Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 8

[Heeckeren, Walraven van (2)]

HEECKEREN (Walraven van) (2), heer van Nettelhorst, geb. te Zutphen in 1643, overl. te Osnabruck 21 Aug. 1701, zoon van Evert (4), hiervóór, en van Maria Torek.

Hij werd in de ridderschap van Zutphen geadmitteerd 18 April 1665 en ontving de survivance van het landdrostambt in 1670. Wanneer hij niet eerst aan een andere academie is geweest, ging hij vrij laat studeeren: hij werd 21 Juli 1673, oud zijnde 25 (!) jaar, te Leiden student in de rechten. 16 Maart 1675 nam hij wegens Gelderland zitting in de vergadering der Staten-Generaal en werd reeds in den volgenden zomer als extraordin. gedeputeerde afgevaardigd naar het legervan den Keizer, ‘gecommandeert’ door den hertog van Lotharingen. In Febr. 1677 keerde hij van die missie terug, maar werd reeds dadelijk daarop belast met een zending naar de hertogen van Brunswijk-Lunenburg, Celle en Wolfenbuttel en voorts wederom naar het keizerlijk leger. Het was gedurende dat verblijf in Duitschland, dat van hem de berichten werden ontvangen waarvan in het Journaal van Huygens IV, 195, 196, 199 sprake is. 4 Mei 1678 bracht hij zijn rapport uit aan de Staten-Generaal en daarna werd door den nijmeegschen vrede voor geruimen tijd een einde gemaakt aan zijn diplomatieke bemoeiingen. Wel vindt men hem in 1680 weder aan het hof van Celle (a.v. III, 19 tot 83 passim), maar niet als aldaar geaccrediteerd; blijkbaar behoorde hij toen tot het gevolg van Willem III.

In 1680 volgde hij zijn vader als landdrost van Zutphen op. Eerst na het weder uitbreken van den oorlog werd opnieuw van van Heeckeren gebruik gemaakt tot het voeren van onderhandelingen buitenslands. In Maart 1689 vertrok hij andemaal als extra-ordin. envoyé naar Brunswijk-Lunenburg en voorts naar Hessen-Cassel; in Maart 1691 was hij van daarterug, maar in Febr. 1691 werd hij nogmaals naar Brunswijk gezonden, ditmaal voor een korten tijd, reeds 3 April bracht hij verslag uit aan H.H.M. en vervolgens aan den Koning in het leger. Dan begaf hij zich in Oct. 1691 naar Dresden, om den keurvorst van Saksen de condoleanties van de Staten-Generaal over te brengen wegens den dood van diens vader en hemzelf met zijn aanvaarden van de regeering te ‘congratulieren’. In Aug. 1692 keerde hij opnieuw terug naar de hertogen van Brunswijk-Lunenburg, bracht alhier verslag uit nopens hetgeen door hem was verricht en begaf zich daarop weer naar Dresden. Meestal hadden deze zendingen ten doel om deze staten aan te sporen hun verplichtingen na te komen tot het leveren van contingenten of hen door voordeelige aanbiedingen te bewegen tot het leveren van krijgsvolk.

Van Dresden vertrok hij in het voorjaar van 1693 als buitengewoon gezant naar Stockholm; aldaar gelukte het hem nog vóór het einde des jaars een overeenkomst te treffen met de zweedsche regeering tot vereffening van zekere gerezen geschilIen (zie: du Mont, Corps diplomatique VII, st. II, fol. 332). Het ongenoegen was ontstaan door het nemen van zweedsche schepen, die op Frankrijk voeren. Om deze en vroegere diensten den lande bewezen, werd hij in Febr. 1694, nog in Zweden zijnde, benoemd tot hoogschout der Stad en Meijerij van 's Hertogenbosch, met vergunning

[p. 720]

zijn broeder Robbert (kol. 717) als zijn stadhouder aan te stellen. Tijdens zijn verblijf te Stockholm schijnt er sprake te zijn geweest van een huwelijk met een zweedsche gravin; van dit voorgenomen huwelijk schrijft koningin Mary van Engeland 18(28) April 1694 uit Kensington aan de barones van Wassenaer-Obdam (zie: Lettres et Mémoires de Marie Reine d' Angleterre, uitgeg. door gravin Bentinck, geb. v. Waldeck Pyrmont, bl. 148).

In Aug. 1694 kwam hij hier te lande, bracht in het leger aan den Koning verslag uit en deed vervolgens rapport aan de Staten-Generaal. Het was gedurende dat verblijf in het leger (3-7 Aug.) dat hij aan Huygens het verhaal deed zijner ‘dispuyten in Sweden met d'Avaux’ wat het laatste is, dat van hem in het Journaal wordt vernomen (II, 388, 390). In de tweede helft van Oct. 1694 keerde hij naar Stockholm terug, niet tot zijn genoegen, want hij schreef van daar uit aan zijn vriend Gijsbertus Cuperus: ‘dit hoff is soo vol intriges, dat men nergens staat op kan maeken en daarom wilde ik wel van hier sijn, also men wel kan versekert sijn, dat Sweden van 't humeur, daer de coninck van is, ons wel geen quaet sal doen, maar veel goeds en hebben wij daer oock nyet van te verwaghten, soodat mijn verblijf hier t'eenemael inutil is’. Hij bleef nochtans op zijn minder aangenamen post. In 1700 was hij hier te lande, daar hij blijkens de ‘Quartier-recessen’ toen op een vergadering te Zutphen tegenwoordig was. Maar 21 (31) Aug. 1701 is hij op reis te Osnabrück overleden.

Hij was een groot liefhebber van munten, penningen en antiquiteiten. Sedert 1854 berust zijn briefwisseling met Gijsbertus Cuperus op het rijksarchief. Daar hij ongehuwd overleed, ontstonden over zijn nalatenschap groote verschillen, die door een commissie, door de staten van Gelderland benoemd, 5 Sept. 1702 werden vereffend. Nettelhorst kwam aan de kinderen van Robbert, terwijl Enghuizen (een bezitting van Robbert) aan zijn jongeren broeder Jacob Derck werd toegewezen.

Zijn portret door een onbekend kunstenaar bevindt zich bij baron van Heeckeren van Wassenaar op het kasteel Twickel bij Delden.

Zie: Heraldieke Bibliotheek (1882), 63; Journalen van Huygens en Hora Siccama, Aant. op het Register, 311, 312; Scheltema, St. Nederland I, 434; N. v. der Meer, Zegenwensch aan den heer Walraven van H.... benoemd lot hoogschout van's Hertogenbosch; Ridderschap van Zutphen, 133.

Regt