Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 8

[Meer, Joannes van der]

MEER (Joannes van der), oudste zoon van Adriaan, baccalaureus in de theologie, priester, geb. 1589, overl. op de Meer in het vaderlijke huis 19 Febr. 1652. Hij zorgde, behalve voor de opleiding der studenten in zijn huis, vooral voor de Katholieken van de Streek. Blijkens het verslag van Roveniens 1623, was hij sinds 1622 als pastoor aangesteld over Hoogewoud, Spanbroek enz. Hij was zeer in aanzien en bracht velen tot de moederkerk terug. Moeilijkheden bleven echter niet nit, vnl. te Hoogwoud, zooals gewoonlijk, over de beloofde en niet betaalde bijdragen der verschillende dorpen. Een krachtige preek van Mr. Meerius zette kwaad bloed, 1632. In zijn uitgestrekt district, 13 dorpen met 1000 communicanten, wenschte hij er zelf een priester bij. Zijn district werd verdeeld; de groote meerderheid der bevolking wilde hem echter liever behouden. Zijn broeders waren hem behulpzaam en volgden hem op in verschillende dorpen in de omstreken van het huis de Meer. Het Chronicon Oratorii D.J. apud Belgas 37, schrijft, dat Johannes met zijn drie broeders 1629 in het pas gestichte Oratorie, 1626, werden opgenomen. Geheel juist schijnt alles niet te zijn, wat men aldaar vindt, voornamelijk niet hetgeen Joannes betreft. Niet alleen blijkt uit het verslag van Rovenius 1623, dat hij reeds toen als priester werkzaam was in de Streek, maar hij onderteekende reeds 1617 een document als een der priesters van Hoorne en omstreken: Joannes Adriani Merius S. Theol. Bac. Als deze reeds in 1622 werkzaam was in de Streek is hij dus zeker niet als student in het Oratorie getreden. 1624 werden reeds door het Hof van Holland en Prins Maurits klachten gedaan bij den schout van Hoorn, dat ‘omtrent Woggenom op de Meer is een paaps

[p. 1137]

zendeling, Jan Adriaans, die openlijk latijnsche en duitsche schoole houdt voor jongelingen in groot getal, die in alle superstitiën des pausdoms geïnstrueert worden’.

Een portret van Joannes Adriaanszoon Meerius, gegraveerd door Corn. Visscher, met een vers van Vondel als onderschrift, berust in het bisschoppelijk museum te Haarlem. Hij is afgebeeld te halven lijve, staande met gevouwen handen voor een altaar, achter hem zijn wapen met devies: Amius fidelis, protectio fortis. Een doop- en trouwboekje van hem bevindt zich in het bisschoppelijk archief te Haarlem.

Zie: Necrol. Haarl. in De Katholiek, LXI, (1871), 388; Bijdragen bisdom Haarlem I, 442, II, 140 en vv., IV, 450, VI, 165, X, 12, XIII, 128, XX, 353, XXXIII, 359-366, 372, 377-384; Archief aartsbisd. Utrecht XI, 146, XII, 419.

Fruytier