Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 6

[Helmond, Jan]

HELMOND (Jan) of van H., Brabander van geboorte, volgens Gal. christ. geb. te den Bosch, volgens Coppens, Schutjes en Holzer te Helmond, Benediktijnerabt en wijbisschop van Trier, overleed aldaar 9 Nov. 1517. Eerst was hij monnik in de abdij St. Maria ad Martyres te Trier (Stud. und Mittheil. Cist. und Ben. ord. VIII, 1887, 351). Hij kwam in de abdij van Munster O.S.B. te Luxemburg ten tijde van het bestuur van Joh. v. Eindhoven (VI, kol. 471), volgens Holzer zijn bloedverwant, om het ambt van cellier waar te nemen. Dezen post bekleedde hij nog, toen de luikenaar Wilh. de Heeck, die aan J.v. Eindhoven de abdij betwistte, aan het bestuur was. Hevige klachten over de schraapzucht van dien abt, en daaruitvolgende tweedracht, brachten de abdij in beroering. Door de abdijleden van Munster werd J. van Helmond afgevaardigd naar het concilie van Mechelen om te pleiten voor de abdij in de zaak van den abt de Heck, gedagvaard voor de kerkelijke rechtbank, 1507. 7 Febr. 1508 (niet 1510, zooals in Gallia chr.) werd hij als opvolger van J.v. Eindhoven verheven tot bisschop-titularis van Syron, en

[p. 751]

wijbisschop van Trier en tevens tot vicaris-generaal van den aartsbisschop. Na eerst den titel gevoerd te hebben van abt-commendataire, werd hij tot regulier abt benoemd door den aartsbisschop en legde als zoodanig 1509 den eed af. 1510 voerde hij de statuten en gebruiken in der congregatie van Bursfeld, die hij als monnik van de abdij St. Marie had onderhouden in Munster. Van Helmond was een man van groote verdiensten, geleerd, van strenge zeden, vol ijver en zeer gehecht aan den kloosterregel. De abdij Munster bracht hij weder tot bloei en het bisdom Trier dankte veel aan zijne onvermoeide werkzaamheid. In oorkonden van Munster komt hij voor van 1508-17.

Zijn portret bevindt zich in het museum te Luxemburg.

Zie: Gallia Christ. XIII, 603; Holzer, Weihbisch. v. Trier, 68; Bertels, Historia Luxemb. 221; La seigneurie de Munster in Programma de l' Athenée (1903-04); Eubel, Hierarch. Cath. III, 326.

Fruytier