Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 5

[Wiltinck, Wiltynck, Eiso]

WILTINCK (Wiltynck, Eiso) ook van Dwingel genaamd naar zijne geboorteplaats, was de voorlaatste abt der Cisterciënserabdij Klaarkamp omstreeks 1560-70. Datum van geboorte of overlijden of der keuze tot abt vindt men niet. Hij is slechts bekend door eenige schaarsche oorkonden en bescheiden van Klaarkamp, gedrukt in het Vriesch Charterboek. Hoogstwaarschijnlijk was hij de jongere broeder van den Cisterciënserabt van Gerkensklooster Gerardus Wiltinck. Met dezen woonde Eiso den landdag bij 8 Juni 1560 gehouden in het Preekheerenklooster te Leeuwarden. Hij komt in het Charterboek al voor onder den datum 1551. De uitgever heeft de handelingen van den landdag van 8 Juni 1560 tweemaal in het Charterboek geplaatst; de eerste maal met den valschen datum 8 Juni 1551. Abt Eiso kwam evenals alle friesche abten in verzet tegen de maatregelen des Konings, vooral tegen de oprichting der bisdommen, waardoor zijne dochterabdij Aduard bij het bisdom van Groningen werd ingelijfd. In verschillende vergaderingen der friesche afgevaardigden ziet men hem met de anderen protest aanteekenen tegen eene bijdrage te verleenen voor het concilie van Trente, en tegen het optreden van den bisschoppelijken commissaris Lindanus. Na een herhaalde oproep van den aartsbisschop van Utrecht onderteekent hij met de andere abten hunne gemotiveerde weigering (8 Oct. 1565) om te verschijnen op het provinciaal concilie. Toen 1561 de abt van Aduard ziekelijk werd, wist hij dezen te overreden om zijn ontslag te nemen en zoo door een nieuwen abt de keuze van de inlijving bij het bisdom Groningen te vermijden of te vertragen. Toen de abt van Aduard in tegenwoordigheid van alle friesche abten afstand had gedaan, zat Eiso voor bij de keus van een opvolger. De nieuwe abt had spoedig door zijn onwaardig gedrag alle gezag verloren. Abt Eiso kon hem niet uit zijn ambt ontzetten uit vrees voor de inlijving bij het bisdom, doch stelde den abt van

[p. 1136]

Termunten, die zijne verwoeste abdij had verlaten en naar Aduard was verhuisd, tot coadjutor aan. 1565 machtigt de abt Eiso Wiltinck den abt van Bloemkamp om in rechten te ageeren tegen den Commandeur van Nes, die aanspraak maakte op het nonnenklooster Steenkerk. In 1570 was abt Eiso reeds overleden.

Zie: Vriesch Charterb. III, 232, 488, 492, 500, 587, 590; Archief Aartsb. Utrecht XXXI, 224; Brugmans, Kroniek van Aduard 95; Hist. Ep. Leov. 25, 26.

Fruytier