Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4

[Godefroi, Michael Hendrik]

GODEFROI (Michael Hendrik), verdienstelijk rechtsgeleerde en staatsman; geb. te Amsterdam 16 Dec. 1813, overl. te Würzburg 25 Juni 1882. Hij studeerde aan het athenaeum zijner geboortestad, onder den Tex en van Hall, en promoveerde 31 Mei 1837 te Leiden op een dissertatie: De iis delictis quae non nisi ad laesorum querelam vindicantur. Na zijn promotie vestigde hij zich als advocaat te Amsterdam en kreeg hier al spoedig een drukke rechtspraktijk. Febr. 1849 werd hij, ofschoon Israëliet, door het hoofdkiesdistr. Amsterdam tot lid der Tweede Kamer gekozen, waarvan hij, naar bevoegd getuigenis, meer dan 25 jaren een sieraad is geweest. Met uitzondering van de beide jaren, dat hij minister was (1860-62) en een korte tusschenpoos in 1870-71, had Mr. Godefroi hierin zitting tot Oct. 1881. ‘Zuiver constitutioneel, werkte hij er voortdurend aan de trouwe naleving der beginselen onzer in 1848 verkregen grondwet’. Naar aller oordeel was G. een der bekwaamste en meest gezaghebbende leden der Tweede Kamer; ‘begaafd met een scherp verstand, was hij eerlijk, rechtschapen, werkzaam en welsprekend’. Oprecht Israëliet, verdedigde hij in 1857 en 1878 met

[p. 662]

volle overtuiging de formule der christelijke deugden in de toen verkregen schoolwetten. Zijn zeggingskracht was buitengemeen; soms sprak hij twee uur en langer over een onderwerp, zonder de Kamer te vervelen. ‘Een bewegelijke persoon Israëls, sprak dan alles met hem mee, zijn hoofd, zijn oogen, zijn vingers, zijn geheele lichaam’.

Godefroi was de eerste Israëliet, die ten onzent het ministerschap bekleedde. Hij beheerde de portefeuille van Justitie van 9 Mrt. 1860 - 31 Jan. 1862 in de elkander opvolgende kabinetten van Hall - van Heemstra en van Zuylen van Nijevelt - Loudon. 't Was onder zijn bewind dat een nieuwe wet op de rechterlijke organisatie tot stand kwam. Afgetreden, werd hij tot minister van Staat benoemd.

Bovenal ook stond Mr. Godefroi bekend als een bekwaam en scherpzinnig jurist. Begonnen als subitituut-officier van justitie aan de Amsterdamsche rechtbank (1842-46), klom hij bij de rechterlijke macht op tot raadsheer in het toenmalig Provinciaal gerechtshof van Noord-Holland (1846-60). Van de overige betrekkingen door hem bekleed noemen wij nog die van voorzitter der hoofdcommissie voor de zaken der Israëlieten. Zijn geschriften vindt men vermeld in het eerste der beneden aangehaalde tijdschriften.

Zie: J.A. Jolles in Themis 1882, 614; Eigen Naard 1882, 372 (met portr.); van Welderen Rengers, Parl. Geschied. van Nederl. (1907), Register i.v.; Ising, In de Kamers der Stat.- Generaal (1892), 14, en Lavater Jr., Politieke Photografien (1879), 44.

Zuidema