerk II (Amst. 1912), 253, 258, 263; vergel. C. Hooijer, Kerkelijke wetten voor de Hervormden in het Kon. der Ned. (Zalt-Bommel 1846), 21v.

Knipscheer