Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 4

[Ankringa, Jan Dirks]

ANKRINGA (Jan Dirks), geb. te Leeuwarden 17 Apr. 1793, aldaar overl. 21 Jan. 1860. Na op het gymnasium zijner geboortestad voor het hooger onderwijs te zijn voorbereid, werd hij 30 Juli 1810 student aan de hoogeschool te Franeker, welker opheffing in 1811, gevoegd bij andere omstandigheden, hem noodzaakte zijn studiën in de letteren te staken. Gedurende eenige jaren in verschillende betrekkingen werkzaam, vond hij later wederom tijd en gelegenheid om zijn studie te hervatten en te Groningen tot candidaat in de letteren bevorderd te worden. Hij was conrector aan de Latijnsche school te Harlingen (1817-19), praeceptor aan het gymnasium te Leeuwarden (1819-34) en conrector aan laatstgenoemde inrichting (1834-55). In den aanvang van 1855 noopte zijn wankele gezondheid hem ontslag te nemen. In 1826 huwde hij met Elisabeth Maria Dardenne, die hem Febr. 1835 door den dood ontviel. Van jongs af verbond hij met de studie der klassieke letterkunde de beoefening van de Nederl. taalkunde en de dood verraste hem, toen hij juist een metrische vertaling van de Olympische Oden van Pindarus voor de drukpers gereed had. Enkele van die Oden zijn als proeve van behandeling geplaatst in de Bijdragen tot de kennis en den bloei der Nederlandsche gymnasiën 1858/59. Hij was zeer vertrouwd met de Friesche geschiedenis en taal en behoort tot degenen, die in 1827 het Provinciaal Genootschap ter beoefening der Friesche Geschied-, Oudheid- en Taalkunde hebben opgericht, waarvan hij tot de werkzaamste leden gerekend mag worden. Hij stelde voor een Jaarboekje uit te geven met mengelwerk in de Friesche taal, dat in 1830 onder redactie van hem en Mr. A. Telting verscheen onder den

[p. 54]

titel Friesch Jierboeckjen en waarin van hem ook eenige Friesche verzen verschenen, meest van religieuzen aard. In dl. l, IV, VI enz. van het tijdschrift de Vrije Fries verschenen van hem opstellen, meest van historischen en taalkundigen aard. Ook op zijn initiatief werden de geschriften uitgegeven van Jancko Douwama. In de vergadering op 30 Juli 1857 van het Friesch Genootschap hield hij een rede over de geschiktheid der Friesche taal voor het verhevene. Als proeve droeg hij een door hem vervaardigde overzetting voor van een gedeelte van den Agamemnon van Aeschylus. Een en ander is opgenomen in de Vrije Fries N.R., II, 2, 89-108. Hij behoorde met G.T.N. Suringar tot de laatst overgebleven leden van het Taal-, Geschied.-, en Dichtkundig Genootschap, Constanter te Leeuwarden, welks letterkundige nalatenschap berust bij het Friesch Genootschap, dat ook enkele brieven van Ankringa bezit.

Zie: Verslag van den Staat des Gymnasiums te Leeuwarden, 1858/59; de Jaarverslagen van het Friesch Genootschap.

Wumkes