Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4

[p. 1493]

X.

[Xanten, Richardus van]

XANTEN (Richardus van), of Bernardi, Bernartz., overl. als abt der Cisterciënserabdij Oudekamp bij Rijnberk 1572. Het Chronicon campense en de monnik Ditmar, geschiedschrijver van Kamp, spreken met weinig lof van hem. Hij was meer begaafd met hoffelijke manieren, dan met wetenschappelijke kennis. Als abt verwekte hij door zijn vertrouwelijken omgang met hoog adellijke personen, die hun geloof hadden verloochend, veel opspraak, en maakte groote verteringen. Hij bracht de abdij in schulden en

[p. 1494]

verkocht zelfs hare goederen. Onder die adellijke personen was vooral Herman van Nieuwenaar, graaf van Meurs, gehuwd met de gravin Magdalena van Nassau-Dillenburg. Diens zoon Adolf liet de abdij Kamp plunderen, verwoestte de gebouwen en liet een groot gedeelte afbraak door zijne soldaten weghalen en voortsleepen. Volgens het Chronicon overleed abt Richard 1573. Volgens Ditmar in Jongelinus, Notitia Abbatiarum O. Cist. II, 11 en Gall. Christ. III, 786 in 1572, wat juister is, want zijn opvolger komt reeds voor in een

[p. 1495]

oorkonde 14 Sept. 1572. Het Necroloog van Mariëndaal, klooster der Cisterc. orde bij Utrecht, vermeldt zijn sterfdag 4 Mei (Fund. et fata 448). Voordat Richardus tot abt gekozen werd, 20 Apr. 1563, bestuurde hij den uithof Stromoers. 19 Dec. 1561 was hij benoemd tot pastoor te Neerasselt. 9 Juni 1565 regelde abt Richardus de verhoudingen der nonnen onderling in de abdij Hunnepe, O. Cist., bij Deventer op een weinig met den aard van het kloosterleven strookende wijze. 14 Aug. 1571 hield abt Richardus de gewone visitatie in de abdij Leeuwenhorst en bevestigde

[p. 1496]

de besluiten, door den abt van Morimond uitgevaardigd, Mei 1570.

Een portret van den abt, uit Kamp afkomstig, bevindt zich te Rijnberk bij de familie Lesur.

Zie: Ann. des hist. Vereines f.d. Niederrhein XX. (1869) 355; Schutjes, Gesch. bisd. 's Bosch V, 471; M. Dicks. Die abtei Camp am Niederrhein (Kempen 1913) 441-443; Nijhoff's Bijdr. voor vaderl. gesch. en oudheidk. I (1859) 107; Versl. en meded. der vereeniging ter beoef. v. Overijsselsch regt en gesch. XVII, 64-76; Bijdr. Bisd. Haarlem XXXVI (1915) 369, 386.

Fruytier.