Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 7

[Hollandia, Alphardus de]

HOLLANDIA (Alphardus de), kartuizer, overl. bij Arnhem 14 Aug. 1422. Hij trad in het kartuizerklooster Monnikhuizen bij Arnhem, en werd er als monnik geprofest. Omstreeks 1406 werd hij prior van de chartreuse te Erfurt als opvolger van Dom Suffridus en tevens bestuurde hij toen als visitator de ordesprovincie ‘Alemania Inferior’. De kroniek van dit klooster is vol lof over zijn vroomheid, zijn vaderlijke goedheid en zijn uitnemende bestuursgaven. Toen hij in Erfurt kwam, was het klooster zwaar belast met schulden. Zoolang deze niet waren afgewenteld heeft hij aan geen der monniken eenig nieuw kleedingstuk toegestaan. De preeken, die hij er in het kapittel placht te houden, waren goed en pakkend, hoewel eenvoudig en geenszins sierlijk of geleerd. Hij beval den monniken ten sterkste aan om des nachts na de Metten weder ter ruste te gaan, zelfs al vermochten zij den slaap niet meer te vatten, opdat hunne krachten toch zouden worden hersteld. Voorts verhaalt de kloosterkroniek van hem de volgende legende. Op een keer, toen hij van een zware ziekte langzamerhand herstelde, wilde hij door nieuwsgierigheid gedreven zijn gelaat eens in den spiegel bekijken. Hevig schrok hij, toen hij daarin evenwel een duivelstronie ontwaarde, en heel zijn verdere leven heeft hij vol berouw zichzelf die nieuwsgierigheid verweten. In het jaar 1409 werd hij prior van het klooster Monnikhuizen bij Arnhem. Toen de monniken en broeders van Erfurt deze tijding vernamen, konden zij hunne tranen niet bedwingen en waren zij diep bedroefd. Alphardus troostte hen echter aldus: ‘Mijne

[p. 617]

beminde Zonen, weent niet, want God zal U een goeden prior bezorgen; dit, immers, staat vast, dat goede monniken altijd goede priors hebben’.

In 1415 droeg het generaal kapittel der Grande Chartreuse aan hem en aan Diederik Teerlinck (zie art.), prior te Antwerpen, op om uit hunne kloosters monniken te zenden naar Engeland, die een door den Koning nabij Shene gestichte chartreuse moesten bevolken. In 1417 werd een begin gemaakt met de stichting van het kartuizerklooster ‘Insula Reginae Coeli’ bij Wesel. Het getuigt van den bloei van Monnikhuizen, dat dit huis ook hiervoor krachten leverde. Dom Alphardus belastte Jan van Delden (VI, 384) met de leiding der voorbereiding, terwijl hij hem in 1418 nog Albertus Kivet (V, 300) als helper stuurde. In 1420 was dit klooster voltooid.

Dom Alphardus is bovendien als visitator belast geweest met het bestuur der ordesprovincie van den Rijn.

Zie: le Vasseur, Ephemerides Ord. Cartus. III (Monstrolii 1891), 70; le Couteulx, Annales Ord. Cartus. VII (Monstrolii 1890), 348, 401; Bijdr. en Meded. Hist. Gen. Utr. IX, 301.

Scholtens