[Richard]
RICHARD, geboren in Engeland, overl. in de abdij van Aduard 21 Dec. 1266. Eerst student, en, na den graad van magister behaald te hebben, leeraar aan de universiteit te Parijs, besloot hij het Heilige Land te bezoeken, doch de voorspelling eener kluizenares en de ontmoeting met eenige Friezen voerden hem naar de cistercienser abdij St. Bernard te Aduard. Magister in de vrije kunsten, sterrekundige, natuurkundige, kortom ervaren in vele wetenschappen, verlichtte hij geheel Friesland door woorden en werken. Meer dan 30 jaar bracht hij als eenvoudig monnik in gebed en studie te Aduard door, beroemd als leeraar, maar vooral als een groot heilige, de wonderdoener der Groningerlanden. Men begroef zijn lijk in de kloostergang voor den ingang der kerk, maar het duurde niet lang of op aller wensch werd het gebeente plechtig verheven en in het altaar van het kapittel als relikwie geplaatst. Zijne vereering in en buiten de abdij nam steeds toe, zoodat de abt Frederik, 1329-1350, naar Rome reisde om voor Richard de eer der canonizatie te verkrijgen, doch de groote kosten hiervoor vereischt deden hem onverrichter zake terugkeeren. Lang nog na den ondergang der abdij bleef de gedachtenis en de vereering van den zaligen Richardus levendig bewaard, zooals blijkt uit het bericht van Adam Wachtelaar, aartsdiaken van Groningen, aan Molanus, uit de gedichten van Stalpaert van der Wiele en de werken van den cistercienser Henriquez; hij is ook thans nog niet geheel in vergetelheid geraakt. Omdat hij bovendien voorkomt op de lijst der zaligen der orde van den generaalabt Joh. de Cirey, gedrukt te Dijon 1491 (zie hierover Acta SS. Oct. XIII, 91), in het Missale Cisterciense (Paris. 1526) en verder in alle hagiografische werken der orde, kan Richardus met recht
gerekend worden onder de zaligen, die een ‘cultus legitimus ab immemorabili’ genieten.
Richard had vele werken en geschriften nagelaten, waarvan enkele door de bibliografische schrijvers Henriquez, de Visch, Demsterus, Leandus, Pitsaeus, Fabricius en in de Histoire litt. de la France XIX, 420 vermeld worden; doch slechts een enkel, een brief aan een monnik van Eberbach is ons bewaard gebleven en uitgegeven door Henriquez in Fasciculus sanctorum Ord. cisterc. (Brux. 1623) II, 334-336: Epistola beati Richardi monachi in Aldwert, in qua describitur martyrium Beati Gerardi, et aliorum ordinis nostri monachorum,
Auteursrecht onbekend