Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4

[Booth, Cornelis]

BOOTH (Cornelis), geb. te Utrecht 20 October 1605, er overl. 13 Juli 1678, begr. Geertekerk; zoon van Everard (die volgt) en van Alida Ruysch. Hij studeerde te Leiden (ing. als Bootsius 3 Juni 1622), werd Aug. 1628 student in de medicijnen te Caen, waar hij 16 Oct. 1628 tot med. Dr. promoveerde na verdediging van een Diss. de Catarrho. Hij vestigde zich als medicus te Utrecht; werd in 1632 schepen, in 1634 raad in de vroedschap, in 1643 raad extraord., in 1656 en 57 burgemeester, in 1662 en 1663 thesaurier van zijn geboorteplaats en werd in 1658 hoogheemraad van den Lekdijk-bovendams. Hij was raadsheer in het Hof v. Utrecht en werd in 1656 lid der Staten van dat gewest. Ook was hij, van 1640 tot zijn dood, bibliothecaris der Univ. Bibliotheek, in welke hoedanigheid hij den eersten catalogus dier bibl. (1670 fo.) uitgaf.

Door de bedieningen en waardigheden die hij bekleedde, meer nog door zijn geziene persoonlijkheid, had hij toegang tot de archieven van de verschillende colleges der provincie en van de stad Utrecht, welke archieven destijds vrij wel ontoegankelijk waren. Hij bezocht zells de kleine steden en dorpen, de abdijen, kloosters en kasteelen om er in de oude bescheiden te snuffelen en er belangrijke aanteekeningen uit te maken betreffende de geschiedenis van de provincie en haar bewoners. Wat hij hierdoor bijeen heeft gebracht, grenst aan het ongeloofelijke. Waren reeds vroeger tal van m.s.s. eigendom der Utrechtsche archieven geworden: een zéér belangrijk deel van zijn letterkundige nalatenschap bevond zich in handen van Jhr. M.P. Smissaert, na wiens overlijden deze handschriften op den 3 April 1906 bij Fred. Muller onder den hamer kwamen en helaas, her- en derwaarts werden verstrooid. De kostbare en uitvoerige genealogie van zijn geslacht, uitgebreid en nog vollediger gemaakt door zijn zoon Mr. Everard Booth, werd door Mevr. de Wed. M. Twiss, geb. Suermondt, voor een hooge som aangekocht en aan de Univ. Bibl. geschonken.

[p. 218]

Booth is de schrijver van een anoniem verschenen pamflet: Vertoog van 't regt der Magtstraat van Utrecht om haar onderzaten geestelijke goederen bezittende te belasten etc. (Middelburg 1654). Hij ontwierp een groot register van de Magistraat der stad Utrecht, deels bijeengebracht onder den titel: Fasti consulares. Bovendien maakte hij een korte beschrijving van de stad Utrecht, bij de kaart dier stad door H. Saftleven in 1648 uitgegeven; hiervan bestaan ook afz. drukken ‘in bladgrootte.’ (Utr. 1651 en 1715, in 4^o; Amst. 1715, en in 8^o Amsterdam 1745). Nog werd zij afgedrukt achter den 2en druk der Chronike van Cortgeen (Jacobus Fransz. Cortgeen, alias van der Goude, een Utrechtsch stadsbeschrijver); - en vóór v.d. Water, Utr. Placcaatboek III, 1729.

Booth's kennis als genealoog was binnen en buiten de grenzen der Vereen. Provinciën zóó vermaard dat de wapenkoning van ‘Zijn Christel. Majesteit’ anno 1668 naar hem verwezen werd als kenner bij uitnemendheid.

Hij is tweemaal gehuwd geweest: 1^o. te Utrecht 26 Mei 1629 met Amelia van Waveren gend. van Oort (1603-1637), wier moeder was N. Saell van Vianen. Daarna te Utrecht 10 Dec. 1637 met Digna v. Wyckersloot (1617-1679), dochter van Cornelis en van Christina v. Nellesteyn. Uit het eerste huwelijk een dochter, uit het tweede zes kinderen, waarvan Mr. Everard in dl. III kol. 144 voorkomt en Willem volgt (kol. 220).

Zijn door een onbekende geschilderd portret, aet. 21, in het Museum op het Hoogeland te Utrecht; een reproductie bij van Someren, Utr. Univ. Bibl. tegenover bl. 22.

Zie: Vermeulen, Tijdschr. voor Oudh. enz. van Utrecht 1847, 39; 1849, 43, 72, 73; S. Muller Fzn., Schilderijen van J. van Scorel 20, 21; Frederiks en v.d. Branden, Biog. Wdb. 91; Balen, Beschr. v. Dordr. 1000; Navorscher 1906, 61; Fred. Muller, Auctie-catal. 3-5 April 1906; J.F. van Someren, Utrechtsche Univ. Bibliotheek (1909) 26 v.v

Regt