Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 6

[Haersolte, Johan of Jan van (1)]

HAERSOLTE (Johan of Jan van) (1), noemde en schreef zich Jan van Haerst (naar zijn stamhuis), werd geboren in 1510, overleed na 1583 en was de zoon van Harmen of Herman van Hairst, dijkgraaf van Salland, en van Fenne ten Brinck.

Hij werd in 1537 burgemeester en vervolgens cameraar der stad Zwolle en was van 1553 tot 1571 meermalen gecommitteerd op de vergaderingen der Staten van Overijsel. Hij was een man van een werkzamen en standvastigen geest, die in alle eenigszins belangrijke zendingen namens de Landschap van Overijsel werd gebruikt. Inzonderheid ijverde hij voor het nakomen der verplichtingen, welke Philips II bij de aanvaarding der regeering over deze landen op zich had genomen. Met Arend van Boecop reisde hij ook naar Brussel om den hertog van Alva te overtuigen van den overlast, dien de steden Kampen en Zwolle hadden van de ingelegerde ruiterbenden. Toen zij hun pogingen tot verwijdering van dit krijgsvolk met succes bekroond zagen, reisden zij met den meesten

[p. 672]

spoed huiswaarts om nog vóór den Zondag thuis te zijn. Hevig stormweer bracht hen zelfs in levensgevaar, doch zij lieten zich daardoor niet terughouden, kwamen op den bepaalden tijd in hun woonplaats terug en mochten alzoo de voldoening smaken, dat aan Kampen en Zwolle een week soldij werd bespaard.

De jaartallen, noodig voor zijn biografie, kunnen gedeeltelijk worden opgemaakt uit de inscripties van een verguld zilveren beker, vroeger waarschijnlijk tot het stadszilverwerk behoorende, doch thans als avondmaalsbeker in de Bethlehemsche kerk te Zwolle in gebruik. Genoemde inscripties luiden: ‘Johan van Haerst, Anno Domini 1583, aetat. suae 73, consula 46’.

Jan v.H. was in 1536 gehuwd met Christina van Haersolte, geb. te Kampen, dochter van Claes en van Gese Roeper. Uit dit huwelijk sproten vier zoons en drie dochters. Van de zoons volgt Rutger en gaat Arend hiervoor. Uit zijn derden zoon Harmen stammen alle tegenwoordige v. Haersolte's af.

Zie: Scheltema, Staatk. Nederland; Revius, Davent. Ill. 276, 295, 307, 329, 332, 344, 350, 352, 355, 365, 367, 402, 425 en 477; Dumbar, Analecta II, 613; Geneal. van Haersolte (familieuitgaaf); Nederl. Adelsb. 1914, 71; M.G. Wildeman, Invent. Kerkzilver (overdr.) 59; Bijdr. gesch. Overijsel. VI, 291, VIII, 316.

Regt