[Rosendael, Mr. Jan Jacobsz. van]
ROSENDAEL (Mr. Jan Jacobsz. van), geb. in 1522, gest. in 1583. Zijn geslacht had sedert het midden van de 15de eeuw in de regeering van Gouda gezeteld, hij zelf trad hier reeds in 1550 als schepen op. Omtrent 1572 was hij burgemeester. Het was in dit jaar, dat hij een belangrijke rol speelde bij den overgang van zijn stad tot de partij der Geuzen, hij was er de leider van het verzet tegen de Spaansche tirannie, zooals hij reeds te voren zich door geheime briefwisseling met den Prins van Oranje aan diens zijde had gevoegd.
Hij moet tot zijn dood katholiek zijn gebleven. Wat niet verhinderd heeft, dat hij steeds krachtig voor de vrijheid is opgekomen en zelfs een van de steunpilaren van den opstand tegen Spanje is geworden. We ontmoeten hem althans bij elke gelegenheid, dat wegens Gouda van trouw aan den strijd tegen de Spaansche regeering moet worden getuigd. Zoo neemt hij al dadelijk deel aan de eerste vrije Statenvergadering van Holland, in Juli 1572 te Dordrecht gehouden. Vervolgens treedt hij, in 1573, op in den Raad nevens Zijne Excellentie. In 1576 committeeren hem de Staten van Holland naar Middelburg om hier met den Prins besprekingen te voeren. Den 24. Juli 1581 vertegenwoordigt hij Gouda bij de afzwering van Filips II en de eedsaflegging aan Willem van Oranje.
Fruin noemt hem (Verspr. Geschr. VII, 307) als den vervaardiger van een belangrijk historisch handschrift, rakende de gebeurtenissen in Holland in 1572. Van R. was gehuwd met Aleyda Emels van Rijswijk (gest. 1602). Hun beide zonen Amelis en Jacob, ‘patriae nostrae Goudae duo ornamenta’, zijn hiervóór, in deel III, beschreven.
Zie: Walvis, Beschr. van Gouda I, 339; de Lange van Wijngaerden, Beschr.