Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 8

[Luik, Leonardus van]

LUIK (Leonardus van), kartuizer, overl. te Roermond 1596 of 1597. Hij was professus van het kartuizerklooster Betlehem te Roermond. Toen op 23 Juli 1572 deze stad werd ingenomen door de troepen van den Prins van Oranje, richtten deze een bloedbad aan onder de kloosterlingen en geestelijkheid der stad. In het klooster der kartuizers aan de Swalmerstraat vonden 9 monniken en 3 leekebroeders den dood, terwijl andere leden van het convent mishandeld zijn. De plunderaars, die de kloostergebouwen waren binnengedrongen, bereikten na herhaald bloedvergieten ook de cel van den hoogbejaarden pater Willem Wellen (dl. VI, kol. 1310), oud-prior van het klooster, die wegens zijn ziekte en hulpbehoevendheid werd verpleegd door zijn neef pater Leonardus van Luik. Toen de soldaten hen vonden, riepen zij: ‘Hier sijn de monicken, komt mede gesellen ende kameen 't geld is’. Belust op buit sommeerden zij den grijsaard om hun de verborgen schatten te wijzen en brachten hem een wonde in de borst toe. Den jongen Leonardus sleurden zij mede van deur tot deur, hem dreigende, dat hij hun de rijkdommen van het klooster zou wijzen. Zij braken hem eenige vingers, sloegen hem zoo hevig in het gezicht, dat zijn bovenlip scheurde en mishandelden hem

[p. 1077]

zonder ophouden. Na hun moorddadig bedrijf in dit klooster voerden zij hem mede naar de legerplaats, waar hij later voor een losgeld van twintig daalders is vrijgelaten.

De Historica Relatio van Havens (dl. VI, kol. 729) is de hoofdbron voor deze gebeurtenissen. Dit werkje werd in 1608 zoowel te Keulen als in Gent gedrukt. In 1743 werd een herdruk uitgegeven, die echter geantedateerd is: 1608. Het werd in 1649 door den gentschen kartuizerprior Michael Uwens eenigszins vermeerderd in het Nederlandsch uitgegeven.

De nog overlevende leden van het convent heb ben tijdelijk een gastvrije cel gevonden in de kartuizerkloosters van Keulen en Vogelsang bij Gulik. Toen in de volgende jaren onder leiding van den keulschen prior Thomas Winckelmann, visitator der Rijnprovincie, die door de Grande Chartreuse als administrator van het roermondsche klooster was aangesteld, deze chartreuse allengs weder eenigszins hersteld was, keerden enkele monniken terug. Leonardus van Luik bekleedde achtereenvolgens de ambten van procurator en vicarius te Roermond. Toen daar in 1580 de prior Joannes Asch was gestorven, werd Dom Leonardus als rector belast met het bestuur. In 1583 stelde het bestuur der orde hem aan tot prior. In 1572 gelastte het generaal kapittel een visitatie van zijn klooster, welke door de ongunstige tijdsomstandigheden in vele jaren niet had plaats gehad. Bij deze visitatie, welke vermoedelijk in het begin van 1593 plaats vond, is Dom Leonardus van het prioraat ontheven. Zijn opvolger is geweest Dom Joannes Schlinck (zie art.).

Zie: Cartae Capituli Generalis Ordinis Cartusiensis (ms. Certosa del Galuzzo, Florence); L. Surius, Commentarius brevis rerum in orbe gestarum, ab anno salutis MD usque in annum MDLXXIIII (Colon. 1579); A. Havensius, Historica relatio duodecim martyrum cartusianorum qui Ruremundae in Ducatu Geldriae agonem suum feliciter compleverunt (Colon. 1608, Gand. 1608); G. Hesse O.F.M., De Martelaren van Roermond, een bronnenstudie in Limb. Jaarb. 1911, XVII; Jos. Habets, Gesch. bisd. Roermond I, 66 vlg., III, 714 vlg.; J. Kronenburg, Neerlands Heiligen in later eeuwen I, 149 vlg.; De Nieuwe Koerier van 15, 22, 25, 29 Juli en 5 Aug. 1922, artikelen bij de 350-jarige herdenking van hun marteldood door J.D.D. Keulers, P.J.M. van Gils, P. Albers S.J., A.F. van Beurden, W. G(oossens), e.a.

Scholtens