Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 5

[Storm de Grave, Jhr. Carel Willem Johan]

STORM DE GRAVE (Jhr. Carel Willem Johan), geb. te Leeuwarden 5 Mei 1792, overl. te Ginneken 27 April 1878, was de tweede zoon van Adriaan Willem. Reeds op 12-jarigen leeftijd, 15 Oct. 1804, trad hij in militairen dienst bij het 1e regiment infanterie van linie, werd 6 October 1809 benoemd tot page van koning Lodewijk, en ging

[p. 829]

24 Juli 1810, toen ons land bij Frankrijk was ingelijfd, over als page in dienst bij Keizer Napoleon.

Bij zijne aanstelling tot 2en luitenant, 14 Jan. 1811, werd hij ingedeeld bij het 25e regiment dragonders, hetwelk toen, onder de bevelen van kolonel Ornano, een van de groote ruiter-aanvoerders van dien tijd, deel nitmaakte van de fransche legermacht in Spanje. Met dit regiment zal hij, in het begin van zijn officiersloopbaan, waarschijnlijk den 5en Mei 1811 de schitterende charge medegereden hebben bij Fuentes de Onoro (in Portugal bij Almeida, ten zuiden van de Douro), die zijn kolonel den generaalsrang op het slagveld aanbracht. In zijn staat van dienst is niet aangegeven, welke belangrijke gevechten of slagen hij verder bijwoonde; alleen staat daarin vermeld, dat hij in 1811 in Portugal en Spanje, in 1812 in Spanje, in 1813 in Spanje en Duitschland, in 1814 en 1815 in Frankrijk te velde was.

Zijne benoeming tot ridder in de orde van het Legioen van eer op 25 Februari 1814 geeft eene aanwijzing, dat hij zich bijzonder zal onderscheiden hebben in de slagen, waarin Napoleon in de eerste helft van Februari van dit jaar de verschillende korpsen van Blücher's legermacht het een na het andere tusschen de Seine en de Marne bij Montmirail, Chateau-Thierry, Etoges, Vaucbamp en Champaubert uiteensloeg en daarna, door zijne overwinning bij Montereau (18 Februari), den kroonprins van Wurtemberg tot den terugtocht naar Troyes noodzaakte. Het 25e dragonders behoorde toen tot de brigade-l' Héritier, welke bij die slagen aanwezig was.

Eenige maanden later vroeg en verkreeg Storm ontslag uit den franschen dienst en werd hij bij het nieuwe nederlandsche leger ingedeeld als kapitein bij het 10e bataljon west-indische jagers, dat voor Suriname bestemd was (22 Oct. 1814). De uitzending der troepen daarheen had evenwel niet zoo spoedig plaats als ook koning Willem I gewenscht had. Eerst brachten verschillende omstandigheden vertraging daarin teweeg, en toen in Maart 1815 Napoleon van Elba terugkeerde, werd de zgn. Indische brigade bij het veldleger ingedeeld, en onder de bevelen gesteld van prins Frederik, die met een afzonderlijk korps bij Halle stond. Aan de slagen van Quatre-Bras en Waterloo heeft Storm dan ook geen deel kunnen nemen; maar aan dit korps werd na die slagen o.a. opgedragen, om Valenciennes, le Quesnoy en Condé te vermeesteren, aan welke krijgsverrichtingen ook door de west-indische jagers werd deelgenomen.

15 Augustus aanvaardde de Indische brigade van Valenciennes den terugtocht naar het vaderland; 6 September scheidde zij uit het mobiele leger; maar het duurde nog tot 13 Maart 1816 vóórdat Storm werd ingescheept op het transportschip ‘de jonge Nicolaas’, om den 8en Mei d.a.v. in de kolonie Suriname te ontschepen. Deze data (aan Storm's staat van dienst ontleend) komen niet overeen met die betreffende den overtocht van de hoofdmacht (21 November 1815 en 26 Januari 1816 - zie bij W.B. Panhuys), zoodat, indien zij juist zijn, onze kapitein met een aanvullingstroep of alleen is overgebracht.

Bij kon. besl. van 17 Nov. 1821 werd Storm bij onderlinge ruiling overgeplaatst als ritmeester bij de afdeeling kurassiers No. 1, waardoor hij niet alleen hier te lande, maar ook bij zijn oorspronkelijke wapensoort terugkeerde. In 1828 ging hij als ritmeester 1e kl. over bij de afdeeling kurassiers No. 9; tijdens den Tiendaagschen veldtocht voerde hij het bevel over het 1e eskadron van die afdeeling. Na afloop van den veldtocht

[p. 830]

werd hem, 12 October 1831, het ridderkruis der 4e klasse van de Militaire Willemsorde toegekend, hoogst waarschijnlijk in erkenning van en als belooning voor den moed en het beleid, door hem betoond op den 12en Augustus, toen na het sluiten van den wapenstilstand, plotseling eene canonnade van de muren van Leuven losbarstte, waardoor o.a. van den kommandant dier afdeeling, kolonel Galliëris, en van diens zoon een been werd afgeschoten, en mede ten gevolge daarvan aanvankelijk een paniek onder de troepen ontstond.

Met dit feit werd de rij der door Storm bijgewoonde krijgsbedrijven gesloten. Hij had zich intusschen als dapper en beleidvol cavalerie-officier een uitstekenden naam verworven, hetgeen zoowel in de hem ten deel gevallen onderscheidingen (24 Dec. 1851 adjudant van Z.M. in buitengewonen dienst; 1 Mei 1845 ridder, 9 Maart 1860 commandeur in de orde van den Nederlandschen Leeuw; 14 Juni 1857 ridder grootkruis der Luxemburgsche orde van de Eikenkroon), als in zijne bevordering tot den hoogsten rang in het leger erkend werd. Achtereenvolgens in 1835 en 1840 tot luitenant-kolonel en kolonel bevorderd, werd hij, 26 Maart 1841, in laatstgenoemden rang kommandant van het 1e regiment zware dragonders, welk commando hij als kolonel (8 Oct. 1842) bleef voeren, nadat zijn regiment bij de reorganisatie van 1 Nov. 1843 den naam van 1e regiment dragonders had bekomen, totdat, 17 Nov. 1849, zijne benoeming volgde tot generaal-majoor, kommandant van de reserve-brigade, tevens belast met de functiën van gouverneur der residentie en van provincialen kommandant van Zuid-Holland. Na deze betrekkingen in Dec. 1852 verwisseld te hebben met die van kommandant van de 1e brigade cavalerie, werd hij, 30 Mei 1854, benoemd tot luitenant-generaal, inspecteur van het wapen der cavalerie, tevens belast met het toezicht over het wapen der marechaussée.

Zijne wetenschappelijke kundigheden werden erkend in zijne benoeming, 10 April 1850, tot lid van het Comité van defensie, en, 14 Mei 1850, tot lid der speciale commissie van inspectie over het militair onderwijs, meer bepaaldelijk voor het wapen der cavalerie.

Ingevolge zijne aanvrage werd hij 9 Maart 1860, gepensionneerd onder dankbetuiging voor de vele, langdurige en gewichtige diensten, door hem in zijne betrekking bewezen.

Bij kon. besl. van 6 Dec. 1852 werd hij verheven in den nederl. adel met het praecdicaat van jonkheer.

Hij was gehuwd met Maria Henriëtte Tegelberg (geb. te Hulst 7 Oct. 1799, overl. te Breda 2 Juni 1886) uit welk huwelijk twee dochters en één zoon zijn geboren. Deze, jhr. Willem Isaac Adriaan (geb. te Arnhem 24 Juli 1822, overl. te 's Gravenhage 24 Nov. 1893) trad in 1836 in dienst als cadet der cavalerie aan de kon. militaire academie, werd, 18 Juli 1841, aangesteld als 2e luit. bij het regt. zware dragonders, doorliep achtereenvolgens alle officiersrangen, totdat hij, 20 Maart 1880, bij zijne benoeming tot generaal-majoor, evenals zijn vader, inspecteur van het wapen der cavalerie werd; 6 Juli 1883 werd hij gepensionneerd. Tijdens hij den rang van luitenantkolonel bekleedde werd hij, 4 April 1874, benoemd tot adjudant van Z.M. en als zoodanig overgeplaatst bij den Grooten Staf; hij bleef in die betrekking gehandhaafd bij zijne bevordering tot kolonel; doch toen hem, 24 Januari 1877, het bevel werd opgedragen over het 3e regiment hussaren, werd hij tevens benoemd tot adjudant van Z.M. in buitengewonen dienst.

[p. 831]

Zie over hem: Almanac de la cour (Amsterdam 1810) waarin hij bij het ‘Maison du roi’ onder de pages vermeld staat; Wüppermann, De geschiedenis van den Tiendaagschen veldtocht ('s-Gravenhage 1881) 392, 393; Booms, Le 12 aout 1831 de la campagne des dix jours (La Haye, Bruxelles 1875) 27; Ch. Durand, Dix jours de campagne (Amsterdam 1832) 307.

Koolemans Beijnen