Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek. Deel 2

[Lehmann, Leopold]

LEHMANN (Leopold), in 1817 geb. te Hildesheim, 19 Jul. 1880 overl. te Amsterdam. Leerling van het athenaeum illustre te Amsterdam promoveerde hij 22 Maart 1841 op éene Dissertatio Pathologico-Medica de Abscessibus Hepatis, terwijl hij reeds eenigen tijd als assistent van prof. C.B. Tilanus aan de klinische school werkzaam was. In 1849 werd hij aan deze school benoemd tot docent, belast met het practische gedeelte van het verloskundig onderwijs en met de leiding van de kraamzaal. 24 Aug. 1861 werd hij aangesteld als directeur van de nieuw opgerichte rijks-kweekschool voor vroedvrouwen. Op 29 Sept. 1864 werd Lehmann, die reeds honorair hoogleeraar aan het athenaeum was, benoemd tot gewoon hoogleeraar aan de klinische school met het doel om het geheele onderwijs in de verloskunde op zich te nemen en zoodoende C.B. Tilanus, die na 1849 het theoretisch onderwijs nog was blijven geven, geheel te vervangen. Bij die gelegenheid hield hij eene Inwijdingsrede, over de trapsgewijze ontwikkeling der Verloskunde als zelfstandige wetenschap voornamelyk in Nederland (Amst. 1865). In Sept. 1864 was Lehmann door de groningsche hoogeschool benoemd tot doctor honoris causa in de chirurgie. Na de opheffing van de klinische school verkreeg Lehmann te gelijk met Tilanus de benoeming tot gewoon hoogleeraar aan het athenaeum illustre en op 2 Nov. 1867 werd hij als zoodanig geinstalleerd. In 1877 bij de verheffing van het athenaeum tot gemeentelijke universiteit werd hij benoemd tot hoogleeraar in de verloskunde en de leer der vrouwenziekten. Lehmann bekleedde niet alleen als docent aan de verschillende inrichtingen van onderwijs eene eervolle plaats, maar ook als praktisch beoefenaar der verloskunde en als schrijver op wetenschappelijk gebied was hij met grooten ijver werkzaam. Ter eere van zijne nagedachtenis schonk zijn broeder Rudolf Lehmann aan curatoren 40 duizend gulden voor het stichten van een Aula in het gebouw der universiteit. Van zijne bijdragen in de ned. tijdschriften is het niet mogelijk hier eene volledige lijst te geven; daarom zij volstaan met de aanwijzing der jaargangen, waarin zij te vinden zijn, terwijl enkele verhandelingen afzonderlijk genoemd worden: Beschouwingen over door kunst verwekte baring (Amst. 1848); Mededeelingen in de vergaderingen van het Genootschap tot bevord. der heel- en verloskunde gedurende de jaren 1848-1874, zie register in Werken Gen. Natuur- Genees- en Heelkunde 2de Serie dl. I (1895); T. Tempelman van der Hoeven, Over physische Diagnose, Hart- en Longziekten en Verloskunde, Voornamelijk naar eigen waarnemingen met medewerking van L. Lehmann (Utr.-Amst. 1850); Bijdrage

[p. 805]

tot de Kephalotrypsie in Tijds. der Ned. Maats. tot bevordering der Geneeskunst 1850, 98; Verdient de warme uterus-douche als middel tot het vroegtijdig verwekken der baring de voorkeur boven iedere andere methode, eene vraag, aan de ondervinding getoetst, Ibid. 1851, 185; Over de vezelgezwellen der baarmoeder voornamelijk een hinderpaal der baring, Ibid. 1854, 125; Bijdrage tot de strictura uteri, Ibid. 1855, 33; Over de vroegtijdige door kunst verwekte baring volgens de methode van Schweighäuser-Cohen, Ibid. 1855, 131.

Bijdragen in het Ned. Weekbl. voor Geneeskundigen 1851-1856, zie Naamregister in dl. VI (1856) xxvii; Bijdragen in het Ned. Tijds. v. Geneesk. 1857-1880, zie naamregister in de afzonderlijke jaargangen; Considérations sur la fièvre puerpérale. Rapport de la commission d'Ob-stétrique d'Amsterdam. Traduit du Hollandais par Dieudonné (Brux. 1898); Memorie van C.B. Tilanus, L. Lehmann en J.W.R. Tilanus aan den Raad der stad Amsterdam betr. het plan tot verbetering van het Binnen-gasthuis in d. 12 Mei 1873.

Zijn portret staat in den Amsterd. Studentenalmanak van 1872.

Simon Thomas