Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4

[Ratloo, Alexander]

RATLOO (Alexander), Ratlo, Rattelonius, was afkomstig uit Limburg, en een zoon van Reinhart Ratloo. Deze Reinhart was in 1566 burgemeester van Limburg. Onderteekenaar van het smeekschrift der edelen en een der beste aanhangers van den Prins, schaarde hij zich in 1568 te Wittem onder diens banieren. Toen de veldtocht van dat jaar mislukte, trok hij naar Aken en vandaar later naar Nijmegen, waar zijn gezin zich bij hem voegde. Hij werd toen correspondent, later raadsman van graaf Jan van Nassau en onderhandelde in Sept. 1585 o.a. uit diens naam met den heer van Ségur, toen die den graaf kwam aanmoedigen zich met Hendrik van Navarre te verstaan. Hij was een groot voorstander der Hervorming. In 1567 werd in zijn huis het Avondmaal gevierd, terwijl hij ook Franciscus Junius heeft geherbergd. 21 Mei 1569 werd hij verbannen met verbeurdverklaring van goederen. Groen van Prinsterer hield hem ten onrechte voor predikant. Hij stierf ongeveer 1590. Zijn zoon Alexander liet zich Juni 1568 inschrijven aan de universiteit te Heidelberg, en 6 Juli 1577 te Leiden. 27 Nov. van laatstgenoemd jaar verzocht hij den Staten van Holland hem daar tot hoogleeraar te benoemen. 22 Dec. 1578 geschiedde dat. Hij werd toen aangesteld tot buitengewoon professor in de philosophie op een jaarwedde van 160 gulden. Dit traktement was zeer laag. Klaarblijkelijk hadden curatoren en burgemeesters Ratloo liever niet benoemd; ze zijn hem nooit bijzonder genegen geweest. Maar hij was door Jan van Nassau aanbevolen en daarom kon men niet weigeren. Dezelfde voorspraak zal ook bewerkt hebben dat hij - toen hij Febr. 1580 vroeg om ordinaris professor te mogen worden - althans verkreeg dat zijn traktement, mits hij voortaan niet 2 maar 4 uur college gaf, tot 200 gulden werd verhoogd. Zijn eigenlijken wensch had hij echter zelfs in Nov. 1581 nog steeds niet verkregen. 6 Nov. van dat jaar vroeg en verkreeg hij eervol ontslag. In 1582 kreeg hij een aanstelling tot professor in de ethica en physica aan de toen pas opgerichte academie te Gent. 14 Nov. 1582 hield hij als zoodanig zijn aanvaardingsrede, een lofzang op de philosophie. Niet lang daarna droeg hem de magistraat der stad op om met Karel van de Kethulle naar Duitschland te gaan en daar zich op de hoogte te stellen van de onderhandelingen tusschen de duitsche vorsten en van de krijgstoerustingen. Daarna verliezen we hem uit het oog.

Maart 1579 maakte hij voor curatoren van de

[p. 1117]

leidsche academie een reis naar Frankrijk om enkele geleerden een professoraat aan te bieden.

18 Nov. 1560 werd te Heidelberg ingeschreven: Joannes Ratlo, Limburgensis sub ditione Philippi regis Hispaniarum, wegens zijn minderjarigheid vrijgesteld van het afleggen van den eed. Wellicht was deze een familielid van Alexander. In allen gevalle was laatstgenoemde een verwant van Jan Radermaker, te Londen.

Zie: P.G. Molhuysen, Bronnentot de geschiedenis der leidsche universiteit I ('s Grav. 1913) reg. in voce; J.H. Hessels, Ecclesiae Londino-Batavae Archivum II (Cantabr. 1889), n^o. 205; Paul Fredericq, Les écoles Calvinistes de Gand in Travaux du cours pratique d'histoire nationale 1ier fasc. ('s Grav. 1883) 82 vv., 85; Biographie nationale de Belgique in voce Reinhardt van Ratloo; Groen van Prinsterer, Archives 1re série, III, 271; VI, 446 vv.; VII, 385; W. te Water, Historie der Hervormde kerke te Gent (Utr. 1756) 140 vv; F. von Bezold, Briefe des Pfalzgrafen Johann, Casimir II (München 1884) n^o. 361; Bakhuizen van den Brink, Studiën en karakterschetsen III, 31, n. 1.

van Schelven